Сұрақтар 288 сұрақ
Добрый день! Если стал жертвой мошенников может ли Центробанк оказать каю либо помощь в урегулирование вопроса по с банками?
В соответствии со статьей 2 Закона Республики Казахстан
«О Национальном Банке Республики Казахстан» Национальный Банк является государственным органом, обеспечивающим разработку и проведение денежно-кредитной политики государства, функционирование платежных систем, осуществляющим валютное регулирование и валютный контроль, содействующим обеспечению стабильности финансовой системы и проводящим государственную статистику, а также осуществляющим в пределах своей компетенции государственное регулирование, контроль и надзор за финансовым рынком, финансовыми организациями и иными лицами и в области финансового законодательства Республики Казахстан.
В целях информирования населения на сайте Национального Банка размещен пресс-релиз об активизации мошенников и рекомендации, как уберечь себя от финансового мошенничества (https://nationalbank.kz/ru/news/informacionnye-soobshcheniya/12515).
Мошенничество является уголовным правонарушением, за совершение которого в соответствии с Уголовным Кодексом Республики Казахстан предусмотрена уголовная ответственность. В соответствии с Законом Республики Казахстан «Об органах внутренних дел Республики Казахстан» органы внутренних дел в пределах компетенции осуществляют комплекс мер, направленных на выявление, изучение, устранение причин и условий, способствующих совершению правонарушений.
Защита гражданских прав в Республике Казахстан осуществляется судом, арбитражем путем: признания прав; восстановления положения, существовавшего до нарушения права; пресечения действий, нарушающих право или создающих угрозу его нарушения; присуждения к исполнению обязанности в натуре; взыскания убытков, неустойки; признания оспоримой сделки недействительной и применения последствий ее недействительности, применения последствий недействительности ничтожной сделки; компенсации морального вреда; прекращения или изменения правоотношений; признания недействительным или не подлежащим применению не соответствующего законодательству Республики Казахстан акта органа государственного управления или местного представительного либо исполнительного органа; взыскания штрафа с государственного органа или должностного лица за воспрепятствование гражданину или юридическому лицу в приобретении или осуществлении права, а также иными способами, предусмотренными законодательными актами Республики Казахстан.)
Кроме того, согласно Гражданскому Кодексу Республики Казахстан, сделка, совершенная вследствие заблуждения, имеющего существенное значение, может быть признана судом недействительной по иску стороны, действовавшей под влиянием заблуждения.
В соответствии с пунктом 6-1 статьи 34 Закона Республики Казахстан «О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан» предусмотрено, что по договору банковского займа заемщика - физического лица, не связанного с осуществлением предпринимательской деятельности, банку, организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, запрещается требовать выплаты вознаграждения, неустойки (штрафов, пени), а также комиссий и иных платежей, связанных с выдачей и обслуживанием займа, начисленных по истечении девяноста последовательных календарных дней просрочки исполнения обязательства по погашению любого из платежей по суммам основного долга и (или) вознаграждения.
Из вышеизложенного следует, что действующее законодательство предусматривает возможность защиты и восстановления нарушенных или оспариваемых прав, свобод и законных интересов граждан.
Вместе с тем, при невозможности урегулирования вопроса с банком второго уровня Республики Казахстан Вы вправе обратиться в Департамент защиты прав потребителей финансовых услуг Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка (далее – Агентство), поскольку в соответствии с пунктом 4 Указа Президента Республики Казахстан от 11 ноября 2019 года № 203 «О дальнейшем совершенствовании системы государственного управления Республики Казахстан» Агентство определено правопреемником прав и обязательств Национального Банка c 1 января 2020 года в соответствии с передаваемыми функциями и полномочиями.
Дополнительно сообщаем, что данное письмо не является официальным ответом Национального Банка и носит исключительно разъяснительный характер. При необходимости получения официального ответа Национального Банка Вам необходимо обратиться с письменным обращением в соответствии с Административным процедурным-процессуальным кодексом Республики Казахстан.
Ұлттық Банктің инвестициялық монеталарын қайдан сатып алуға болады?
«ALTYN BARYS» және «KÚMIS BARYS» инвестициялық монеталарын Ұлттық Банктің аумақтық филиалдары арқылы сатып алуға болады. Филиалдардың мекенжайлары мен байланыс телефондары ҚҰБ ресми сайтында «ҚҰБ туралы – ҚҰБ құрылымы – Филиалдар» бөлімінде орналастырылған.
Ұлттық Банктің коллекциялық монеталарын қайдан сатып алуға болады?
Коллекциялық монеталар Ұлттық Банктің интернет-дүкені арқылы жұмыс күндері сағат 10:00-ден 13:00-ге дейін сатылады.
Шетелдік шоттан Қазақстандағы өз шотыма ақша аударған едім, алайда ақша түскен жоқ. Ақша қашан түседі? Оны қалай табуға болады?
Қазақстанның банктері Қазақстанның бейрезидент банктерімен жүзеге асыратын төлемдер мен ақша аударымдарына байланысты қатынастар олардың арасында жасалған шарттармен реттеледі. Осыған байланысты жағдайды шешу үшін сіздің банктік шотыңызға қызмет көрсететін Қазақстанның банкіне өтініш жасау қажет.
Валюта бағамы бойынша ресми анықтаманы (ақпаратты) қалай алуға болады?
Валюта бағамы туралы ақпарат Ұлттық Банк сайтының «Ұлттық валюта – валюта бағамдары» бөлімінде қолжетімді. ҚҰБ порталында пайдаланушы таңдаған белгілі бір күнге валюта бағамдары бойынша ақпаратты бланктегі ресми анықтама форматында («Электрондық анықтамалар» бөлімі) жүктеу мүмкіндігі көзделген.
Айналыстан шыққан ескі үлгідегі теңге банкноттарын қалай ауыстыруға болады?
Айналыстан шыққан 2006 жылғы үлгідегі банкноттарды Ұлттық Банктің барлық филиалдарында шектеусіз айырбастауға болады. 2006 жылдан ерте шығарылған банкноттар айырбастауға жатпайды.
Ұлттық Банкте валютаны (АҚШ долларын, евроны, Ресей рублін, Беларусь рублін, түрік лирасын, Қытай юанын, фунт стерлингті, Канада долларын және басқаларын) айырбастауға бола ма?
Ұлттық Банк жеке және заңды тұлғаларға қолма-қол шетел валютасын сатып алуды және сатуды жүзеге асырмайды. Қолма-қол шетел валютасын тек банктерде немесе банктік емес айырбастау пункттерінде ғана айырбастауға болады.
Қазақстанда шетел валютасын (АҚШ долларын, евроны, Ресей рублін, Беларусь рублін, түрік лирасын, Қытай юанын, фунт стерлингті, Канада долларын және басқаларын) қай жерде айырбастауға болады?
ҚР-дағы жеке тұлғалардың қолма-қол шетел валютасын сатып алу және сату жөніндегі операцияларды тек банктер және банктік емес айырбастау пункттері жүргізеді. Жұмыс істеп тұрған банктік емес айырбастау пункттерінің мекенжайлары бойынша ақпарат Ұлттық Банктің ресми сайтында «Қызметтерді тұтынушыларға – Қаржы ұйымдары бойынша ақпарат – Рұқсаттар мен хабарламалар тізілімі – Рұқсаттар – Уәкілетті ұйымдарға берілетін қолма - қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүзеге асыруға арналған лицензиясы» бөлімінде қолжетімді.
Өздерін Ұлттық Банктің және құқық қорғау органдарының қызметкерлері деп таныстыратын белгісіз адамдар маған қоңырау шалады. Олар алаяқтарды ұстау үшін арнайы операция жүргізгені туралы хабарлайды. Менің банктік деректерімді ұсынуды және депозиттен аударым жасауды сұрайды. Оған қоса, кредиттік тарихыма, депозиттеріме, шоттарыма қатысты сұрақтар қояды.
Бұл – кеңінен таралған алаяқтық схемасы.
Егер сізге алаяқтар қоңырау шалса, өзіңіздің шотыңыз, банктік деректемелеріңіз, депозиттеріңіз бен кредиттеріңіз, әсіресе кіріс SMS-хабарлардан алынған деректер және т.б. туралы ешқандай ақпарат бермеуіңізді сұраймыз. Ұлттық Банк жеке тұлғалардың шоттарына қызмет көрсетпейтінін, жеке тұлғалармен ақшалай есеп айырысулар мен мәмілелер жүргізбейтінін, жеке тұлғаларға азаматтардың шоттарымен алаяқтық әрекеттер жасау, дербес деректерді заңсыз пайдалану және екінші деңгейдегі банктердегі кредиттерді ресімдеу әрекеттері жөнінде қоңырау шалмайтынын қосымша хабарлаймыз. Ұлттық Банктегі шоттар тек Ұлттық Банктің, екінші деңгейдегі банктердің және заңды тұлғалардың шектеулі санының операцияларын есепке алу үшін ғана ашылады. Жоғарыда айтылғанды ескере отырып, мұндай жағдай туындаған кезде жедел іс-қимылдар мен тексеру жұмысын жүргізу үшін құқық қорғау органдарына тиісті өтінішпен жүгінуді ұсынамыз.
Қазақстан Ұлттық Банкі белгілеген базалық мөлшерлеме/ресми қайта қаржыландыру мөлшерлемесі туралы анықтаманы қайдан алуға болады?
Базалық мөлшерлеме деңгейі, бұрын – ресми қайта қаржыландыру мөлшерлемесі туралы анықтама ҚР Ұлттық Банкі порталының «Электрондық анықтамалар» бөлімінде дербес қалыптастыру үшін қолжетімді.
2021 жылғы 1 қаңтардан бастап «ресми қайта қаржыландыру мөлшерлемесі» деген ұғым «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне экономикалық өсуді қалпына келтіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2021 жылғы
2 қаңтардағы ҚР Заңына сәйкес «базалық мөлшерлеме» деген ұғыммен ауыстырылғанына назар аударған жөн.