Долбар ¹242 27/11/2023
2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды 18 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ
2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 73,5 млн. жетті. Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 80,7%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 16,6%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,7% тиеді.
2023 жылдың қазан айында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана жүргізілген транзакциялардың көлемі 15,2 трлн теңгеге жетіп, транзакциялар саны 1,05 млрд бірлікті құрады.
Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын транзакциялар саны 27,2% өсіп, 1,03 млрд құрады және көлемі 33,2% өсіп 13,1 трлн. тенге құрады. Төлем карточкаларын ұстаушылардың қолма-қол ақшаны алу операцияларының саны 20,7 млн. бірлікті, көлемі 2,0 трлн. теңгені құрады. 2022 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда ақша шешу операцияларының саны 1,5%-ға түсіп, көлемі 13,5 %-ға артты.
Қазақстан аумағында қолма-қол ақшасыз операциялардың негізгі үлесі интернет/мобильді банкинг (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 81,5% және 91,3%) және POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 18,4% және 8,4%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 98,5% және 89,6%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 – 7 кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.11.2022 |
01.11.2023 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
63 562,9 |
73 527,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
21 552,7 |
24 467,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
42 010,2 |
49 060,4 |
Visa International, оның ішінде: |
32 247,7 |
37 392,4 |
дебеттік |
28 980,5 |
34 613,5 |
кредиттік |
1 285,4 |
945,6 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1 981,9 |
1 833,3 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
8 105,8 |
10 179,8 |
дебеттік |
7 752,7 |
9 852,3 |
кредиттік |
350,8 |
152,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
2,3 |
175,2 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
32 240,9 |
37 837,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
12 934,8 |
15 552,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
19 306,1 |
22 284,9 |
Visa International, оның ішінде: |
15 757,2 |
18 978,9 |
дебеттік |
14 966,4 |
18 394,0 |
кредиттік |
392,8 |
344,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
398,0 |
240,0 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 947,8 |
2 810,6 |
дебеттік |
2 872,2 |
2 738,7 |
кредиттік |
74,9 |
41,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
0,7 |
30,0 |
Тоқсандық көрсеткіштер |
01.10.2022 |
01.10.2023 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
748 982 |
983 419 |
сауда кәсіпорындарында |
732 503 |
975 265 |
банктерде |
16 479 |
8 154 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
12 452 |
12 625 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
5 301 |
4 922 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
7 151 |
7 703 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
508 502 |
762 715 |
Банктердің онлайн сервистерін қолданушылар саны (мың бірлік)[1] |
21 796,90 |
22 019,81 |
2-Кесте |
||||||
Көрсеткіштер |
01.11.2023 |
|||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
|
Барлығы, оның ішінде |
59 319,1 |
12 200,2 |
2 008,5 |
33 292,0 |
4 275,0 |
270,0 |
Ақмола облысы |
1 797,3 |
406,2 |
95,9 |
1 045,8 |
139,1 |
13,9 |
Ақтөбе облысы |
2 577,8 |
639,0 |
114,6 |
1 459,8 |
229,6 |
14,9 |
Алматы облысы |
2 781,7 |
1 055,4 |
178,6 |
2 009,4 |
372,5 |
19,9 |
Атырау облысы |
2 098,3 |
484,3 |
97,4 |
1 193,2 |
179,1 |
9,4 |
Шығыс Қазақстан облысы |
2 041,5 |
451,1 |
159,2 |
1 123,0 |
147,9 |
20,2 |
Жамбыл облысы |
2 740,7 |
640,7 |
131,0 |
1 572,4 |
214,9 |
11,3 |
Батыс Қазақстан облысы |
1 917,5 |
466,0 |
81,3 |
1 090,4 |
161,0 |
9,6 |
Қарағанды облысы |
3 370,5 |
735,4 |
143,9 |
1 891,8 |
258,9 |
18,7 |
Қостанай облысы |
2 262,6 |
461,0 |
93,5 |
1 244,7 |
152,9 |
15,5 |
Қызылорда облысы |
2 129,1 |
534,7 |
115,2 |
1 177,9 |
188,6 |
9,9 |
Маңғыстау облысы |
2 181,5 |
520,3 |
74,7 |
1 231,6 |
194,8 |
8,6 |
Павлодар облысы |
2 137,9 |
467,6 |
100,1 |
1 210,9 |
161,2 |
15,1 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
1 388,0 |
252,9 |
53,6 |
751,2 |
78,9 |
8,3 |
Түркістан облысы |
3 912,0 |
1 112,4 |
161,1 |
2 375,5 |
347,1 |
16,0 |
Алматы қаласы |
13 489,5 |
1 394,8 |
177,3 |
7 320,3 |
491,4 |
38,6 |
Шымкент қаласы |
3 419,0 |
715,7 |
57,2 |
1 708,3 |
256,8 |
6,0 |
Астана қаласы |
4 808,1 |
1 006,3 |
154,4 |
2 588,5 |
411,0 |
31,4 |
Жетісу облысы |
1 950,7 |
361,8 |
8,9 |
1 035,0 |
116,2 |
1,3 |
Абай облысы |
1 686,9 |
351,2 |
7,2 |
904,6 |
119,3 |
0,9 |
Ұлытау облысы |
628,5 |
143,4 |
3,3 |
357,8 |
53,7 |
0,6 |
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.10.2023 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Кәсіпкерлердің саны[3] (бірлік) |
Сауда нүктелерінің саны[4] (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
983 419 |
12 625 |
762 715 |
909 604 |
Ақмола облысы |
32 941 |
410 |
27 228 |
33 244 |
Ақтөбе облысы |
43 890 |
631 |
37 879 |
44 464 |
Алматы облысы |
39 731 |
301 |
39 955 |
42 546 |
Атырау облысы |
35 702 |
591 |
29 472 |
35 021 |
Шығыс Қазақстан облысы |
33 591 |
584 |
26 058 |
32 272 |
Жамбыл облысы |
37 037 |
535 |
32 743 |
37 984 |
Батыс Қазақстан облысы |
31 240 |
448 |
26 246 |
31 504 |
Қарағанды облысы |
56 012 |
909 |
44 507 |
54 527 |
Қостанай облысы |
42 473 |
499 |
30 733 |
41 510 |
Қызылорда облысы |
26 994 |
397 |
26 640 |
30 027 |
Маңғыстау облысы |
40 046 |
612 |
33 215 |
40 617 |
Павлодар облысы |
40 729 |
601 |
28 712 |
38 402 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
19 981 |
345 |
15 290 |
19 646 |
Түркістан облысы |
36 970 |
437 |
38 243 |
41 196 |
Алматы қаласы |
233 569 |
2 273 |
143 820 |
185 671 |
Шымкент қаласы |
75 320 |
761 |
47 205 |
51 387 |
Астана қаласы |
115 808 |
1 440 |
97 161 |
105 970 |
Жетісу облысы |
14 921 |
297 |
14 048 |
15 865 |
Абай облысы |
18 174 |
366 |
17 228 |
19 061 |
Ұлытау облысы |
8 290 |
188 |
6 332 |
8 690 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|
2022 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
6 937 606,13 |
212 627,86 |
жергілікті жүйе карточкалары |
5 896 099,39 |
30 555,27 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
1 041 506,73 |
182 072,59 |
Visa International |
775 551,52 |
138 472,18 |
MasterCard Worldwide |
184 659,41 |
36 039,85 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
82 252 131,07 |
17 535 601,30 |
жергілікті жүйе карточкалары |
63 868 067,51 |
2 060 344,93 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
18 384 063,57 |
15 475 256,37 |
Visa International |
11 336 796,66 |
11 582 019,02 |
MasterCard Worldwide |
3 478 562,04 |
3 425 302,27 |
2023 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
9 279 987,64 |
200 012,69 |
жергілікті жүйе карточкалары |
7 927 161,70 |
47 580,79 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
1 352 825,94 |
152 431,90 |
Visa International |
1 152 027,83 |
127 472,12 |
MasterCard Worldwide |
140 965,42 |
19 303,11 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
114 121 736,15 |
18 718 290,86 |
жергілікті жүйе карточкалары |
89 745 112,89 |
3 685 830,05 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
24 376 623,26 |
15 032 460,81 |
Visa International |
17 987 623,35 |
12 186 961,16 |
MasterCard Worldwide |
4 151 156,80 |
2 431 318,92 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан 2023 жыл |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
9 275 625,3 |
114 655 961,7 |
201 069,5 |
18 611 196,1 |
Ақмола облысы |
137 844,9 |
1 265 329,5 |
6 949,8 |
479 667,4 |
Ақтөбе облысы |
308 293,0 |
3 235 098,5 |
9 609,3 |
725 660,8 |
Алматы облысы |
281 289,8 |
3 299 497,5 |
7 886,2 |
653 769,9 |
Атырау облысы |
286 073,5 |
3 351 340,4 |
6 955,9 |
647 560,1 |
Шығыс Қазақстан облысы |
174 333,8 |
1 862 986,1 |
9 576,5 |
719 303,5 |
Жамбыл облысы |
263 418,5 |
2 837 258,8 |
9 982,5 |
766 069,0 |
Батыс Қазақстан облысы |
212 186,1 |
2 178 664,6 |
6 995,6 |
520 178,7 |
Қарағанды облысы |
346 045,8 |
3 971 897,7 |
14 996,5 |
1 147 957,4 |
Қостанай облысы |
195 894,7 |
1 943 369,8 |
8 489,8 |
643 234,5 |
Қызылорда облысы |
207 068,0 |
2 248 766,2 |
6 719,8 |
523 509,1 |
Маңғыстау облысы |
275 204,6 |
3 289 470,3 |
7 134,4 |
701 407,7 |
Павлодар облысы |
212 921,7 |
2 079 096,2 |
9 866,9 |
691 040,1 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
85 435,0 |
811 799,2 |
5 478,7 |
365 900,9 |
Түркістан облысы |
228 258,5 |
2 701 588,7 |
6 886,7 |
593 571,1 |
Алматы қаласы |
4 263 070,5 |
57 315 144,6 |
40 634,2 |
5 345 144,3 |
Астана қаласы |
936 984,1 |
12 039 694,2 |
18 012,9 |
1 961 999,0 |
Шымкент қаласы |
542 545,3 |
7 212 160,7 |
13 888,6 |
1 380 470,8 |
Жетісу облысы |
128 528,7 |
1 202 019,6 |
3 682,8 |
239 459,1 |
Абай облысы |
132 425,7 |
1 200 600,9 |
5 270,2 |
339 623,8 |
Ұлытау облысы |
57 803,0 |
610 178,4 |
2 052,1 |
165 668,9 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан 2023 жыл |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
9 272 028,9 |
114 559 877,2 |
199 594,0 |
18 508 489,2 |
POS - терминал |
2 155 312,5 |
13 006 939,4 |
2 569,3 |
1 772 820,4 |
банкомат |
489,3 |
58 965,2 |
196 986,5 |
16 725 331,3 |
интернет пен ұялы телефон |
5 947 680,2 |
95 214 619,8 |
- |
- |
төлем терминалы |
338,4 |
20 137,7 |
38,2 |
10 337,6 |
QR-код |
1 168 208,4 |
6 259 215,1 |
|
|
Қазақстан Республикасы аумағынан тыс жерде қазақстандық эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
7-кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
2022 жыл |
||||
Барлығы, оның ішінде: |
75 743,3 |
1 343 148,3 |
2 863,1 |
195 348,8 |
POS - терминал |
31 674,3 |
714 257,9 |
44,5 |
8 085,7 |
банкомат |
12,8 |
964,6 |
2 818,7 |
187 263,1 |
интернет пен ұялы телефон |
43 685,2 |
608 395,6 |
0,0 |
0,0 |
басқа |
371,0 |
19 530,1 |
0,0 |
0,0 |
2023 жыл |
||||
Барлығы, оның ішінде: |
133 180,5 |
2 146 467,9 |
4 025,0 |
341 397,1 |
POS - терминал |
46 982,4 |
1 047 406,3 |
33,0 |
12 673,0 |
банкомат |
69,9 |
5 630,8 |
3 992,0 |
328 724,1 |
интернет пен ұялы телефон |
85 572,0 |
1 072 715,1 |
0,0 |
0,0 |
басқа |
556,3 |
20 715,8 |
0,3 |
296,9 |
[1] Банктермен орнатылған.
[2] Кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген.
[3] Эквайермен төлем карточкаларын ұстаушыларға қызмет көрсету шартын жасаған кәсіпкерлер (бірлік).
[4] POS-терминалдар және (немесе) ақы төлеуге төлем карточкаларын қабылдауға арналған өзге жабдық орнатылған сауда нүктелері.