Долбар ¹11 01/01/2009
2008 жылдың 4–ші тоқсанында екінші деңгейдегі банктер және «Қазпочта» АҚ № 1 Кестеде ұсынылған төлем құралдарын пайдалана отырып 28 019.8 млрд. теңге сомаға 39 437.6 мың транзакция көлемінде транзакция өткізді. Тұтастай алғанда түрлі төлем құралдарын пайдаланудың артуы байқалады. Мәселен, 2007 жылдың 4-ші тоқсанымен салыстырғанда төлемдердің жалпы саны 8.3%, ал төлемдердің жалпы сомасы 16.3% ұлғайды.
Ұсынылған төлем құралдарының жалпы санының ұлғаюы негізінен 3 203.4 мың транзакцияға төлем карточкаларын пайдалану операциясы санының ұлғаюына байланысты болды. Төлемдер көлемінің ұлғаюы негізінен 3 315.6 млрд. теңгеге төлем тапсырмаларын пайдалана отырып төлемдер көлемінің өсуіне байланысты болды.
Бұрынғыдай Қазақстанның аумағында төлем тапсырмалары және төлем карточкалары неғұрлым таралған төлем құралдары болып табылады. Бұл ретте, бір төлем тапсырмасының орташа сомасы 2008 жылдың 4–ші тоқсанында 2.7 млн. теңге құрады және 2007 жылдың 4-ші тоқсанымен салыстырғанда 10,1% ұлғайды. Сонымен бірге төлемдер саны бойынша төлем карточкаларының жоғары үлес салмағы және төлемдер көлемі бойынша төмен үлес салмағы осы төлем құралын негізінен шамалы қолма-қол ақша сомасын алу үшін пайдаланылатындығымен сипатталады (2008 жылдың 4–ші тоқсанында бір транзакцияның орташа сомасы 23.7 мың теңге болды).
2008 жылдың 4–ші тоқсанында төлем құралдарының ішіндегі төлем талаптары – тапсырмалар және инкассалық өкімдер аз пайдаланылады. Жалпы сан мен көлемдегі осы құралдарды шамалы пайдалану үлесі олардың ерекшелігіне байланысты.
Басқа құралдарға тауарлар мен қызмет көрсетуге есеп беретін чектер, банк шотын тікелей дебеттеу және орындалған аккредетив жатады.
2008 жылдың IV тоқсандағы төлем құралдарына қатысты төлемдер бойынша мәліметтер
|
№ 1 Кесте |
||||||
|
(саны, мың тр.; сомасы, млрд. теңге) |
||||||
|
Төлем құралдары |
2007ж. IV тоқсан |
2008ж. IV тоқсан |
Өзгеріс (%) |
|||
|
абсолюттік көрсеткіш |
жалпы көлемнен % |
абсолюттік көрсеткіш |
жалпы көлемнен % |
|||
|
Төлем тапсырмалары |
Саны |
9 279.8 |
25.5% |
9 643.0 |
24.5% |
3.9% |
|
Сомасы |
22 931.4 |
95.1% |
26 247.0 |
93.7% |
14.5% |
|
|
Төлем талап-тапсырмалары |
Саны |
98.8 |
0.3% |
96.2 |
0.2% |
-2.6% |
|
Сомасы |
61.6 |
0.3% |
54.3 |
0.2% |
-11.9% |
|
|
Инкассалық өкімдер |
Саны |
168.2 |
0.5% |
205.8 |
0.5% |
22.4% |
|
Сомасы |
64.2 |
0.3% |
46.6 |
0.2% |
-27.4% |
|
|
Төлем карточкалары |
Саны |
24 560.3 |
67.4% |
27 763.7 |
70.4% |
13.0% |
|
Сомасы |
535.9 |
2.2% |
657.0 |
2.3% |
22.6% |
|
|
Басқа құралдары |
Саны |
2 321.6 |
6.4% |
1 728.9 |
4.4% |
-25.5% |
|
Сомасы |
509.7 |
2.1% |
1 014.9 |
3.6% |
99.1% |
|
|
Жалпы жиынтығы |
Саны |
36 428.6 |
100.0% |
39 437.6 |
100.0% |
8.3% |
|
Сомасы |
24 102.8 |
100.0% |
28 019.8 |
100.0% |
16.3% |
|
2008 жылдың 4–ші тоқсанында аймақтар бойынша төлем құралдарын пайдалану
(транзакциялар саны бойынша)
|
№ 2 Кесте |
|||||
|
(бірл. транзакциямен) |
|||||
|
Облыс атауы |
Төлем тапсырмалары |
Төлем талап-тапсырма-лары |
Инкассалық өкімдер |
Басқа құралдары |
|
|
Ақмола |
1 137 435 |
18 523 |
26 199 |
134 094 |
|
|
Ақтөбе |
543 514 |
3 330 |
9 176 |
57 996 |
|
|
Алматы |
262 212 |
2 008 |
7 815 |
153 831 |
|
|
Атырау |
3 154 782 |
31 307 |
67 331 |
489 199 |
|
|
Шығыс Қазақстан |
331 152 |
1 281 |
3 583 |
38 610 |
|
|
Жамбыл |
631 410 |
3 409 |
8 346 |
107 806 |
|
|
Батыс Қазақстан |
317 870 |
5 116 |
5 200 |
47 043 |
|
|
Қарағанды |
813 539 |
6 964 |
21 598 |
194 273 |
|
|
Қостанай |
511 763 |
4 540 |
4 104 |
134 001 |
|
|
Қызылорда |
446 034 |
4 006 |
9 905 |
123 982 |
|
|
Маңғыстау |
436 826 |
5 675 |
14 537 |
118 732 |
|
|
Павлодар |
439 268 |
3 484 |
5 372 |
50 883 |
|
|
Солтүстік Қазақстан |
242 311 |
1 327 |
9 191 |
22 105 |
|
|
Оңтүстік Қазақстан |
374 918 |
5 276 |
13 433 |
56 302 |
|
|
Жалпы жиынтығы |
9 643 034 |
96 246 |
205 790 |
1 728 857 |
|
2008 жылдың 4–ші тоқсанында аймақтар бойынша төлем құралдарын пайдалану
(транзакциялар сомасы бойынша)
|
№ 3 Кесте (млн. теңге) |
||||
|
Облыс атауы |
Төлем тапсырмалары |
Төлем талап-тапсырма-лары |
Инкассалық өкімдер |
Басқа құралдары |
|
Ақмола |
5 395 304.5 |
6 002.3 |
3 618.7 |
40 278.5 |
|
Ақтөбе |
541 963.2 |
1 417.7 |
2 431.7 |
65 232.1 |
|
Алматы |
134 732.3 |
1 919.9 |
573.6 |
1 885.4 |
|
Атырау |
15 948 662.8 |
14 582.5 |
17 605.1 |
610 079.3 |
|
Шығыс Қазақстан |
154 116.6 |
915.9 |
957.3 |
2 740.9 |
|
Жамбыл |
388 193.1 |
1 543.4 |
380.0 |
5 390.4 |
|
Батыс Қазақстан |
191 151.9 |
866.6 |
10 635.1 |
55 286.8 |
|
Қарағанды |
719 573.3 |
4 186.8 |
3 940.0 |
173 330.7 |
|
Қостанай |
615 869.8 |
2 722.8 |
611.6 |
26 545.7 |
|
Қызылорда |
584 585.8 |
8 168.7 |
1 516.5 |
11 290.6 |
|
Маңғыстау |
298 391.6 |
1 150.4 |
758.3 |
7 481.9 |
|
Павлодар |
397 213.4 |
2 600.7 |
1 327.9 |
9 205.9 |
|
Солтүстік Қазақстан |
426 848.1 |
6 021.0 |
1 059.0 |
1 672.6 |
|
Оңтүстік Қазақстан |
450 349.0 |
2 213.0 |
1 225.0 |
4 433.5 |
|
Жалпы жиынтығы |
26 246 955.4 |
54 311.8 |
46 639.8 |
1 014 854.4 |
