Долбар ¹197 26/03/2020
2020 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ
2020 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 35,0 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 31,3 млн. адам болды (2019 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 45,3% және 50,3% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 76,7%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 19,3%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,3% және 1,7% тиеді.
2020 жылдың қаңтар-ақпанында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана жүргізілген транзакциялардың көлемі 5 955,8 млрд. теңгеге жетіп (2019 жылғы қаңтар-ақпанмен салыстырғанда 58,9%-ға өскен), транзакциялар саны 359,6 млн. бірлікті құрады (2019 жылғы қаңтар-ақпанмен салыстырғанда 90,5%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын транзакциялар саны 2,2 есе, ал сомасы 2,5 есе өсті (транзакциялардың саны 307,3 млн. бірлік және көлемі 3 558,8 млрд. теңге). Төлем карточкаларын ұстаушылардың қолма-қол ақшаны алу операцияларының саны 52,3 млн. бірлікті, көлемі 2 397,0 млрд. теңгені құрады. 2019 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда ақша шешу операцияларының саны тиісінше 3,7%-ға азайып, көлемі 9,4%-ға ұлғайды.
Қаазақстан аумағында қолма-қол ақшасыз операциялардың негізгі үлесі интернет/мобильді банкинг (тиісінше 46,0% және 75,1%) және POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 53,8% және 24,0%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 98,7% және 92,1%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.03.2019 |
01.03.2020 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
24 117,1 |
35 031,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,4 |
6 701,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
24 114,7 |
28 329,9 |
Visa International, оның ішінде: |
15 248,5 |
16 327,8 |
дебеттік |
9 650,3 |
10 046,3 |
кредиттік |
4 782,9 |
5 017,1 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
815,3 |
1 264,4 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
7 321,5 |
10 697,8 |
дебеттік |
7 084,6 |
10 320,8 |
кредиттік |
182,3 |
255,5 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
54,7 |
121,5 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
20 825,9 |
31 308,2 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,1 |
5 655,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
20 823,7 |
25 652,3 |
Visa International |
13 225,0 |
14 301,9 |
MasterCard Worldwide |
6 452,8 |
10 091,4 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
12 719,3 |
19 969,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
1,6 |
5 376,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
12 717,7 |
14 593,1 |
Visa International, оның ішінде: |
7 567,2 |
6 952,6 |
дебеттік |
4 632,7 |
4 774,2 |
кредиттік |
2 579,0 |
1 590,5 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
355,5 |
587,9 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
4 295,8 |
6 934,1 |
дебеттік |
4 193,0 |
6 798,9 |
кредиттік |
83,4 |
90,2 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
19,4 |
45,0 |
Көрсеткіштер: |
01.01.2019 |
01.01.2020 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
135 796 |
170 410 |
сауда кәсіпорындарында |
126 979 |
161 690 |
банктерде |
8 817 |
8 720 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
11 017 |
11 315 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 956 |
6 749 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
3 061 |
4 566 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
82 527 |
96 428 |
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
17 257 |
16 352 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.03.2020 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
26 884,4 |
6 760,6 |
1 385,9 |
31 308,2 |
16 801,4 |
2 535,4 |
632,9 |
Ақмола облысы |
663,0 |
152,3 |
36,6 |
791,3 |
418,6 |
48,7 |
12,0 |
Ақтөбе облысы |
1 293,9 |
378,2 |
50,9 |
1 538,7 |
818,9 |
131,9 |
18,3 |
Алматы облысы |
1 518,7 |
319,4 |
69,6 |
1 783,8 |
1 001,0 |
119,8 |
24,8 |
Атырау облысы |
1 230,4 |
291,5 |
38,8 |
1 396,7 |
766,0 |
107,6 |
12,4 |
Шығыс Қазақстан облысы |
1 688,2 |
449,0 |
88,0 |
2 021,1 |
1 060,6 |
146,2 |
20,8 |
Жамбыл облысы |
1 160,1 |
271,3 |
44,9 |
1 375,9 |
749,7 |
96,0 |
7,6 |
Батыс Қазақстан облысы |
918,9 |
253,0 |
29,1 |
1 082,2 |
584,9 |
83,5 |
4,9 |
Қарағанды облысы |
2 040,5 |
500,7 |
113,9 |
2 418,1 |
1 325,2 |
175,9 |
57,1 |
Қостанай облысы |
979,3 |
250,4 |
35,9 |
1 144,5 |
647,2 |
78,2 |
12,0 |
Қызылорда облысы |
914,9 |
243,9 |
49,7 |
1 086,7 |
575,1 |
100,3 |
22,6 |
Маңғыстау облысы |
1 112,8 |
288,4 |
29,0 |
1 279,9 |
691,6 |
107,5 |
7,0 |
Павлодар облысы |
1 076,9 |
285,2 |
44,2 |
1 274,0 |
701,4 |
95,0 |
10,9 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
531,3 |
115,5 |
20,0 |
608,3 |
333,6 |
35,2 |
8,5 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
2 964,5 |
734,9 |
96,2 |
3 526,3 |
1 852,6 |
298,8 |
22,7 |
Алматы қаласы |
5 934,7 |
1 502,9 |
571,2 |
6 754,6 |
3 442,8 |
636,1 |
373,3 |
Нұр-султан қаласы |
2 856,4 |
724,1 |
67,9 |
3 226,1 |
1 832,3 |
274,6 |
18,1 |
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.01.2020 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
170 410 |
11 315 |
96 428 |
16 352 |
Ақмола облысы |
3 643 |
345 |
2 386 |
575 |
Ақтөбе облысы |
8 363 |
538 |
4 922 |
915 |
Алматы облысы |
3 677 |
483 |
1 910 |
533 |
Атырау облысы |
5 198 |
582 |
2 694 |
717 |
Шығыс Қазақстан облысы |
9 770 |
855 |
5 003 |
1 516 |
Жамбыл облысы |
3 281 |
426 |
1 462 |
660 |
Батыс Қазақстан облысы |
5 537 |
417 |
2 895 |
687 |
Қарағанды облысы |
13 491 |
956 |
7 552 |
1 695 |
Қостанай облысы |
9 879 |
446 |
6 237 |
915 |
Қызылорда облысы |
2 442 |
367 |
1 097 |
545 |
Маңғыстау облысы |
4 999 |
570 |
2 677 |
462 |
Павлодар облысы |
8 942 |
578 |
5 042 |
885 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 782 |
318 |
1 845 |
682 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
7 330 |
914 |
3 326 |
1 260 |
Алматы қаласы |
49 289 |
2 176 |
28 574 |
2 918 |
Нұр-султан қаласы |
30 787 |
1 344 |
18 806 |
1 387 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Ақпан |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|
2019 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
134 418,1 |
54 309,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4,8 |
11,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
134 413,3 |
54 298,4 |
Visa International |
36 166,2 |
24 282,1 |
MasterCard Worldwide |
95 991,0 |
27 620,6 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
1 396 498,0 |
2 351 216,2 |
жергілікті жүйе карточкалары |
6 751,1 |
611,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
1 389 746,9 |
2 350 605,0 |
Visa International |
448 234,8 |
1 295 864,4 |
MasterCard Worldwide |
889 170,8 |
953 357,6 |
2020 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
307 250,4 |
52 315,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
174 096,0 |
1 178,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
133 154,5 |
51 137,1 |
Visa International |
38 087,7 |
19 929,3 |
MasterCard Worldwide |
94 387,5 |
29 098,9 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
3 558 780,3 |
2 397 028,2 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 321 221,3 |
31 275,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
1 237 559,0 |
2 365 752,9 |
Visa International |
600 079,7 |
1 175 782,4 |
MasterCard Worldwide |
628 510,2 |
1 089 701,3 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Ақпан |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
297 837,5 |
3 442 096,0 |
53 170,2 |
2 420 065,7 |
Ақмола облысы |
4 473,1 |
47 908,0 |
1 525,3 |
59 152,8 |
Ақтөбе облысы |
12 882,5 |
140 103,2 |
2 643,5 |
106 560,9 |
Алматы облысы |
13 784,5 |
131 976,6 |
3 063,7 |
126 341,1 |
Атырау облысы |
11 972,7 |
160 982,2 |
2 529,2 |
121 265,4 |
Шығыс Қазақстан облысы |
10 145,4 |
119 060,2 |
3 852,0 |
156 792,0 |
Жамбыл облысы |
7 481,7 |
84 917,1 |
2 436,5 |
99 138,3 |
Батыс Қазақстан облысы |
7 440,6 |
95 264,4 |
2 030,6 |
79 079,9 |
Қарағанды облысы |
18 578,8 |
199 244,0 |
4 152,6 |
177 323,4 |
Қостанай облысы |
8 752,5 |
89 498,7 |
2 139,2 |
86 833,8 |
Қызылорда облысы |
6 305,5 |
71 980,1 |
1 919,2 |
78 004,8 |
Маңғыстау облысы |
10 472,1 |
135 067,8 |
2 348,7 |
127 761,4 |
Павлодар облысы |
8 935,5 |
95 791,9 |
2 379,9 |
94 214,9 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 953,5 |
36 375,4 |
1 217,8 |
48 368,6 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
16 625,8 |
244 401,0 |
5 993,2 |
268 314,2 |
Алматы қаласы |
97 543,9 |
1 195 853,6 |
9 900,8 |
518 848,3 |
Нұр-султан қаласы |
59 489,3 |
593 672,0 |
5 038,1 |
272 065,8 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Ақпан |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
297 837,5 |
3 442 096,0 |
53 170,2 |
2 420 065,7 |
POS - терминал |
160 127,5 |
825 215,4 |
672,6 |
191 236,5 |
банкомат |
813,9 |
31 712,4 |
52 497,6 |
2 228 829,2 |
интернет пен ұялы телефон |
136 895,3 |
2 585 122,6 |
0,0 |
0,0 |
төлем терминалы |
0,8 |
45,7 |
0,0 |
0,0 |
[1] Банктермен орнатылған.
[2] Кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген.