Долбар ¹157 01/12/2016
2016 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 25 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарады және таратады (олардың үлесі – 98,4%): VISA International, MasterCard Worldwide, American Express International және UnionPay International. Бұдан басқа Қазақстан банктері жергілікті жүйелердің төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2016 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша банктер 15,6 млн. төлем карточкаларын шығарды, ал бұл карточкаларды ұстаушылар саны – 14,2 млн. адам болды (2015 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 5,6% және 1,6% азаю). Ең қолайлы таралған карточкалар дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 81,0%, кредиттік карточкалардың үлесі – 15,1%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалардың және алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне тиісінше 3,0% және 0,8% сәйкес келеді.
2016 жылғы қарашасінда қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 920,3 млрд. теңге болды (2015 жылғы қараша айымен салыстырғанда өсу 31,0%). 2016 жылғы қараша айында транзакциялар саны 29,6 млн. транзакция болды және 2015 жылғы қараша айымен салыстырғанда 27,3% ұлғайды. Бұл ретте қолма-қол жасалмайтын төлемдер санының және сомасының өсуі 53,3% (транзакциялардың саны 11,8 млн. транзакция болды) және 59,0% (транзакциялардың көлемі 156,6 млрд. теңге болды), ал қолма-қол ақшаны алу бойынша операциялардікі тиісінше 14,5% (транзакциялардың саны 17,8 млн. транзакция болды) және 26,5% (транзакциялардың көлемі 763,7 млрд. теңге) болды.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы санынан және көлемінен 56,0% және 58,9%) және интернеттар (тиісінше 35,0% және 28,1%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жасалды (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы санынан және көлемінен 94,2% және 83,5%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.12.15 |
01.12.16 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
16 530,6 |
15 602,2 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
849,8 |
256,3 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 680,8 |
15 345,9 |
|
Visa International, оның ішінде: |
12 717,7 |
11 163,2 |
|
- дебеттік |
9 376,3 |
8 518,5 |
|
- кредиттік |
2 378,3 |
2 108,9 |
|
- кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
963,1 |
535,8 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 467,0 |
2 987,2 |
|
- дебеттік |
2 279,9 |
2 704,0 |
|
- кредиттік |
95,3 |
216,2 |
|
- кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
91,7 |
67,0 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 410,0 |
14 177,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
734,9 |
216,3 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 675,1 |
13 961,5 |
|
Visa International |
11 015,5 |
10 286,0 |
|
MasterCard Worldwide |
2 309,9 |
2 758,2 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
7 395,3 |
8 159,8 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
520,2 |
156,6 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
6 875,1 |
8 003,2 |
|
Visa International, оның ішінде: |
5 374,3 |
5 748,1 |
|
- дебеттік |
4 304,9 |
4 469,3 |
|
- кредиттік |
358,6 |
939,0 |
|
- кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
710,8 |
339,9 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 239,0 |
1 537,7 |
|
- дебеттік |
1 143,0 |
1 386,7 |
|
- кредиттік |
45,1 |
122,9 |
|
- кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
51,0 |
28,0 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
74 222 |
105 573 |
|
сауда кәсіпорындарында |
66 933 |
97 568 |
|
банктерде |
7 289 |
8 005 |
|
Импринтерлер саны (дана), оның ішінде: |
3 |
4 |
|
сауда кәсіпорындарында |
1 |
1 |
|
банктерде |
2 |
3 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 094 |
9 532 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 767 |
7 998 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 327 |
1 534 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
41 860 |
64 656 |
|
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 173 |
1 501 |
|
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 123 |
14 442 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.12.16 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
12 640,4 |
2 358,9 |
602,9 |
14 177,9 |
6 712,2 |
1 079,7 |
368,0 |
|
Ақмола облысы |
390,9 |
4,5 |
22,2 |
386,9 |
229,4 |
2,3 |
14,9 |
|
Ақтөбе облысы |
633,7 |
8,1 |
29,9 |
618,9 |
339,6 |
3,9 |
19,2 |
|
Алматы облысы |
630,2 |
4,9 |
34,0 |
624,0 |
355,2 |
1,9 |
20,4 |
|
Атырау облысы |
561,8 |
9,9 |
25,8 |
546,1 |
306,3 |
5,1 |
15,9 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
966,6 |
11,3 |
54,6 |
949,0 |
552,6 |
5,2 |
31,6 |
|
Жамбыл облысы |
540,1 |
3,6 |
10,6 |
517,3 |
334,9 |
1,8 |
5,9 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
484,8 |
7,2 |
12,4 |
459,5 |
254,4 |
3,4 |
4,8 |
|
Қарағанды облысы |
1 048,8 |
16,6 |
50,2 |
1 007,7 |
608,7 |
7,5 |
29,6 |
|
Қостанай облысы |
561,1 |
5,4 |
20,0 |
520,5 |
323,2 |
2,6 |
12,1 |
|
Қызылорда облысы |
430,8 |
3,9 |
28,8 |
421,3 |
250,5 |
1,7 |
21,3 |
|
Маңғыстау облысы |
502,7 |
8,5 |
24,6 |
487,1 |
274,3 |
4,1 |
15,3 |
|
Павлодар облысы |
617,4 |
8,4 |
28,6 |
588,0 |
339,7 |
4,5 |
15,2 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
324,9 |
3,6 |
14,1 |
312,4 |
192,1 |
1,9 |
10,5 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 224,5 |
8,5 |
67,9 |
1 198,8 |
701,2 |
3,4 |
41,5 |
|
Алматы қаласы |
2 659,9 |
2 232,6 |
128,0 |
4 506,6 |
1 123,7 |
1 017,5 |
82,7 |
|
Астана қаласы |
1 062,5 |
21,8 |
51,3 |
1 033,6 |
526,5 |
12,9 |
27,0 |
|
3-Кесте |
|||||
|
Көрсеткіштер |
01.12.16 |
||||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
105 573 |
9 532 |
64 656 |
1 501 |
14 442 |
|
Ақмола облысы |
2 318 |
333 |
1 287 |
57 |
447 |
|
Ақтөбе облысы |
4 065 |
498 |
1 988 |
133 |
770 |
|
Алматы облысы |
2 504 |
389 |
1 422 |
49 |
463 |
|
Атырау облысы |
3 798 |
548 |
1 871 |
81 |
657 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
6 151 |
747 |
3 351 |
130 |
1 419 |
|
Жамбыл облысы |
1 837 |
350 |
973 |
62 |
649 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
3 500 |
368 |
1 955 |
85 |
620 |
|
Қарағанды облысы |
8 945 |
752 |
5 723 |
120 |
1 667 |
|
Қостанай облысы |
8 120 |
382 |
5 894 |
64 |
826 |
|
Қызылорда облысы |
1 541 |
304 |
764 |
57 |
422 |
|
Маңғыстау облысы |
3 153 |
535 |
1 674 |
81 |
398 |
|
Павлодар облысы |
6 035 |
552 |
3 880 |
74 |
840 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 749 |
288 |
1 473 |
47 |
617 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
4 100 |
641 |
2 021 |
83 |
1 132 |
|
Алматы қаласы |
29 591 |
1 831 |
18 970 |
223 |
2 284 |
|
Астана қаласы |
17 166 |
1 014 |
11 410 |
155 |
1 231 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Қараша |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
|
|
2015 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
7 694,3 |
15 522,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
64,5 |
715,3 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 629,8 |
14 806,8 |
|
Visa International |
6 585,1 |
11 623,8 |
|
MasterCard Worldwide |
976,9 |
2 795,8 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
98 505,5 |
603 887,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 409,0 |
22 484,1 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
95 096,4 |
581 403,6 |
|
Visa International |
80 734,5 |
471 379,8 |
|
MasterCard Worldwide |
12 950,8 |
98 929,6 |
|
2016 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
11 793,6 |
17 767,0 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
11,7 |
161,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
11 781,9 |
17 605,6 |
|
Visa International |
9 579,3 |
12 729,5 |
|
MasterCard Worldwide |
2 071,5 |
3 785,9 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
156 575,3 |
763 747,6 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 601,4 |
9 474,7 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
152 973,9 |
754 273,0 |
|
Visa International |
122 935,1 |
569 517,5 |
|
MasterCard Worldwide |
28 238,3 |
149 643,2 |
|
Өзгерісі (%) |
||
|
Саны |
53,3% |
14,5% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-81,9% |
-77,4% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
54,4% |
18,9% |
|
Visa International |
45,5% |
9,5% |
|
MasterCard Worldwide |
112,0% |
35,4% |
|
Көлемі |
59,0% |
26,5% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
5,6% |
-57,9% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
60,9% |
29,7% |
|
Visa International |
52,3% |
20,8% |
|
MasterCard Worldwide |
118,0% |
51,3% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қараша |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
9 869,9 |
126 304,5 |
17 643,1 |
755 264,2 |
|
Ақмола облысы |
60,5 |
1 327,3 |
518,1 |
19 577,3 |
|
Ақтөбе облысы |
236,5 |
3 846,0 |
877,7 |
33 002,5 |
|
Алматы облысы |
81,4 |
2 052,7 |
762,2 |
32 568,0 |
|
Атырау облысы |
224,4 |
4 757,5 |
842,6 |
36 885,0 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
187,2 |
2 703,8 |
1 294,6 |
50 062,8 |
|
Жамбыл облысы |
79,0 |
1 599,3 |
708,1 |
27 705,4 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
146,9 |
3 595,1 |
640,5 |
24 787,1 |
|
Қарағанды облысы |
289,6 |
4 701,8 |
1 465,5 |
58 572,3 |
|
Қостанай облысы |
575,0 |
3 214,3 |
742,3 |
29 129,5 |
|
Қызылорда облысы |
83,8 |
1 062,7 |
534,9 |
22 542,3 |
|
Маңғыстау облысы |
199,9 |
3 420,0 |
728,8 |
38 455,1 |
|
Павлодар облысы |
166,9 |
4 710,1 |
805,2 |
32 103,1 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
90,7 |
1 239,0 |
446,1 |
15 859,5 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
169,2 |
7 017,0 |
1 489,3 |
63 478,6 |
|
Алматы қаласы |
6 030,2 |
64 680,6 |
3 879,9 |
182 438,1 |
|
Астана қаласы |
1 248,7 |
16 377,2 |
1 907,4 |
88 097,6 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қараша |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
9 869,9 |
126 304,5 |
17 643,1 |
755 264,2 |
|
POS - терминал |
5 447,6 |
74 322,9 |
987,8 |
121 834,9 |
|
банкомат |
986,0 |
16 070,9 |
16 655,3 |
633 429,3 |
|
банк киоскі |
30,6 |
1 137,6 |
- |
- |
|
интернет |
3 405,6 |
34 770,1 |
- |
- |
