Долбар ¹158 01/01/2017
2017 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 26 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарады және таратады (олардың үлесі – 98,7%): VISA International, MasterCard Worldwide, American Express International және UnionPay International. Бұдан басқа Қазақстан банктері жергілікті жүйелердің төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2017 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша банктер 15,7 млн. төлем карточкаларын шығарды, ал бұл карточкаларды ұстаушылар саны – 14,2 млн. адам болды (2016 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 8,5% және 0,7% азаю). Ең қолайлы таралған карточкалар дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 81,0%, кредиттік карточкалардың үлесі – 15,1%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалардың және алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне тиісінше 3,0% және 0,8% сәйкес келеді.
2016 жылғы желтоқсанда қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 136,5 млрд. теңге болды (2015 жылғы желтоқсан айымен салыстырғанда өсу 26,8%). 2016 жылғы желтоқсан айында транзакциялар саны 34,9 млн. транзакция болды және 2015 жылғы желтоқсан айымен салыстырғанда 25,8% ұлғайды. Бұл ретте қолма-қол жасалмайтын төлемдер санының және сомасының өсуі 50,8% (транзакциялардың саны 13,6 млн. транзакция болды) және 59,9% (транзакциялардың көлемі 191,8 млрд. теңге болды), ал қолма-қол ақшаны алу бойынша операциялардікі тиісінше 13,8% (транзакциялардың саны 21,3 млн. транзакция болды) және 21,7% (транзакциялардың көлемі 944,7 млрд. теңге) болды.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы санынан және көлемінен 55,8% және 56,2%) және интернеттар (тиісінше 35,3% және 31,0%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жасалды (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы санынан және көлемінен 94,9% және 85,9%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.01.16 |
01.01.17 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
17 162,4 |
15 702,8 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
824,9 |
198,1 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
16 337,5 |
15 504,6 |
|
Visa International, оның ішінде: |
13 315,1 |
11 167,5 |
|
- дебеттік |
9 187,2 |
8 547,4 |
|
- кредиттік |
2 235,5 |
2 081,3 |
|
- кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1 892,4 |
538,8 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 480,2 |
3 099,1 |
|
- дебеттік |
2 288,5 |
2 775,3 |
|
- кредиттік |
99,1 |
257,0 |
|
- кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
92,6 |
66,8 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 309,5 |
14 208,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
713,0 |
166,1 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 596,5 |
14 042,8 |
|
Visa International |
10 881,9 |
10 251,8 |
|
MasterCard Worldwide |
2 328,0 |
2 829,0 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 480,6 |
8 419,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
509,3 |
114,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 971,3 |
8 305,3 |
|
Visa International, оның ішінде: |
6 385,1 |
5 913,0 |
|
- дебеттік |
4 408,2 |
4 607,5 |
|
- кредиттік |
361,0 |
961,8 |
|
- кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1 615,9 |
343,7 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 286,9 |
1 618,0 |
|
- дебеттік |
1 180,2 |
1 457,0 |
|
- кредиттік |
54,9 |
132,9 |
|
- кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
51,8 |
28,1 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
77 857 |
107 498 |
|
сауда кәсіпорындарында |
70 399 |
99 433 |
|
банктерде |
7 458 |
8 065 |
|
Импринтерлер саны (дана), оның ішінде: |
3 |
4 |
|
сауда кәсіпорындарында |
1 |
1 |
|
банктерде |
2 |
3 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 146 |
9 561 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 793 |
8 016 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 353 |
1 545 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
44 113 |
66 079 |
|
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 160 |
1 522 |
|
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 273 |
14 447 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.01.17 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
12 722,9 |
2 374,1 |
605,8 |
14 208,9 |
6 934,4 |
1 113,4 |
371,9 |
|
Ақмола облысы |
392,3 |
4,9 |
22,4 |
388,2 |
236,5 |
2,4 |
14,9 |
|
Ақтөбе облысы |
637,0 |
8,8 |
27,6 |
619,0 |
349,3 |
4,0 |
18,9 |
|
Алматы облысы |
633,5 |
4,9 |
35,0 |
626,4 |
365,3 |
1,9 |
21,1 |
|
Атырау облысы |
564,2 |
10,3 |
26,8 |
548,0 |
319,1 |
5,2 |
16,4 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
969,5 |
11,8 |
54,3 |
952,1 |
568,5 |
5,4 |
32,7 |
|
Жамбыл облысы |
543,8 |
3,7 |
10,6 |
519,2 |
348,4 |
1,8 |
6,0 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
489,0 |
7,5 |
12,3 |
463,2 |
262,1 |
3,6 |
4,8 |
|
Қарағанды облысы |
1 055,6 |
17,9 |
50,3 |
1 013,3 |
624,6 |
8,0 |
29,4 |
|
Қостанай облысы |
560,5 |
5,8 |
21,0 |
522,8 |
331,3 |
2,8 |
12,0 |
|
Қызылорда облысы |
433,9 |
4,2 |
28,6 |
422,9 |
261,7 |
1,9 |
21,7 |
|
Маңғыстау облысы |
504,1 |
9,0 |
25,7 |
486,2 |
281,3 |
4,2 |
15,6 |
|
Павлодар облысы |
612,7 |
8,8 |
27,6 |
585,2 |
348,1 |
4,5 |
14,9 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
325,5 |
3,9 |
14,7 |
314,0 |
196,9 |
2,0 |
10,9 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 236,4 |
9,0 |
67,3 |
1 206,5 |
724,9 |
3,5 |
43,1 |
|
Алматы қаласы |
2 696,9 |
2 241,2 |
130,1 |
4 502,1 |
1 173,0 |
1 049,2 |
81,9 |
|
Астана қаласы |
1 068,0 |
22,5 |
51,4 |
1 039,6 |
543,3 |
13,1 |
27,6 |
|
3-Кесте |
|||||
|
Көрсеткіштер |
01.01.17 |
||||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
107 498 |
9 561 |
66 079 |
1 522 |
14 447 |
|
Ақмола облысы |
2 362 |
335 |
1 323 |
59 |
449 |
|
Ақтөбе облысы |
4 119 |
502 |
2 036 |
134 |
767 |
|
Алматы облысы |
2 566 |
385 |
1 420 |
49 |
464 |
|
Атырау облысы |
3 884 |
548 |
1 927 |
81 |
657 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
6 301 |
758 |
3 416 |
128 |
1 418 |
|
Жамбыл облысы |
1 869 |
350 |
990 |
63 |
650 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
3 594 |
368 |
2 005 |
86 |
617 |
|
Қарағанды облысы |
9 091 |
749 |
5 814 |
138 |
1 661 |
|
Қостанай облысы |
8 250 |
382 |
5 969 |
66 |
827 |
|
Қызылорда облысы |
1 585 |
307 |
774 |
57 |
420 |
|
Маңғыстау облысы |
3 245 |
532 |
1 703 |
81 |
407 |
|
Павлодар облысы |
6 287 |
556 |
4 061 |
74 |
842 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 800 |
289 |
1 491 |
47 |
621 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
4 200 |
644 |
2 081 |
81 |
1 136 |
|
Алматы қаласы |
29 639 |
1 843 |
19 249 |
223 |
2 280 |
|
Астана қаласы |
17 706 |
1 013 |
11 820 |
155 |
1 231 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
|
|
2015 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
8 996,9 |
18 732,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
68,0 |
733,6 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 928,9 |
17 999,1 |
|
Visa International |
7 644,2 |
14 100,3 |
|
MasterCard Worldwide |
1 204,8 |
3 435,0 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
119 965,2 |
776 102,5 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 710,2 |
24 130,0 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
116 255,0 |
751 972,5 |
|
Visa International |
98 990,7 |
612 465,5 |
|
MasterCard Worldwide |
15 612,7 |
125 948,4 |
|
2016 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
13 568,9 |
21 312,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
6,8 |
124,0 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 562,0 |
21 188,1 |
|
Visa International |
10 912,0 |
15 187,3 |
|
MasterCard Worldwide |
2 493,4 |
4 731,7 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
191 766,2 |
944 742,2 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
255,5 |
5 072,6 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
191 510,7 |
939 669,6 |
|
Visa International |
153 772,1 |
706 616,4 |
|
MasterCard Worldwide |
35 661,7 |
191 290,3 |
|
Өзгерісі (%) |
||
|
Саны |
50,8% |
13,8% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-90,0% |
-83,1% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
51,9% |
17,7% |
|
Visa International |
42,7% |
7,7% |
|
MasterCard Worldwide |
107,0% |
37,7% |
|
Көлемі |
59,9% |
21,7% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-93,1% |
-79,0% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
64,7% |
25,0% |
|
Visa International |
55,3% |
15,4% |
|
MasterCard Worldwide |
128,4% |
51,9% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
11 855,2 |
160 948,6 |
21 332,5 |
943 168,7 |
|
Ақмола облысы |
78,2 |
1 507,1 |
649,2 |
24 799,5 |
|
Ақтөбе облысы |
301,5 |
4 309,2 |
1 075,3 |
41 355,7 |
|
Алматы облысы |
94,8 |
2 208,1 |
927,7 |
38 825,5 |
|
Атырау облысы |
278,1 |
4 980,6 |
1 039,9 |
48 099,5 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
240,6 |
3 869,8 |
1 592,0 |
63 192,1 |
|
Жамбыл облысы |
92,0 |
1 632,2 |
890,9 |
34 608,9 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
207,6 |
4 716,0 |
747,7 |
30 080,1 |
|
Қарағанды облысы |
356,3 |
5 833,6 |
1 771,0 |
72 980,0 |
|
Қостанай облысы |
560,7 |
3 801,2 |
899,4 |
36 304,5 |
|
Қызылорда облысы |
102,0 |
1 387,5 |
668,7 |
28 061,4 |
|
Маңғыстау облысы |
241,1 |
4 222,9 |
954,8 |
54 429,8 |
|
Павлодар облысы |
198,8 |
3 479,0 |
991,9 |
40 062,3 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
110,9 |
1 636,3 |
529,8 |
18 955,5 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
206,0 |
6 264,2 |
1 837,4 |
77 451,9 |
|
Алматы қаласы |
7 270,2 |
88 613,2 |
4 508,6 |
219 005,6 |
|
Астана қаласы |
1 516,6 |
22 487,8 |
2 248,4 |
114 956,2 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
11 855,2 |
160 948,6 |
21 332,5 |
943 168,7 |
|
POS - терминал |
6 706,9 |
91 488,3 |
1 082,3 |
133 504,2 |
|
банкомат |
1 118,4 |
18 893,5 |
20 250,2 |
809 664,5 |
|
банк киоскі |
31,0 |
1 005,9 |
- |
- |
|
интернет |
3 998,8 |
49 555,6 |
- |
- |
