Долбар ¹163 26/06/2017
2017 жылғы 1 маусымдағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 25 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығару және таратуды жүзеге асырады (олардың үлесі – 99,5%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа Қазақстан банктері жергілікті жүйелердің төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2017 жылғы 1 маусымдағы жағдай бойынша банктер 16,6 млн. төлем карточкаларын шығарды, ал бұл карточкаларды ұстаушылар саны – 14,9 млн. адам болды (2016 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 6,6% және 7,3% өсу). Ең қолайлы таралған карточкалар дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 82,1%, кредиттік карточкалардың үлесі – 14,0%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалардың және алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне тиісінше 3,1% және 0,8% сәйкес келеді.
2017 жылғы мамырда қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 096,7 млрд. теңге болды (2016 жылғы мамыр айымен салыстырғанда өсу 32,5%). 2017 жылғы мамыр айында транзакциялар саны 37,6 млн. транзакция болды және 2016 жылғы мамыр айымен салыстырғанда 38,1% ұлғайды. Бұл ретте қолма-қол жасалмайтын төлемдер санының және сомасының өсуі 84,1% (транзакциялардың саны 17,3 млн. транзакция болды) және 80,2% (транзакциялардың көлемі 218,4 млрд. теңге болды), ал қолма-қол ақшаны алу бойынша операциялардікі тиісінше 13,8% (транзакциялардың саны 20,3 млн. транзакция болды) және 24,3% (транзакциялардың көлемі 878,3 млрд. теңге) болды.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы санынан және көлемінен 54,0% және 53,1%) және интернеттар (тиісінше 38,5% және 36,6%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жасалды (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы санынан және көлемінен 94,9% және 84,6%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.06.16 |
01.06.17 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
15 592,0 |
16 626,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
639,0 |
87,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 953,1 |
16 539,5 |
Visa International, оның ішінде: |
11 802,2 |
11 436,1 |
дебеттік |
8 371,5 |
8 671,5 |
кредиттік |
2 228,4 |
2 176,0 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1 202,3 |
588,5 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 406,1 |
3 800,5 |
дебеттік |
2 196,5 |
3 640,1 |
кредиттік |
126,1 |
112,3 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
83,4 |
48,1 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
13 901,0 |
14 912,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
544,5 |
71,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 356,5 |
14 840,9 |
Visa International, оның ішінде: |
10 559,3 |
10 414,5 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 271,5 |
3 364,0 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
7 892,0 |
8 424,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
392,7 |
35,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 499,3 |
8 388,4 |
Visa International, оның ішінде: |
5 819,3 |
5 685,8 |
дебеттік |
4 394,0 |
4 508,9 |
кредиттік |
536,1 |
839,1 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
889,1 |
337,9 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 276,8 |
1 873,5 |
дебеттік |
1 152,2 |
1 797,5 |
кредиттік |
80,4 |
55,7 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
44,2 |
20,3 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
90 846 |
120 093 |
сауда кәсіпорындарында |
83 290 |
110 211 |
банктерде |
7 556 |
9 882 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 304 |
9 670 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 852 |
7 821 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 452 |
1 849 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
54 600 |
72 561 |
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 061 |
997 |
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 597 |
15 090 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.06.17 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
13 656,9 |
2 332,8 |
636,9 |
14 912,5 |
7 148,0 |
917,6 |
358,4 |
Ақмола облысы |
402,6 |
6,5 |
22,4 |
400,8 |
234,3 |
3,0 |
13,3 |
Ақтөбе облысы |
656,9 |
11,7 |
28,6 |
643,1 |
347,6 |
5,2 |
18,4 |
Алматы облысы |
657,7 |
6,9 |
38,3 |
656,4 |
373,7 |
2,7 |
22,0 |
Атырау облысы |
602,6 |
13,5 |
28,2 |
580,6 |
314,3 |
6,5 |
16,3 |
Шығыс Қазақстан облысы |
979,6 |
15,1 |
57,1 |
972,8 |
568,8 |
6,7 |
30,5 |
Жамбыл облысы |
562,2 |
4,8 |
10,8 |
541,2 |
347,4 |
2,3 |
4,7 |
Батыс Қазақстан облысы |
517,8 |
9,9 |
13,3 |
493,1 |
270,4 |
4,4 |
4,8 |
Қарағанды облысы |
1 069,6 |
23,1 |
50,1 |
1 033,0 |
622,7 |
10,1 |
24,5 |
Қостанай облысы |
567,4 |
7,6 |
22,9 |
540,0 |
330,0 |
3,5 |
12,2 |
Қызылорда облысы |
446,0 |
5,6 |
28,8 |
434,9 |
254,9 |
2,4 |
20,7 |
Маңғыстау облысы |
524,4 |
11,9 |
27,9 |
511,0 |
282,7 |
5,2 |
15,7 |
Павлодар облысы |
613,8 |
10,6 |
28,2 |
596,6 |
341,4 |
5,2 |
14,4 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
336,9 |
5,3 |
14,7 |
329,5 |
195,8 |
2,4 |
10,2 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 284,6 |
12,6 |
74,9 |
1 262,2 |
726,8 |
4,8 |
41,4 |
Алматы қаласы |
3 308,0 |
2 160,4 |
137,5 |
4 825,9 |
1 389,3 |
837,6 |
83,3 |
Астана қаласы |
1 126,7 |
27,3 |
53,0 |
1 091,4 |
547,7 |
15,7 |
26,1 |
3-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
01.06.17 |
||||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
120 093 |
9 670 |
72 561 |
997 |
15 090 |
Ақмола облысы |
2 601 |
334 |
1 418 |
40 |
472 |
Ақтөбе облысы |
4 568 |
505 |
2 271 |
96 |
811 |
Алматы облысы |
4 019 |
500 |
2 029 |
48 |
487 |
Атырау облысы |
4 668 |
515 |
2 364 |
70 |
709 |
Шығыс Қазақстан облысы |
21 632 |
1 197 |
14 767 |
101 |
1 485 |
Жамбыл облысы |
2 124 |
357 |
1 031 |
55 |
661 |
Батыс Қазақстан облысы |
3 901 |
368 |
2 152 |
52 |
660 |
Қарағанды облысы |
10 116 |
762 |
6 161 |
114 |
1 742 |
Қостанай облысы |
9 278 |
385 |
6 531 |
32 |
863 |
Қызылорда облысы |
1 773 |
312 |
861 |
34 |
442 |
Маңғыстау облысы |
3 377 |
526 |
1 795 |
45 |
456 |
Павлодар облысы |
7 104 |
558 |
4 413 |
54 |
863 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 083 |
295 |
1 641 |
27 |
637 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
4 842 |
670 |
2 279 |
53 |
1 159 |
Алматы қаласы |
16 285 |
1 352 |
9 249 |
64 |
2 342 |
Астана қаласы |
20 722 |
1 034 |
13 599 |
112 |
1 301 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Мамыр |
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2016 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
9 408,4 |
17 803,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
39,0 |
559,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
9 369,4 |
17 244,6 |
Visa International |
7 957,3 |
13 264,8 |
MasterCard Worldwide |
1 321,5 |
3 344,6 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
121 189,9 |
706 686,2 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 404,0 |
18 997,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
116 785,8 |
687 688,3 |
Visa International |
98 056,7 |
548 307,2 |
MasterCard Worldwide |
17 316,7 |
121 359,3 |
2017 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
17 325,0 |
20 263,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,9 |
24,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 322,1 |
20 238,8 |
Visa International |
12 907,0 |
13 770,2 |
MasterCard Worldwide |
4 188,5 |
5 103,7 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
218 425,9 |
878 284,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 933,1 |
936,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
215 492,8 |
877 348,5 |
Visa International |
159 831,5 |
624 026,9 |
MasterCard Worldwide |
53 369,5 |
207 917,8 |
Өзгерісі (%) |
||
Саны |
84,14% |
13,81% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-92,48% |
-95,67% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
84,88% |
17,36% |
Visa International |
62,20% |
3,81% |
MasterCard Worldwide |
216,96% |
52,60% |
Көлемі |
80,23% |
24,28% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-33,40% |
-95,07% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
84,52% |
27,58% |
Visa International |
63,00% |
13,81% |
MasterCard Worldwide |
208,20% |
71,32% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
Мамыр |
||||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
||||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
||
Барлығы, оның ішінде |
14 655,0 |
183 756,6 |
20 109,9 |
870 424,3 |
|
Ақмола облысы |
148,2 |
4 131,2 |
589,6 |
22 378,8 |
|
Ақтөбе облысы |
355,7 |
4 943,4 |
993,0 |
37 275,9 |
|
Алматы облысы |
169,6 |
4 797,5 |
919,3 |
38 322,8 |
|
Атырау облысы |
330,1 |
5 968,0 |
923,1 |
40 425,6 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
336,5 |
4 664,0 |
1 506,3 |
58 053,5 |
|
Жамбыл облысы |
121,1 |
2 030,3 |
837,9 |
33 224,9 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
229,4 |
4 930,8 |
724,0 |
27 765,4 |
|
Қарағанды облысы |
488,3 |
6 868,6 |
1 641,4 |
64 693,6 |
|
Қостанай облысы |
644,8 |
5 264,0 |
839,0 |
34 336,6 |
|
Қызылорда облысы |
125,6 |
1 754,7 |
616,6 |
26 062,9 |
|
Маңғыстау облысы |
312,6 |
4 890,3 |
831,3 |
46 893,4 |
|
Павлодар облысы |
304,8 |
4 354,4 |
929,6 |
36 366,4 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
153,2 |
1 998,5 |
508,4 |
18 057,6 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
259,2 |
8 692,3 |
1 716,9 |
76 726,9 |
|
Алматы қаласы |
8 792,2 |
93 344,8 |
4 370,3 |
212 649,6 |
|
Астана қаласы |
1 883,8 |
25 123,6 |
2 163,3 |
97 190,5 |
|
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Мамыр |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
14 655,0 |
183 756,6 |
20 109,9 |
870 424,3 |
POS - терминал |
7 915,5 |
97 646,4 |
1 022,3 |
133 669,8 |
банкомат |
1 038,4 |
18 081,9 |
19 087,6 |
736 754,6 |
банк киоскі |
20,5 |
498,3 |
- |
- |
интернет |
5 648,7 |
66 702,7 |
- |
- |
өзге де |
32,0 |
827,3 |
- |
- |