Долбар ¹164 21/07/2017
2017 жылғы 1 шілдесіндегі жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 25 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарады және таратады (олардың үлесі – 99,5%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа Қазақстан банктері жергілікті жүйелердің төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2017 жылғы 1 шілдесіндегі жағдай бойынша банктер 16,7 млн. төлем карточкаларын шығарды, ал бұл карточкаларды ұстаушылар саны – 15,1 млн. адам болды (2016 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 10,4% және 9,1% өсу). Ең қолайлы таралған карточкалар дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 82,4%, кредиттік карточкалардың үлесі – 13,7%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалардың және алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне тиісінше 3,0% және 0,8% сәйкес келеді.
2017 жылғы маусымда қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 157,5 млрд. теңге болды (2016 жылғы маусым айымен салыстырғанда өсу 22,5%). 2017 жылғы маусым айында транзакциялар саны 37,2 млн. транзакция болды және 2016 жылғы маусым айымен салыстырғанда 29,4% ұлғайды. Бұл ретте қолма-қол жасалмайтын төлемдер санының және сомасының өсуі 77,9% (транзакциялардың саны 17,1 млн. транзакция болды) және 70,6% (транзакциялардың көлемі 230,6 млрд. теңге болды), ал қолма-қол ақшаны алу бойынша операциялардікі тиісінше 5,1% (транзакциялардың саны 20,1 млн. транзакция болды) және 14,5% (транзакциялардың көлемі 926,9 млрд. теңге) болды.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы санынан және көлемінен 53,9% және 53,3%) және интернет (тиісінше 37,9% және 36,0%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жасалды (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы санынан және көлемінен 89,9% және 80,7%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.07.16 |
01.07.17 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
15 159,4 |
16 730,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
587,3 |
87,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 572,1 |
16 643,0 |
Visa International, оның ішінде: |
11 312,1 |
11 434,6 |
дебеттік |
8 387,7 |
8 708,3 |
кредиттік |
2 215,9 |
2 130,8 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
708,5 |
595,6 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 454,3 |
3 894,2 |
дебеттік |
2 239,2 |
3 729,5 |
кредиттік |
134,8 |
120,7 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
80,3 |
43,9 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
13 870,9 |
15 133,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
500,1 |
71,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 370,9 |
15 061,7 |
Visa International, оның ішінде: |
10 476,5 |
10 453,9 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 314,3 |
3 535,3 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 086,9 |
8 664,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
360,7 |
34,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 726,2 |
8 630,0 |
Visa International, оның ішінде: |
5 956,4 |
5 676,7 |
дебеттік |
4 624,3 |
4 517,7 |
кредиттік |
926,3 |
818,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
405,8 |
340,1 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 329,7 |
2 128,1 |
дебеттік |
1 203,5 |
2 043,2 |
кредиттік |
84,9 |
66,3 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
41,3 |
18,6 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
94 015 |
120 849 |
сауда кәсіпорындарында |
86 378 |
110 964 |
банктерде |
7 637 |
9 885 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 390 |
9 717 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 926 |
8 126 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 464 |
1 591 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
56 958 |
73 216 |
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 035 |
968 |
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 654 |
15 083 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.07.17 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
13 792,1 |
2 298,1 |
639,8 |
15 133,3 |
7 397,3 |
908,7 |
358,9 |
Ақмола облысы |
408,5 |
7,0 |
22,3 |
404,7 |
233,7 |
3,2 |
13,2 |
Ақтөбе облысы |
664,3 |
12,8 |
29,4 |
649,6 |
348,6 |
5,5 |
18,4 |
Алматы облысы |
667,4 |
7,7 |
37,5 |
663,8 |
375,2 |
3,2 |
21,6 |
Атырау облысы |
610,4 |
14,5 |
28,1 |
588,4 |
316,3 |
6,8 |
16,2 |
Шығыс Қазақстан облысы |
989,0 |
16,1 |
57,9 |
981,5 |
570,1 |
7,2 |
30,7 |
Жамбыл облысы |
569,0 |
5,2 |
10,4 |
547,3 |
346,5 |
2,4 |
4,5 |
Батыс Қазақстан облысы |
527,1 |
10,4 |
13,6 |
500,7 |
270,6 |
4,6 |
4,8 |
Қарағанды облысы |
1 073,8 |
24,4 |
49,7 |
1 038,4 |
625,1 |
10,6 |
24,4 |
Қостанай облысы |
572,1 |
8,1 |
22,5 |
544,4 |
330,5 |
3,6 |
12,0 |
Қызылорда облысы |
451,5 |
6,0 |
28,6 |
438,5 |
253,7 |
2,5 |
20,1 |
Маңғыстау облысы |
533,0 |
12,9 |
27,5 |
518,1 |
284,0 |
5,7 |
15,3 |
Павлодар облысы |
616,6 |
11,1 |
28,2 |
600,3 |
341,5 |
5,5 |
14,3 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
339,7 |
5,5 |
14,5 |
332,0 |
196,6 |
2,5 |
9,9 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 299,8 |
14,0 |
76,2 |
1 276,9 |
726,8 |
5,3 |
42,4 |
Алматы қаласы |
3 330,1 |
2 113,6 |
140,1 |
4 943,4 |
1 627,6 |
824,0 |
85,3 |
Астана қаласы |
1 139,8 |
28,8 |
53,4 |
1 105,3 |
550,4 |
16,0 |
25,8 |
3-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
01.07.17 |
||||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
120 849 |
9 717 |
73 216 |
968 |
15 083 |
Ақмола облысы |
2 599 |
332 |
1 415 |
40 |
479 |
Ақтөбе облысы |
4 506 |
507 |
2 288 |
96 |
815 |
Алматы облысы |
3 020 |
390 |
1 487 |
30 |
479 |
Атырау облысы |
3 980 |
543 |
2 049 |
50 |
704 |
Шығыс Қазақстан облысы |
7 214 |
774 |
3 672 |
94 |
1 474 |
Жамбыл облысы |
2 112 |
357 |
1 048 |
55 |
656 |
Батыс Қазақстан облысы |
3 939 |
373 |
2 176 |
52 |
656 |
Қарағанды облысы |
10 072 |
764 |
6 109 |
101 |
1 746 |
Қостанай облысы |
9 333 |
386 |
6 582 |
32 |
863 |
Қызылорда облысы |
1 794 |
313 |
868 |
32 |
445 |
Маңғыстау облысы |
3 370 |
525 |
1 836 |
45 |
454 |
Павлодар облысы |
7 109 |
561 |
4 435 |
54 |
867 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 091 |
293 |
1 655 |
27 |
629 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
4 912 |
675 |
2 290 |
53 |
1 161 |
Алматы қаласы |
32 430 |
1 892 |
21 413 |
95 |
2 352 |
Астана қаласы |
21 368 |
1 032 |
13 893 |
112 |
1 303 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Маусым |
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2016 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
9 609,6 |
19 118,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
35,9 |
565,7 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
9 573,7 |
18 552,9 |
Visa International |
8 088,4 |
14 208,1 |
MasterCard Worldwide |
1 385,5 |
3 558,8 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
135 175,4 |
809 775,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 552,1 |
20 291,7 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
130 623,2 |
789 483,8 |
Visa International |
110 133,8 |
626 688,8 |
MasterCard Worldwide |
18 916,1 |
138 452,8 |
2017 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
17 096,5 |
20 087,2 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,5 |
22,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 093,9 |
20 065,1 |
Visa International |
12 454,9 |
13 474,9 |
MasterCard Worldwide |
4 422,2 |
5 277,5 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
230 566,7 |
926 918,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 646,3 |
872,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
227 920,5 |
926 046,3 |
Visa International |
166 218,1 |
650 164,3 |
MasterCard Worldwide |
59 509,7 |
230 216,9 |
Өзгерісі (%) |
||
Саны |
77,91% |
5,07% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-92,91% |
-96,09% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
78,55% |
8,15% |
Visa International |
53,98% |
-5,16% |
MasterCard Worldwide |
219,17% |
48,29% |
Көлемі |
70,57% |
14,47% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-41,87% |
-95,70% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
74,49% |
17,30% |
Visa International |
50,92% |
3,75% |
MasterCard Worldwide |
214,60% |
66,28% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
Маусым |
||||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
||||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
||
Барлығы, оның ішінде |
14 791,1 |
194 140,5 |
20 014,5 |
921 414,8 |
|
Ақмола облысы |
153,7 |
4 164,4 |
595,2 |
23 609,6 |
|
Ақтөбе облысы |
357,0 |
5 151,7 |
1 010,2 |
39 871,6 |
|
Алматы облысы |
170,3 |
5 068,4 |
919,1 |
40 858,8 |
|
Атырау облысы |
326,2 |
6 304,0 |
935,8 |
43 472,7 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
333,8 |
5 281,6 |
1 500,4 |
60 753,8 |
|
Жамбыл облысы |
117,8 |
2 056,4 |
820,1 |
34 755,8 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
228,9 |
4 959,0 |
719,9 |
29 831,4 |
|
Қарағанды облысы |
489,4 |
6 761,1 |
1 616,6 |
68 218,6 |
|
Қостанай облысы |
647,0 |
5 286,7 |
850,4 |
36 826,6 |
|
Қызылорда облысы |
121,3 |
1 895,1 |
644,4 |
30 327,4 |
|
Маңғыстау облысы |
305,7 |
4 705,4 |
834,9 |
47 678,2 |
|
Павлодар облысы |
311,4 |
5 159,1 |
927,4 |
37 376,1 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
154,7 |
2 111,1 |
520,7 |
19 213,3 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
251,6 |
11 084,3 |
1 755,2 |
87 438,9 |
|
Алматы қаласы |
8 815,6 |
97 025,2 |
4 189,4 |
217 072,0 |
|
Астана қаласы |
2 006,6 |
27 126,9 |
2 174,6 |
104 110,0 |
|
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Маусым |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
14 791,1 |
194 140,5 |
20 014,5 |
921 414,8 |
POS - терминал |
7 967,0 |
103 384,3 |
2 024,1 |
177 651,5 |
банкомат |
1 164,7 |
18 692,1 |
17 990,4 |
743 763,2 |
банк киоскі |
17,3 |
447,9 |
- |
- |
интернет |
5 603,9 |
69 840,9 |
- |
- |
өзге де |
38,2 |
1 775,3 |
- |
- |