Долбар ¹165 25/08/2017
2017 жылғы 1 тамыздағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 25 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарады және таратады (олардың үлесі – 99,5%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа Қазақстан банктері жергілікті жүйелердің төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2017 жылғы 1 тамыздағы жағдай бойынша банктер 17,2 млн. төлем карточкаларын шығарды, ал бұл карточкаларды ұстаушылар саны – 15,3 млн. адам болды (2016 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 13% және 10% өсу). Ең қолайлы таралған карточкалар дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 82,7%, кредиттік карточкалардың үлесі – 13,5%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалардың және алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне тиісінше 3,0% және 0,8% сәйкес келеді.
2017 жылғы шілдеде қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 141,9 млрд. теңге болды (2016 жылғы шілде айымен салыстырғанда өсу 31,0%). 2017 жылғы шілде айында транзакциялар саны 37,9 млн. транзакция болды және 2016 жылғы шілде айымен салыстырғанда 42,0% ұлғайды. Бұл ретте қолма-қол жасалмайтын төлемдер санының және сомасының өсуі 92,8% (транзакциялардың саны 18,5 млн. транзакция болды) және 85,2% (транзакциялардың көлемі 247,2 млрд. теңге болды), ал қолма-қол ақшаны алу бойынша операциялардікі тиісінше 13,6% (транзакциялардың саны 19,4 млн. транзакция болды) және 21,2% (транзакциялардың көлемі 894,7 млрд. теңге) болды.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы санынан және көлемінен 57,1% және 55,5%) және интернет (тиісінше 37,5% және 33,9%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жасалды (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы санынан және көлемінен 95,3% және 85,4%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
на 01.08.16 |
на 01.08.17 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
15 248,0 |
17 165,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
532,4 |
87,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 715,6 |
17 078,8 |
Visa International, оның ішінде: |
11 306,0 |
11 505,7 |
дебеттік |
8 380,1 |
8 757,5 |
кредиттік |
2 202,4 |
2 141,1 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
723,5 |
607,1 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 533,1 |
4 246,1 |
дебеттік |
2 314,3 |
4 075,1 |
кредиттік |
141,7 |
129,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
77,1 |
41,1 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
13 946,1 |
15 336,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
451,4 |
71,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 494,7 |
15 264,4 |
Visa International, оның ішінде: |
10 474,4 |
10 498,2 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 381,4 |
3 684,5 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
7 761,8 |
8 457,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
320,9 |
34,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 440,9 |
8 423,2 |
Visa International, оның ішінде: |
5 678,5 |
5 572,6 |
дебеттік |
4 351,9 |
4 418,0 |
кредиттік |
924,5 |
821,6 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
402,1 |
333,0 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 295,4 |
2 039,8 |
дебеттік |
1 169,2 |
1 952,1 |
кредиттік |
88,0 |
70,1 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
38,2 |
17,6 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
96 709 |
120 417 |
сауда кәсіпорындарында |
89 062 |
110 538 |
банктерде |
7 647 |
9 879 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 414 |
9 747 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 934 |
8 153 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 480 |
1 594 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
58 464 |
72 893 |
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 251 |
911 |
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 416 |
15 298 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.08.17 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
14 198,2 |
2 318,9 |
648,6 |
15 336,0 |
7 191,1 |
915,6 |
350,9 |
Ақмола облысы |
413,0 |
7,4 |
22,3 |
407,9 |
231,0 |
3,3 |
13,1 |
Ақтөбе облысы |
669,2 |
13,7 |
29,6 |
654,9 |
339,4 |
5,8 |
17,8 |
Алматы облысы |
673,8 |
8,4 |
37,8 |
670,1 |
366,9 |
3,7 |
21,4 |
Атырау облысы |
617,9 |
15,4 |
28,4 |
596,1 |
316,2 |
7,3 |
15,7 |
Шығыс Қазақстан облысы |
997,4 |
16,9 |
58,7 |
988,3 |
556,4 |
7,3 |
30,1 |
Жамбыл облысы |
576,8 |
5,5 |
10,4 |
553,9 |
337,0 |
2,6 |
4,4 |
Батыс Қазақстан облысы |
535,9 |
10,9 |
13,6 |
508,5 |
265,8 |
4,8 |
4,5 |
Қарағанды облысы |
1 080,5 |
25,6 |
50,1 |
1 043,5 |
619,1 |
11,1 |
23,4 |
Қостанай облысы |
577,9 |
8,4 |
22,4 |
548,7 |
323,7 |
3,8 |
11,6 |
Қызылорда облысы |
455,2 |
6,3 |
29,3 |
442,4 |
241,6 |
2,7 |
20,3 |
Маңғыстау облысы |
539,6 |
13,8 |
27,4 |
523,4 |
279,6 |
6,2 |
15,0 |
Павлодар облысы |
621,3 |
11,6 |
28,6 |
605,0 |
337,7 |
5,7 |
13,7 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
342,6 |
5,8 |
14,5 |
334,3 |
194,5 |
2,6 |
9,6 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 311,2 |
15,2 |
77,4 |
1 288,9 |
691,3 |
5,9 |
39,5 |
Алматы қаласы |
3 631,1 |
2 123,6 |
143,2 |
5 052,4 |
1 540,0 |
825,8 |
85,5 |
Астана қаласы |
1 154,7 |
30,4 |
55,0 |
1 117,5 |
551,0 |
17,1 |
25,2 |
3-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
01.08.17 |
||||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
120 417 |
9 747 |
72 893 |
911 |
15 298 |
Ақмола облысы |
2 600 |
333 |
1 430 |
33 |
497 |
Ақтөбе облысы |
4 534 |
507 |
2 274 |
96 |
828 |
Алматы облысы |
3 012 |
394 |
1 485 |
27 |
510 |
Атырау облысы |
3 982 |
538 |
2 041 |
38 |
737 |
Шығыс Қазақстан облысы |
7 239 |
775 |
3 673 |
74 |
1 443 |
Жамбыл облысы |
2 109 |
356 |
1 047 |
55 |
689 |
Батыс Қазақстан облысы |
3 977 |
374 |
2 194 |
52 |
658 |
Қарағанды облысы |
10 172 |
765 |
6 117 |
101 |
1 762 |
Қостанай облысы |
9 349 |
388 |
6 520 |
25 |
858 |
Қызылорда облысы |
1 728 |
312 |
814 |
26 |
476 |
Маңғыстау облысы |
3 294 |
528 |
1 786 |
45 |
449 |
Павлодар облысы |
6 936 |
559 |
4 307 |
55 |
867 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 117 |
297 |
1 657 |
25 |
653 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
4 868 |
679 |
2 290 |
49 |
1 162 |
Алматы қаласы |
32 240 |
1 904 |
21 357 |
98 |
2 372 |
Астана қаласы |
21 260 |
1 038 |
13 901 |
112 |
1 337 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Маусым |
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
|
2016 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
9 585,8 |
17 062,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
24,2 |
401,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
9 561,6 |
16 661,0 |
Visa International |
8 035,6 |
12 736,5 |
MasterCard Worldwide |
1 427,8 |
3 205,5 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
133 423,6 |
738 143,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 919,6 |
14 290,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
128 504,0 |
723 853,1 |
Visa International |
107 240,1 |
573 859,2 |
MasterCard Worldwide |
19 560,2 |
126 950,4 |
2017 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
18 476,77 |
19 376,36 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,3 |
23,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
18 474,5 |
19 353,2 |
Visa International |
13 008,5 |
12 873,1 |
MasterCard Worldwide |
5 252,0 |
5 221,5 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
247 158,18 |
894 733,21 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 321,5 |
950,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
244 836,7 |
893 783,2 |
Visa International |
171 729,3 |
622 090,7 |
MasterCard Worldwide |
70 737,47 |
226 746,4 |
Өзгерісі (%) |
||
Саны |
92,75% |
13,56% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-90,58% |
-94,24% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
93,22% |
16,16% |
Visa International |
61,89% |
1,07% |
MasterCard Worldwide |
267,84% |
62,89% |
Көлемі |
85,24% |
21,21% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-52,81% |
-93,35% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
90,53% |
23,48% |
Visa International |
60,14% |
8,40% |
MasterCard Worldwide |
261,64% |
78,61% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
Шілде |
||||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
||||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
||
Барлығы, оның ішінде |
16 493,24 |
206 369,05 |
19 491,50 |
893 842,80 |
|
Ақмола облысы |
171,0 |
4 573,3 |
596,9 |
24 032,3 |
|
Ақтөбе облысы |
374,2 |
5 772,1 |
960,7 |
38 197,6 |
|
Алматы облысы |
179,5 |
5 049,4 |
900,8 |
38 659,6 |
|
Атырау облысы |
340,0 |
6 585,6 |
913,6 |
41 929,6 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
340,3 |
4 981,7 |
1 441,2 |
58 538,2 |
|
Жамбыл облысы |
125,2 |
2 229,6 |
799,3 |
32 807,4 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
241,7 |
4 953,5 |
699,3 |
28 760,7 |
|
Қарағанды облысы |
519,5 |
7 352,3 |
1 582,3 |
67 113,5 |
|
Қостанай облысы |
642,4 |
5 170,5 |
815,7 |
35 593,8 |
|
Қызылорда облысы |
117,7 |
1 678,5 |
595,3 |
25 683,9 |
|
Маңғыстау облысы |
321,2 |
4 745,5 |
836,4 |
47 664,9 |
|
Павлодар облысы |
326,9 |
4 778,3 |
907,7 |
36 032,7 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
162,5 |
2 162,9 |
497,8 |
18 633,4 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
258,1 |
9 579,3 |
1 628,4 |
75 291,4 |
|
Алматы қаласы |
10 150,90 |
108 705,81 |
4 121,30 |
219 497,54 |
|
Астана қаласы |
2 222,13 |
28 050,54 |
2 194,81 |
105 406,38 |
|
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Шілде |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
16 493,24 |
206 369,05 |
19 491,50 |
893 842,80 |
POS - терминал |
9 566,86 |
114 552,69 |
954,90 |
135 570,59 |
банкомат |
866,37 |
17 564,30 |
18 536,60 |
758 272,22 |
банк киоскі |
13,00 |
297,98 |
- |
- |
интернет |
6 007,35 |
71 984,78 |
- |
- |
өзге де |
39,67 |
1 969,31 |
- |
- |