Долбар ¹176 27/07/2018
2018 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 25 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,6%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелер төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 21,3 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 18,3 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 27,1% және 21,2% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 81,8%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 15,5%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 1,5% және 1,2% тиеді.
2018 жылғы маусымда қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 649,8 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылғы маусым айымен салыстырғанда 42,5%-ға үлкейген), транзакциялар саны 63,9 млн. бірлікті құрады (2017 жылғы маусым айымен салыстырғанда 71,8%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасының өсімі сәйкесінше 2,3 есе (транзакциялардың саны 40,1 млн. бірлік) және 2,0 есе (транзакциялардың көлемі 464,8 млрд. теңге) өсіп, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 18,2%-ға (транзакциялардың саны 23,7 млн. болды) және 27,8%-ға (транзакциялардың көлемі 1 185,0 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 60,1% және 42,4%) және интернет (тиісінше 33,3% және 50,9%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 94,2% және 84,8%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.07.2017 |
01.07.2018 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
16 730,0 |
21 265,4 |
жергілікті жүйе карточкалары |
87,0 |
86,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
16 643,0 |
21 179,2 |
Visa International, оның ішінде: |
11 434,6 |
13 267,6 |
дебеттік |
8 708,3 |
9 614,2 |
кредиттік |
2 130,8 |
3 083,6 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
595,6 |
569,8 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 894,2 |
6 461,0 |
дебеттік |
3 729,5 |
6 290,1 |
кредиттік |
120,7 |
158,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
43,9 |
12,5 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
15 133,3 |
18 343,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
71,6 |
70,7 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 061,7 |
18 272,6 |
Visa International |
10 453,9 |
11 458,1 |
MasterCard Worldwide |
3 535,3 |
5 656,1 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 664,9 |
10 562,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
34,9 |
31,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 630,0 |
10 531,0 |
Visa International, оның ішінде: |
5 676,7 |
6 255,5 |
дебеттік |
4 517,7 |
4 647,8 |
кредиттік |
818,9 |
1 339,3 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
340,1 |
268,4 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 128,1 |
3 462,9 |
дебеттік |
2 043,2 |
3 368,7 |
кредиттік |
66,3 |
89,5 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
18,6 |
4,7 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
120 849 |
132 818 |
сауда кәсіпорындарында |
110 964 |
123 336 |
банктерде |
9 885 |
9 482 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 717 |
9 799 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 126 |
7 707 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 591 |
2 092 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
73 216 |
83 221 |
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
968 |
684 |
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
15 083 |
16 536 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.07.2018 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
17 394,8 |
3 287,9 |
582,7 |
18 343,3 |
8 834,9 |
1 454,1 |
273,5 |
Ақмола облысы |
463,8 |
10,3 |
16,4 |
438,5 |
242,5 |
4,2 |
9,3 |
Ақтөбе облысы |
769,1 |
16,1 |
27,4 |
713,7 |
368,7 |
7,1 |
15,3 |
Алматы облысы |
785,5 |
10,3 |
22,3 |
740,1 |
413,9 |
4,1 |
12,5 |
Атырау облысы |
723,2 |
18,3 |
15,6 |
661,3 |
354,4 |
8,9 |
7,7 |
Шығыс Қазақстан облысы |
1 126,3 |
23,1 |
45,9 |
1 068,3 |
606,3 |
9,3 |
16,8 |
Жамбыл облысы |
670,9 |
7,7 |
9,0 |
621,4 |
364,7 |
3,5 |
3,1 |
Батыс Қазақстан облысы |
521,5 |
13,9 |
8,0 |
483,5 |
256,5 |
5,9 |
1,6 |
Қарағанды облысы |
1 250,6 |
31,2 |
39,2 |
1 144,2 |
663,2 |
13,3 |
15,1 |
Қостанай облысы |
645,8 |
12,1 |
20,0 |
601,5 |
345,9 |
5,1 |
10,6 |
Қызылорда облысы |
526,8 |
8,1 |
27,8 |
494,0 |
270,4 |
3,7 |
20,6 |
Маңғыстау облысы |
637,3 |
15,3 |
12,9 |
577,9 |
310,5 |
6,9 |
4,5 |
Павлодар облысы |
695,7 |
14,9 |
21,7 |
649,1 |
359,0 |
6,9 |
7,6 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
378,1 |
8,0 |
12,1 |
360,9 |
209,8 |
3,2 |
8,2 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 552,8 |
19,0 |
52,4 |
1 454,5 |
807,1 |
7,4 |
15,8 |
Алматы қаласы |
5 222,5 |
3 038,5 |
211,9 |
7 019,8 |
2 622,5 |
1 341,4 |
114,1 |
Астана қаласы |
1 424,9 |
41,0 |
40,3 |
1 314,6 |
639,4 |
23,2 |
10,5 |
3-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
01.07.2018 |
||||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
132 818 |
9 799 |
83 221 |
684 |
16 536 |
Ақмола облысы |
2 674 |
318 |
1 831 |
20 |
527 |
Ақтөбе облысы |
6 206 |
505 |
3 940 |
121 |
903 |
Алматы облысы |
2 996 |
417 |
1 480 |
4 |
479 |
Атырау облысы |
4 185 |
530 |
2 287 |
29 |
724 |
Шығыс Қазақстан облысы |
7 642 |
778 |
4 124 |
36 |
1 511 |
Жамбыл облысы |
2 226 |
369 |
1 132 |
46 |
719 |
Батыс Қазақстан облысы |
4 138 |
370 |
2 255 |
51 |
699 |
Қарағанды облысы |
10 289 |
795 |
6 339 |
78 |
1 791 |
Қостанай облысы |
9 859 |
403 |
7 110 |
18 |
917 |
Қызылорда облысы |
1 722 |
300 |
856 |
29 |
495 |
Маңғыстау облысы |
3 632 |
533 |
2 047 |
3 |
485 |
Павлодар облысы |
6 726 |
541 |
4 100 |
47 |
898 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 930 |
299 |
1 441 |
15 |
686 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 373 |
711 |
2 704 |
17 |
1 255 |
Алматы қаласы |
38 540 |
1 833 |
26 036 |
76 |
2 964 |
Астана қаласы |
23 680 |
1 097 |
15 539 |
94 |
1 483 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Маусым |
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2017 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
17 096,5 |
20 087,2 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,5 |
22,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 093,9 |
20 065,1 |
Visa International |
12 454,9 |
13 474,9 |
MasterCard Worldwide |
4 422,2 |
5 277,5 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
230 566,7 |
926 918,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 646,3 |
872,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
227 920,5 |
926 046,3 |
Visa International |
166 218,1 |
650 164,3 |
MasterCard Worldwide |
59 509,7 |
230 216,9 |
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
40 132,0 |
23 749,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,9 |
21,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
40 129,1 |
23 728,5 |
Visa International |
19 852,7 |
13 351,6 |
MasterCard Worldwide |
19 987,1 |
9 093,9 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
464 788,6 |
1 185 012,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 943,9 |
1 007,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
461 844,8 |
1 184 005,3 |
Visa International |
274 327,5 |
756 231,9 |
MasterCard Worldwide |
182 622,8 |
378 087,8 |
Өзгерісі (%) |
||
Саны |
2,3 есе |
18,2% |
жергілікті жүйе карточкалары |
15,1% |
-3,7% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
18,3% |
Visa International |
59,4% |
-0,9% |
MasterCard Worldwide |
4,5 есе |
72,3% |
Көлемі |
2,0 есе |
27,8% |
жергілікті жүйе карточкалары |
11,2% |
15,4% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,0 есе |
27,9% |
Visa International |
65,0% |
16,3% |
MasterCard Worldwide |
3,1 есе |
64,2% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Маусым |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны |
Көлемі |
Саны |
Көлемі |
|
Барлығы, оның ішінде |
37 388,6 |
414 242,8 |
23 595,2 |
1 173 039,2 |
Ақмола облысы |
335,5 |
9 772,7 |
697,9 |
30 744,0 |
Ақтөбе облысы |
649,7 |
8 375,9 |
1 160,8 |
52 462,6 |
Алматы облысы |
316,9 |
11 642,5 |
1 103,1 |
55 836,8 |
Атырау облысы |
581,5 |
9 201,7 |
1 105,7 |
57 375,2 |
Шығыс Қазақстан облысы |
564,2 |
8 023,4 |
1 702,0 |
75 688,8 |
Жамбыл облысы |
197,6 |
3 154,0 |
962,9 |
45 392,0 |
Батыс Қазақстан облысы |
438,7 |
7 726,5 |
835,5 |
36 837,6 |
Қарағанды облысы |
1 517,9 |
20 929,5 |
1 851,4 |
88 301,4 |
Қостанай облысы |
1 011,6 |
7 729,4 |
967,6 |
44 612,2 |
Қызылорда облысы |
175,5 |
2 449,2 |
765,7 |
38 939,7 |
Маңғыстау облысы |
519,3 |
7 885,9 |
969,7 |
60 256,0 |
Павлодар облысы |
611,0 |
6 663,8 |
1 070,3 |
46 397,3 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
271,2 |
3 570,1 |
573,7 |
23 374,4 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
414,6 |
13 768,2 |
2 099,6 |
111 543,3 |
Алматы қаласы |
26 073,2 |
255 717,0 |
5 177,7 |
276 477,3 |
Астана қаласы |
3 710,4 |
37 633,0 |
2 551,7 |
128 800,7 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Маусым |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны |
Көлемі |
Саны |
Көлемі |
|
Барлығы, оның ішінде: |
37 388,6 |
414 242,8 |
23 595,2 |
1 173 039,2 |
POS - терминал |
22 481,4 |
175 645,9 |
1 370,2 |
178 380,2 |
банкомат |
754,1 |
19 360,6 |
22 225,0 |
994 659,1 |
банк киоскі |
0,9 |
54,5 |
- |
- |
интернет |
12 436,2 |
210 882,4 |
- |
- |
өзге де |
1 716,0 |
8 299,4 |
- |
- |