Долбар ¹178 27/09/2018
2018 жылғы 1 қыркүйектегі жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 24 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,8%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 қыркүйектегі жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 21,6 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 17,8 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 23,6% және 14,2% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 81,1%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 15,9%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 1,8% және 1,2% тиеді.
2018 жылғы тамызда қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 827,6 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылғы тамыз айымен салыстырғанда 49,6%-ға үлкейген), транзакциялар саны 70,5 млн. бірлікті құрады (2017 жылғы тамыз айымен салыстырғанда 76,3%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасы 2,3 есе (транзакциялардың саны 46,4 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 615,8 млрд. теңге) өсіп, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 20,2%-ға (транзакциялардың саны 24,1 млн. болды) және 27,2%-ға (транзакциялардың көлемі 1 211,8 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 66,8% және 48,4%) және интернет (тиісінше 29,1% және 46,9%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 93,5% және 85,3%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.09.2017 |
01.09.2018 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
17 471,4 |
21 595,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
86,9 |
43,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 384,5 |
21 551,9 |
Visa International, оның ішінде: |
11 593,9 |
13 336,3 |
дебеттік |
8 816,5 |
9 455,1 |
кредиттік |
2 188,0 |
3 241,2 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
589,4 |
640,0 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
4 450,0 |
6 743,3 |
дебеттік |
4 275,5 |
6 583,5 |
кредиттік |
137,3 |
148,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
37,1 |
12,0 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
15 571,7 |
17 787,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
71,5 |
38,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 500,3 |
17 748,6 |
Visa International |
10 576,7 |
11 065,9 |
MasterCard Worldwide |
3 832,3 |
5 614,3 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 687,4 |
8 442,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
34,3 |
29,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 653,1 |
8 413,5 |
Visa International, оның ішінде: |
5 682,3 |
4 965,4 |
дебеттік |
4 482,0 |
3 308,2 |
кредиттік |
864,7 |
1 387,2 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
335,6 |
270,0 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 152,7 |
2 742,9 |
дебеттік |
2 060,6 |
2 698,7 |
кредиттік |
75,7 |
40,8 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
16,3 |
3,4 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
120 576 |
129 221 |
сауда кәсіпорындарында |
110 658 |
119 076 |
банктерде |
9 918 |
10 145 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 726 |
10 003 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 137 |
7 540 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 589 |
2 463 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
73 320 |
76 068 |
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
16 203 |
17 025 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.09.18 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
17 507,9 |
3 434,9 |
652,4 |
17 787,3 |
6 740,2 |
1 429,0 |
273,6 |
Ақмола облысы |
458,9 |
10,1 |
17,8 |
411,6 |
175,5 |
1,9 |
9,3 |
Ақтөбе облысы |
745,6 |
16,4 |
30,5 |
642,9 |
249,3 |
3,2 |
15,8 |
Алматы облысы |
757,8 |
10,7 |
26,3 |
688,9 |
302,0 |
2,1 |
13,3 |
Атырау облысы |
726,8 |
18,8 |
18,2 |
611,3 |
230,0 |
2,6 |
8,1 |
Шығыс Қазақстан облысы |
1 101,5 |
23,7 |
51,8 |
1 014,6 |
462,2 |
4,4 |
16,4 |
Жамбыл облысы |
658,9 |
7,7 |
12,2 |
590,4 |
284,4 |
1,9 |
3,4 |
Батыс Қазақстан облысы |
511,3 |
14,4 |
9,4 |
454,6 |
188,3 |
2,8 |
1,9 |
Қарағанды облысы |
1 215,7 |
29,8 |
46,2 |
1 057,7 |
452,2 |
4,5 |
15,6 |
Қостанай облысы |
632,4 |
12,6 |
20,7 |
578,2 |
275,8 |
3,3 |
9,3 |
Қызылорда облысы |
511,5 |
8,1 |
31,3 |
451,2 |
188,8 |
1,7 |
21,6 |
Маңғыстау облысы |
633,6 |
15,5 |
14,6 |
535,1 |
212,9 |
2,6 |
4,5 |
Павлодар облысы |
678,4 |
15,4 |
23,4 |
617,0 |
286,1 |
4,8 |
6,7 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
368,3 |
8,1 |
12,6 |
345,5 |
164,5 |
1,8 |
8,1 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 544,2 |
19,4 |
60,7 |
1 385,2 |
614,5 |
2,6 |
14,1 |
Алматы қаласы |
5 550,3 |
3 182,5 |
233,6 |
7 189,3 |
2 229,4 |
1 379,8 |
115,3 |
Астана қаласы |
1 412,7 |
41,5 |
43,1 |
1 214,0 |
424,2 |
8,9 |
10,6 |
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.09.18 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
129 221 |
10 003 |
76 068 |
17 025 |
Ақмола облысы |
2 691 |
322 |
1 650 |
526 |
Ақтөбе облысы |
6 364 |
506 |
3 962 |
935 |
Алматы облысы |
3 161 |
432 |
1 450 |
471 |
Атырау облысы |
4 179 |
535 |
2 190 |
763 |
Шығыс Қазақстан облысы |
7 791 |
789 |
4 001 |
1 537 |
Жамбыл облысы |
2 343 |
379 |
1 085 |
732 |
Батыс Қазақстан облысы |
4 214 |
376 |
2 169 |
706 |
Қарағанды облысы |
9 768 |
823 |
5 646 |
1 819 |
Қостанай облысы |
7 761 |
407 |
4 918 |
928 |
Қызылорда облысы |
1 825 |
317 |
840 |
558 |
Маңғыстау облысы |
3 663 |
541 |
2 076 |
485 |
Павлодар облысы |
6 804 |
543 |
3 920 |
904 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 936 |
301 |
1 401 |
690 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 333 |
734 |
2 602 |
1 284 |
Алматы қаласы |
36 223 |
1 857 |
22 630 |
3 109 |
Астана қаласы |
24 165 |
1 141 |
15 528 |
1 578 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Тамыз |
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2017 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
19 956,0 |
20 057,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3,5 |
23,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
19 952,5 |
20 034,3 |
Visa International |
13 614,0 |
13 038,2 |
MasterCard Worldwide |
6 118,5 |
5 711,6 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
268 698,3 |
952 897,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 752,7 |
987,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
263 945,6 |
951 909,7 |
Visa International |
182 663,5 |
652 125,7 |
MasterCard Worldwide |
78 860,3 |
253 288,3 |
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
46 430,6 |
24 114,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,7 |
52,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
46 427,8 |
24 062,4 |
Visa International |
19 810,2 |
10 442,3 |
MasterCard Worldwide |
25 047,5 |
11 953,9 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
615 760,6 |
1 211 790,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3 357,5 |
2 757,7 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
612 403,1 |
1 209 033,1 |
Visa International |
324 182,6 |
732 975,6 |
MasterCard Worldwide |
252 385,5 |
407 350,7 |
Өзгерісі |
||
Саны |
2,3 есе |
20,2% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-21,7% |
2,2 есе |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
20,1% |
Visa International |
45,5% |
-19,9% |
MasterCard Worldwide |
4,1 есе |
2,1 есе |
Көлемі |
2,3 есе |
27,2% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-29,4% |
2,8 есе |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
27,0% |
Visa International |
77,5% |
12,4% |
MasterCard Worldwide |
3,2 есе |
60,8% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Тамыз |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
45 686,7 |
518 744,6 |
22 398,8 |
1 165 910,4 |
Ақмола облысы |
375,3 |
11 997,9 |
819,7 |
36 247,0 |
Ақтөбе облысы |
724,3 |
10 127,5 |
870,0 |
52 193,3 |
Алматы облысы |
368,1 |
13 705,8 |
1 300,5 |
63 447,3 |
Атырау облысы |
672,7 |
11 730,2 |
851,2 |
50 865,3 |
Шығыс Қазақстан облысы |
585,4 |
9 216,7 |
1 433,7 |
67 917,9 |
Жамбыл облысы |
238,4 |
4 317,6 |
699,6 |
44 165,7 |
Батыс Қазақстан облысы |
517,7 |
8 242,1 |
972,2 |
43 530,8 |
Қарағанды облысы |
1 964,7 |
20 419,0 |
1 434,0 |
64 889,0 |
Қостанай облысы |
1 088,5 |
8 630,9 |
1 093,7 |
49 630,6 |
Қызылорда облысы |
196,6 |
2 854,2 |
951,4 |
44 857,1 |
Маңғыстау облысы |
594,4 |
9 479,0 |
767,1 |
58 997,5 |
Павлодар облысы |
675,5 |
7 820,7 |
1 244,2 |
54 093,5 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
285,3 |
4 019,5 |
644,7 |
26 255,0 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
506,6 |
12 967,6 |
1 904,8 |
98 891,3 |
Алматы қаласы |
31 651,2 |
338 689,7 |
4 997,0 |
278 500,6 |
Астана қаласы |
5 242,0 |
44 526,0 |
2 415,1 |
131 428,5 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Тамыз |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
45 686,7 |
518 744,6 |
22 398,8 |
1 165 910,4 |
POS - терминал |
30 517,3 |
251 059,7 |
1 462,0 |
170 931,5 |
банкомат |
483,7 |
17 611,7 |
20 936,8 |
994 978,9 |
банк киоскі |
0,7 |
46,5 |
- |
- |
интернет |
13 309,7 |
243 275,0 |
- |
- |
өзге де |
1 375,3 |
6 751,8 |
- |
- |