Долбар ¹179 26/10/2018
2018 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,8%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 21,3 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 17,5 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 19,2% және 10,1% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 80,5%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 16,3%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 1,9% және 1,3% тиеді.
2018 жылдың қыркүйегінде қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 794,6 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылғы қыркүйек айымен салыстырғанда 51,8%-ға үлкейген), транзакциялар саны 76,1 млн. бірлікті құрады (2017 жылғы қыркүйек айымен салыстырғанда 88,5%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасы сәйкесінше 2,4 және 2,1 есе (транзакциялардың саны 50,8 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 616,9 млрд. теңге) өсіп, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 32,9%-ға (транзакциялардың саны 25,2 млн. болды) және 33,0%-ға (транзакциялардың көлемі 1 177,7 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 63,8% және 43,5%) және интернет (тиісінше 32,3% және 52,4%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 93,8% және 86,3%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.10.2017 |
01.10.2018 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
17 879,4 |
21 318,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
86,8 |
43,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 792,6 |
21 275,6 |
Visa International, оның ішінде: |
11 781,8 |
13 409,5 |
дебеттік |
8 925,2 |
9 465,4 |
кредиттік |
2 219,1 |
3 284,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
637,5 |
659,6 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
4 656,2 |
6 380,1 |
дебеттік |
4 479,7 |
6 210,0 |
кредиттік |
140,8 |
145,5 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
35,7 |
24,5 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
15 925,0 |
17 535,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
71,4 |
38,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 853,6 |
17 497,0 |
Visa International |
10 710,6 |
11 118,8 |
MasterCard Worldwide |
4 042,7 |
5 301,7 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 756,9 |
10 330,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
33,4 |
30,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 723,5 |
10 299,7 |
Visa International, оның ішінде: |
5 655,3 |
6 140,1 |
дебеттік |
4 436,0 |
4 454,6 |
кредиттік |
869,4 |
1 402,7 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
349,9 |
282,8 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 256,8 |
3 359,4 |
дебеттік |
2 161,1 |
3 289,6 |
кредиттік |
80,7 |
64,0 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
15,1 |
5,8 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
121 725 |
131 928 |
сауда кәсіпорындарында |
111 800 |
121 778 |
банктерде |
9 925 |
10 150 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 688 |
9 964 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 097 |
7 440 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 591 |
2 524 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
74 443 |
77 233 |
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
16 179 |
17 071 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.10.18 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
17 160,1 |
3 474,0 |
684,5 |
17 535,6 |
8 551,4 |
1 490,0 |
288,9 |
Ақмола облысы |
466,3 |
10,1 |
18,5 |
419,2 |
234,7 |
3,3 |
9,6 |
Ақтөбе облысы |
744,7 |
16,7 |
30,9 |
644,7 |
343,5 |
6,2 |
16,0 |
Алматы облысы |
760,1 |
11,0 |
27,7 |
693,3 |
394,8 |
3,8 |
14,1 |
Атырау облысы |
724,8 |
18,8 |
18,3 |
613,1 |
345,6 |
8,2 |
8,4 |
Шығыс Қазақстан облысы |
1 104,7 |
24,0 |
53,0 |
1 019,2 |
586,8 |
8,4 |
17,1 |
Жамбыл облысы |
664,2 |
7,8 |
13,1 |
597,0 |
349,5 |
2,7 |
3,6 |
Батыс Қазақстан облысы |
513,2 |
14,7 |
10,1 |
457,8 |
247,3 |
5,4 |
2,1 |
Қарағанды облысы |
1 216,7 |
29,8 |
49,7 |
1 061,6 |
637,4 |
11,0 |
18,8 |
Қостанай облысы |
641,2 |
13,0 |
21,7 |
586,0 |
332,8 |
5,0 |
10,2 |
Қызылорда облысы |
516,3 |
8,1 |
31,5 |
454,6 |
258,6 |
3,0 |
21,4 |
Маңғыстау облысы |
632,2 |
15,6 |
14,6 |
536,9 |
301,8 |
6,1 |
4,9 |
Павлодар облысы |
681,3 |
16,0 |
24,2 |
621,4 |
348,4 |
6,1 |
7,9 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
372,5 |
8,3 |
12,6 |
350,2 |
202,3 |
2,7 |
8,1 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 558,3 |
19,8 |
62,0 |
1 399,8 |
761,7 |
6,7 |
16,0 |
Алматы қаласы |
4 953,0 |
3 218,9 |
252,2 |
6 679,7 |
2 577,9 |
1 391,0 |
119,0 |
Астана қаласы |
1 610,4 |
41,4 |
44,4 |
1 401,2 |
628,4 |
20,3 |
11,7 |
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.10.18 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
131 928 |
9 964 |
77 233 |
17 071 |
Ақмола облысы |
2 720 |
324 |
1 680 |
528 |
Ақтөбе облысы |
6 465 |
505 |
4 005 |
919 |
Алматы облысы |
3 186 |
425 |
1 493 |
473 |
Атырау облысы |
4 292 |
531 |
2 254 |
762 |
Шығыс Қазақстан облысы |
7 928 |
786 |
4 084 |
1 538 |
Жамбыл облысы |
2 417 |
380 |
1 112 |
736 |
Батыс Қазақстан облысы |
4 287 |
378 |
2 217 |
708 |
Қарағанды облысы |
9 853 |
814 |
5 766 |
1 825 |
Қостанай облысы |
7 929 |
407 |
4 971 |
926 |
Қызылорда облысы |
1 868 |
322 |
872 |
565 |
Маңғыстау облысы |
3 770 |
539 |
2 109 |
493 |
Павлодар облысы |
6 935 |
538 |
3 963 |
902 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 022 |
304 |
1 402 |
685 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 449 |
732 |
2 654 |
1 300 |
Алматы қаласы |
37 165 |
1 849 |
22 933 |
3 149 |
Астана қаласы |
24 642 |
1 130 |
15 718 |
1 562 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қыркүйек |
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2017 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
21 359,4 |
18 988,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
0,1 |
22,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
21 359,3 |
18 965,7 |
Visa International |
14 385,3 |
12 104,9 |
MasterCard Worldwide |
6 716,5 |
5 627,8 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
296 467,1 |
885 568,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,2 |
976,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
296 464,9 |
884 592,2 |
Visa International |
206 116,4 |
597 155,5 |
MasterCard Worldwide |
85 675,6 |
242 999,8 |
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
50 833,7 |
25 226,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,9 |
22,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
50 830,8 |
25 204,9 |
Visa International |
21 281,7 |
12 376,8 |
MasterCard Worldwide |
28 458,3 |
11 608,9 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
616 891,6 |
1 177 741,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3 305,8 |
1 111,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
613 585,8 |
1 176 630,5 |
Visa International |
309 276,1 |
687 687,8 |
MasterCard Worldwide |
274 149,6 |
438 539,3 |
Өзгерісі |
||
2,4 есе |
32,9% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
19,4 есе |
-1,4% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,4 есе |
32,9% |
Visa International |
47,9% |
2,2% |
MasterCard Worldwide |
4,2 есе |
2,1 есе |
Көлемі |
2,1 есе |
33,0% |
жергілікті жүйе карточкалары |
1499,9 есе |
13,8% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,1 есе |
33,0% |
Visa International |
50,0% |
15,2% |
MasterCard Worldwide |
3,2 есе |
80,5% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қыркүйек |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
46 671,8 |
521 054,3 |
23 274,6 |
1 125 079,1 |
Ақмола облысы |
337,0 |
11 017,0 |
655,7 |
28 307,8 |
Ақтөбе облысы |
666,2 |
8 814,0 |
1 104,1 |
48 465,8 |
Алматы облысы |
356,7 |
13 571,2 |
1 088,2 |
52 416,0 |
Атырау облысы |
639,0 |
11 095,9 |
1 109,7 |
57 718,6 |
Шығыс Қазақстан облысы |
548,5 |
8 496,7 |
1 606,5 |
71 922,4 |
Жамбыл облысы |
217,5 |
3 217,8 |
938,1 |
41 934,1 |
Батыс Қазақстан облысы |
467,4 |
8 088,1 |
823,6 |
35 605,5 |
Қарағанды облысы |
1 925,4 |
24 194,8 |
1 597,4 |
74 517,1 |
Қостанай облысы |
1 030,8 |
8 847,5 |
918,9 |
41 142,8 |
Қызылорда облысы |
193,7 |
2 539,3 |
738,8 |
34 451,4 |
Маңғыстау облысы |
559,0 |
8 365,1 |
961,7 |
61 787,9 |
Павлодар облысы |
610,4 |
6 776,0 |
1 007,8 |
44 306,1 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
258,5 |
3 521,9 |
535,5 |
21 299,7 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
484,1 |
11 139,6 |
1 949,0 |
95 641,3 |
Алматы қаласы |
33 534,0 |
346 967,6 |
5 592,9 |
285 805,9 |
Астана қаласы |
4 843,5 |
44 401,9 |
2 646,6 |
129 756,7 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қыркүйек |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
46 671,8 |
521 054,3 |
23 274,6 |
1 125 079,1 |
POS - терминал |
29 792,0 |
226 610,1 |
1 438,5 |
154 598,8 |
банкомат |
621,1 |
15 653,2 |
21 836,0 |
970 480,3 |
интернет |
15 057,1 |
273 187,5 |
- |
- |
өзге де |
1 201,5 |
5 603,6 |
- |
- |