Долбар ¹180 27/11/2018
2018 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,8%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 21,8 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 18,0 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 19,7% және 10,2% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 79,8%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 16,8%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 1,9% және 1,5% тиеді.
2018 жылдың қазанында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 894,4 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылғы қазан айымен салыстырғанда 48,1%-ға үлкейген), транзакциялар саны 82,3 млн. бірлікті құрады (2017 жылғы қазан айымен салыстырғанда 83,0%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасы сәйкесінше 2,3 және 2,0 есе (транзакциялардың саны 55,3 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 674,3 млрд. теңге) өсіп, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 31,1%-ға (транзакциялардың саны 27,0 млн. болды) және 29,0%-ға (транзакциялардың көлемі 1 220,0 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 61,9% және 42,5%) және интернет (тиісінше 34,3% және 53,6%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 93,4% және 86,6%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.11.2017 |
01.11.2018 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
18 239,6 |
21 830,2 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
86,7 |
42,9 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
18 152,9 |
21 787,3 |
|
Visa International, оның ішінде: |
11 954,5 |
13 711,8 |
|
дебеттік |
9 003,4 |
9 552,3 |
|
кредиттік |
2 299,2 |
3 467,5 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
651,9 |
692,1 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
4 829,8 |
6 555,5 |
|
дебеттік |
4 648,6 |
6 344,2 |
|
кредиттік |
145,5 |
159,2 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
35,7 |
52,1 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
16 295,8 |
17 955,0 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
71,3 |
38,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
16 224,5 |
17 916,4 |
|
Visa International |
10 891,4 |
11 290,3 |
|
MasterCard Worldwide |
4 224,2 |
5 527,2 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
9 226,6 |
10 605,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
33,4 |
30,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
9 193,2 |
10 574,6 |
|
Visa International, оның ішінде: |
5 931,8 |
6 266,9 |
|
дебеттік |
4 588,6 |
4 553,7 |
|
кредиттік |
988,9 |
1 431,5 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
354,2 |
281,7 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 440,0 |
3 520,2 |
|
дебеттік |
2 340,3 |
3 467,3 |
|
кредиттік |
84,5 |
45,5 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
15,2 |
7,4 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
123 566 |
133 107 |
|
сауда кәсіпорындарында |
113 604 |
123 385 |
|
банктерде |
9 962 |
9 722 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 706 |
10 811 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 099 |
8 018 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 607 |
2 793 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
75 916 |
78 699 |
|
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
16 309 |
17 086 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.11.18 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
17 416,6 |
3 669,1 |
744,5 |
17 955,0 |
8 823,2 |
1 492,8 |
289,0 |
|
Ақмола облысы |
469,1 |
10,4 |
19,1 |
423,8 |
202,7 |
1,4 |
9,4 |
|
Ақтөбе облысы |
749,2 |
17,5 |
31,9 |
652,5 |
280,1 |
2,9 |
15,3 |
|
Алматы облысы |
779,5 |
11,9 |
29,2 |
707,8 |
334,7 |
2,3 |
14,2 |
|
Атырау облысы |
737,6 |
19,5 |
18,7 |
622,7 |
253,4 |
2,8 |
8,2 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 117,0 |
25,4 |
55,4 |
1 031,0 |
812,7 |
4,3 |
16,4 |
|
Жамбыл облысы |
672,5 |
8,1 |
13,9 |
603,1 |
329,0 |
1,3 |
3,1 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
515,8 |
15,4 |
10,7 |
461,4 |
212,6 |
2,6 |
1,9 |
|
Қарағанды облысы |
1 230,1 |
30,2 |
56,4 |
1 082,2 |
512,0 |
3,4 |
19,9 |
|
Қостанай облысы |
644,9 |
13,6 |
22,6 |
590,9 |
310,1 |
3,3 |
9,5 |
|
Қызылорда облысы |
523,1 |
8,4 |
33,2 |
462,4 |
213,6 |
1,2 |
21,9 |
|
Маңғыстау облысы |
652,3 |
16,4 |
15,0 |
549,1 |
244,6 |
2,7 |
4,4 |
|
Павлодар облысы |
685,1 |
17,0 |
24,8 |
625,3 |
322,9 |
4,6 |
7,3 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
374,5 |
8,5 |
13,1 |
353,2 |
188,6 |
1,6 |
8,2 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 581,9 |
20,8 |
62,7 |
1 426,4 |
680,1 |
2,3 |
15,0 |
|
Алматы қаласы |
5 246,7 |
3 404,3 |
294,0 |
7 128,4 |
3 434,5 |
1 447,6 |
124,3 |
|
Астана қаласы |
1 437,3 |
41,9 |
43,8 |
1 234,8 |
491,6 |
8,4 |
10,1 |
|
3-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
01.11.18 |
|||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
133 107 |
10 811 |
78 699 |
17 086 |
|
Ақмола облысы |
2 738 |
323 |
1 694 |
535 |
|
Ақтөбе облысы |
6 471 |
504 |
4 006 |
922 |
|
Алматы облысы |
3 167 |
429 |
1 474 |
474 |
|
Атырау облысы |
4 233 |
531 |
2 255 |
762 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 692 |
789 |
4 018 |
1 534 |
|
Жамбыл облысы |
2 322 |
381 |
1 071 |
739 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 189 |
376 |
2 236 |
713 |
|
Қарағанды облысы |
9 789 |
828 |
5 810 |
1 830 |
|
Қостанай облысы |
7 859 |
406 |
4 982 |
923 |
|
Қызылорда облысы |
1 777 |
323 |
801 |
563 |
|
Маңғыстау облысы |
5 086 |
838 |
3 018 |
495 |
|
Павлодар облысы |
6 865 |
539 |
3 947 |
906 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 988 |
303 |
1 403 |
688 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 436 |
747 |
2 637 |
1 292 |
|
Алматы қаласы |
37 434 |
1 858 |
23 369 |
3 152 |
|
Астана қаласы |
25 061 |
1 636 |
15 978 |
1 558 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Қазан |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
|
2017 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
24 401,2 |
20 568,4 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,8 |
23,0 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
24 398,5 |
20 545,5 |
|
Visa International |
15 883,6 |
12 882,2 |
|
MasterCard Worldwide |
8 235,8 |
6 368,1 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
333 277,1 |
945 765,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 132,3 |
988,2 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
330 144,8 |
944 777,5 |
|
Visa International |
225 766,8 |
628 927,4 |
|
MasterCard Worldwide |
100 503,4 |
269 575,3 |
|
2018 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
55 319,1 |
26 956,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3,4 |
42,8 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
55 315,7 |
26 913,9 |
|
Visa International |
20 415,2 |
12 711,2 |
|
MasterCard Worldwide |
33 581,8 |
12 960,8 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
674 269,6 |
1 220 167,4 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 835,4 |
2 211,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
670 434,3 |
1 217 955,9 |
|
Visa International |
337 848,7 |
693 260,3 |
|
MasterCard Worldwide |
302 627,8 |
473 397,7 |
|
Өзгерісі |
||
|
2,3 есе |
31,1% |
|
|
жергілікті жүйе карточкалары |
21,6% |
86,4% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
31,0% |
|
Visa International |
28,5% |
-1,3% |
|
MasterCard Worldwide |
4,1 есе |
2,0 есе |
|
Көлемі |
2,0 есе |
29,0% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
22,4% |
2,4 есе |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,0 есе |
28,9% |
|
Visa International |
49,6% |
10,2% |
|
MasterCard Worldwide |
3,0 есе |
75,6% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қазан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
49 723,9 |
564 601,1 |
24 435,8 |
1 159 230,6 |
|
Ақмола облысы |
381,7 |
22 086,3 |
704,4 |
30 031,1 |
|
Ақтөбе облысы |
742,4 |
9 989,1 |
1 160,5 |
49 411,5 |
|
Алматы облысы |
408,6 |
14 833,1 |
1 114,5 |
54 474,1 |
|
Атырау облысы |
706,0 |
12 385,6 |
1 136,0 |
56 957,0 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
633,6 |
9 015,8 |
1 707,5 |
74 314,9 |
|
Жамбыл облысы |
252,7 |
3 679,0 |
987,9 |
43 458,6 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
521,5 |
7 849,9 |
865,8 |
36 019,8 |
|
Қарағанды облысы |
2 306,1 |
27 235,4 |
1 667,4 |
76 637,3 |
|
Қостанай облысы |
1 140,6 |
9 380,4 |
969,1 |
42 661,4 |
|
Қызылорда облысы |
225,2 |
2 872,1 |
769,2 |
35 634,2 |
|
Маңғыстау облысы |
619,8 |
8 996,6 |
976,7 |
58 202,3 |
|
Павлодар облысы |
694,9 |
7 597,1 |
1 069,5 |
46 258,2 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
291,6 |
4 101,1 |
567,9 |
22 752,0 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
584,3 |
12 763,9 |
2 111,4 |
103 718,0 |
|
Алматы қаласы |
34 755,5 |
362 792,2 |
5 924,4 |
297 538,3 |
|
Астана қаласы |
5 459,4 |
49 023,6 |
2 703,6 |
131 162,0 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қазан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
49 723,9 |
564 601,1 |
24 435,8 |
1 159 230,6 |
|
POS - терминал |
30 759,9 |
239 702,1 |
1 618,6 |
155 489,8 |
|
банкомат |
686,5 |
15 521,2 |
22 817,2 |
1 003 740,9 |
|
интернет |
17 066,8 |
302 481,5 |
- |
- |
|
өзге де |
1 210,7 |
6 896,2 |
- |
- |
