Долбар ¹182 28/01/2019
2019 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,9%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2019 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 23,4 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 19,0 млн. адам болды (2018 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 20,5% және 11,6% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 76,0%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 20,4%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,0% және 1,6% тиеді.
2018 жылдың желтоқсанында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 2 193,0 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылғы желтоқсан айымен салыстырғанда 38,2%-ға үлкейген), транзакциялар саны 95,7 млн. бірлікті құрады (2017 жылғы желтоқсан айымен салыстырғанда 78,7%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны 2,2 есе, ал сомасы 95,1%-ға (транзакциялардың саны 65,1 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 802,7 млрд. теңге) өсіп, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 29,4%-ға (транзакциялардың саны 30,6 млн. болды) және 18,3%-ға (транзакциялардың көлемі 1 390,3 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 59,2% және 37,7%) және интернет (тиісінше 37,7% және 59,1%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 92,6% және 86,1%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.01.2018 |
01.01.2019 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
19 411,0 |
23 389,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
86,6 |
34,2 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
19 324,4 |
23 355,7 |
|
Visa International, оның ішінде: |
12 664,4 |
14 814,3 |
|
дебеттік |
9 095,2 |
9 472,8 |
|
кредиттік |
2 901,7 |
4 564,9 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
667,5 |
776,6 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
5 271,0 |
6 986,8 |
|
дебеттік |
5 085,0 |
6 762,9 |
|
кредиттік |
149,3 |
171,9 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
36,7 |
51,9 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
17 012,1 |
18 979,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
71,2 |
30,9 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
16 940,9 |
18 948,8 |
|
Visa International |
11 257,4 |
11 863,6 |
|
MasterCard Worldwide |
4 562,1 |
5 966,5 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
9 881,7 |
11 405,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
33,1 |
24,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
9 848,6 |
11 381,3 |
|
Visa International, оның ішінде: |
6 286,6 |
6 744,3 |
|
дебеттік |
4 647,3 |
4 735,0 |
|
кредиттік |
1 321,3 |
1 673,6 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
318,0 |
335,8 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 732,2 |
3 783,4 |
|
дебеттік |
2 630,4 |
3 689,0 |
|
кредиттік |
87,5 |
78,3 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
14,3 |
16,0 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
126 724 |
135 796 |
|
сауда кәсіпорындарында |
116 722 |
126 979 |
|
банктерде |
10 002 |
8 817 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 698 |
11 017 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 065 |
7 956 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 633 |
3 061 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
78 686 |
82 527 |
|
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
16 371 |
17 257 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.01.19 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
17 783,7 |
4 777,3 |
828,9 |
18 979,7 |
9 277,7 |
1 775,8 |
352,1 |
|
Ақмола облысы |
467,0 |
10,8 |
20,6 |
424,7 |
253,8 |
4,6 |
9,9 |
|
Ақтөбе облысы |
755,5 |
18,4 |
34,8 |
662,9 |
380,0 |
8,3 |
17,5 |
|
Алматы облысы |
787,8 |
12,6 |
32,6 |
720,6 |
425,9 |
5,3 |
16,2 |
|
Атырау облысы |
737,4 |
20,1 |
20,7 |
627,5 |
362,5 |
9,7 |
9,4 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 115,3 |
26,8 |
58,3 |
1 036,4 |
620,8 |
11,2 |
17,5 |
|
Жамбыл облысы |
673,1 |
8,6 |
16,1 |
607,2 |
375,7 |
4,3 |
4,2 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
513,3 |
16,1 |
12,5 |
462,3 |
260,3 |
6,8 |
2,5 |
|
Қарағанды облысы |
1 236,2 |
30,3 |
72,7 |
1 107,3 |
670,5 |
13,8 |
28,5 |
|
Қостанай облысы |
647,7 |
14,7 |
24,1 |
597,6 |
355,9 |
6,8 |
10,4 |
|
Қызылорда облысы |
522,6 |
8,6 |
36,5 |
465,6 |
279,3 |
4,2 |
23,9 |
|
Маңғыстау облысы |
656,5 |
16,9 |
15,9 |
556,5 |
318,9 |
7,7 |
4,7 |
|
Павлодар облысы |
689,7 |
18,8 |
25,3 |
633,0 |
366,1 |
9,2 |
7,8 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
374,6 |
8,9 |
13,4 |
354,2 |
215,5 |
3,9 |
8,7 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 603,3 |
22,0 |
67,8 |
1 452,9 |
851,5 |
8,9 |
15,2 |
|
Алматы қаласы |
5 552,4 |
4 501,2 |
331,8 |
8 018,3 |
2 905,0 |
1 647,2 |
164,6 |
|
Астана қаласы |
1 451,4 |
42,6 |
45,8 |
1 252,9 |
636,0 |
24,0 |
11,2 |
|
3-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
01.01.19 |
|||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
135 796 |
11 017 |
82 527 |
17 257 |
|
Ақмола облысы |
2 886 |
332 |
1 852 |
539 |
|
Ақтөбе облысы |
6 670 |
515 |
4 217 |
932 |
|
Алматы облысы |
3 056 |
423 |
1 495 |
471 |
|
Атырау облысы |
4 307 |
546 |
2 356 |
778 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 628 |
804 |
4 179 |
1 546 |
|
Жамбыл облысы |
2 404 |
387 |
1 139 |
744 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 427 |
378 |
2 395 |
713 |
|
Қарағанды облысы |
10 275 |
849 |
6 326 |
1 853 |
|
Қостанай облысы |
7 962 |
424 |
5 215 |
941 |
|
Қызылорда облысы |
1 843 |
332 |
848 |
568 |
|
Маңғыстау облысы |
5 067 |
835 |
3 063 |
499 |
|
Павлодар облысы |
7 026 |
549 |
4 205 |
909 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 931 |
310 |
1 424 |
692 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 561 |
754 |
2 763 |
1 302 |
|
Алматы қаласы |
38 074 |
1 917 |
24 677 |
3 200 |
|
Астана қаласы |
25 679 |
1 662 |
16 373 |
1 570 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
|
2017 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
29 924,8 |
23 649,5 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,6 |
23,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
29 922,2 |
23 626,0 |
|
Visa International |
18 226,2 |
14 570,3 |
|
MasterCard Worldwide |
11 391,2 |
7 710,4 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
411 331,4 |
1 175 249,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2 712,6 |
1 042,7 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
408 618,8 |
1 174 207,0 |
|
Visa International |
265 732,4 |
781 422,4 |
|
MasterCard Worldwide |
138 044,7 |
343 367,3 |
|
2018 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
65 126,8 |
30 592,5 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,5 |
33,2 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
65 124,4 |
30 559,2 |
|
Visa International |
17 546,0 |
14 271,5 |
|
MasterCard Worldwide |
46 483,3 |
14 969,9 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
802 671,0 |
1 390 346,2 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 274,8 |
1 783,2 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
799 396,2 |
1 388 563,0 |
|
Visa International |
290 782,5 |
785 720,9 |
|
MasterCard Worldwide |
481 569,6 |
546 916,4 |
|
Өзгерісі |
||
|
Саны |
2,2 есе |
29,4% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-6,8% |
41,7% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,2 есе |
29,3% |
|
Visa International |
-3,7% |
-2,1% |
|
MasterCard Worldwide |
4,1есе |
94,2% |
|
Көлемі |
95,1% |
18,3% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
20,7% |
71,0% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
95,6% |
18,3% |
|
Visa International |
9,4% |
0,6% |
|
MasterCard Worldwide |
3,5 есе |
59,3% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
60 112,8 |
686 444,8 |
28 335,9 |
1 353 172,7 |
|
Ақмола облысы |
489,0 |
16 437,7 |
822,9 |
34 320,8 |
|
Ақтөбе облысы |
948,5 |
11 826,0 |
1 351,9 |
56 854,5 |
|
Алматы облысы |
498,1 |
18 359,8 |
1 316,1 |
62 607,6 |
|
Атырау облысы |
842,1 |
14 041,2 |
1 305,5 |
66 747,9 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
813,5 |
13 095,0 |
1 953,5 |
85 281,8 |
|
Жамбыл облысы |
319,7 |
4 991,7 |
1 147,0 |
49 085,6 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
650,5 |
9 315,9 |
976,0 |
40 768,2 |
|
Қарағанды облысы |
2 714,2 |
30 008,6 |
1 957,3 |
89 639,6 |
|
Қостанай облысы |
1 249,9 |
11 829,3 |
1 130,2 |
49 001,9 |
|
Қызылорда облысы |
313,4 |
3 504,9 |
891,0 |
39 197,0 |
|
Маңғыстау облысы |
761,2 |
10 512,0 |
1 171,0 |
69 615,2 |
|
Павлодар облысы |
884,1 |
9 694,9 |
1 225,6 |
53 315,2 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
357,3 |
4 165,7 |
638,7 |
25 509,3 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
712,2 |
15 799,9 |
2 495,3 |
118 139,2 |
|
Алматы қаласы |
42 104,3 |
455 545,8 |
6 904,0 |
356 085,4 |
|
Астана қаласы |
6 454,7 |
57 316,5 |
3 050,2 |
157 003,6 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
60 112,8 |
686 444,8 |
28 335,3 |
1 352 174,6 |
|
POS - терминал |
35 611,1 |
258 625,3 |
2 085,2 |
186 876,2 |
|
банкомат |
698,0 |
17 111,9 |
26 250,1 |
1 165 298,4 |
|
интернет |
23 019,5 |
405 507,8 |
- |
- |
|
өзге де |
784,2 |
5 199,8 |
- |
- |
