Долбар ¹183 27/02/2019
2019 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2019 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 23,7 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 19,5 млн. адам болды (2018 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 21,8% және 13,8% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 75,5%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 20,9%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,0% және 1,6% тиеді.
2019 жылдың қаңтарында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 930,1 млрд. теңгеге жетіп (2018 жылғы қаңтар айымен салыстырғанда 54,0%-ға үлкейген), транзакциялар саны 95,4 млн. бірлікті құрады (2018 жылғы қаңтар айымен салыстырғанда 99,6%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны 2,3 есе, ал сомасы 91,3%-ға (транзакциялардың саны 66,5 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 678,2 млрд. теңге) өсіп, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 58,0%-ға (транзакциялардың саны 28,9 млн. болды) және 39,3%-ға (транзакциялардың 1 251,9 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 59,0% және 37,0%) және интернет/мобильді банкинг (тиісінше 39,9% және 60,4%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 92,3% және 85,7%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.02.2018 |
01.02.2019 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
19 418,7 |
23 661,4 |
жергілікті жүйе карточкалары |
86,5 |
12,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
19 332,1 |
23 649,0 |
Visa International, оның ішінде: |
12 505,6 |
15 068,0 |
дебеттік |
9 137,5 |
9 561,7 |
кредиттік |
2 681,3 |
4 718,6 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
686,8 |
787,7 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
5 421,3 |
7 024,2 |
дебеттік |
5 241,4 |
6 792,5 |
кредиттік |
144,4 |
177,6 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
35,6 |
54,2 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
17 088,9 |
19 452,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
71,1 |
11,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 017,7 |
19 440,9 |
Visa International |
11 144,2 |
12 139,3 |
MasterCard Worldwide |
4 738,3 |
6 154,8 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
9 476,3 |
12 097,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
32,6 |
8,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
9 443,7 |
12 088,8 |
Visa International, оның ішінде: |
5 954,2 |
7 258,6 |
дебеттік |
4 360,0 |
4 453,1 |
кредиттік |
1 271,4 |
2 563,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
322,8 |
241,7 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 675,0 |
3 981,1 |
дебеттік |
2 578,7 |
3 881,9 |
кредиттік |
82,4 |
82,1 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
13,8 |
17,1 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
127 987 |
137 036 |
сауда кәсіпорындарында |
117 995 |
128 515 |
банктерде |
9 992 |
8 521 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 700 |
10 891 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 034 |
7 732 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 666 |
3 159 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
79 773 |
83 822 |
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
16 332 |
17 287 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.02.19 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
17 883,4 |
4 935,8 |
842,2 |
19 452,1 |
9 169,2 |
2 669,0 |
259,1 |
Ақмола облысы |
470,8 |
10,9 |
20,8 |
426,6 |
237,0 |
4,7 |
9,7 |
Ақтөбе облысы |
749,7 |
18,6 |
33,8 |
666,9 |
345,5 |
8,5 |
16,6 |
Алматы облысы |
796,9 |
12,9 |
34,2 |
728,7 |
396,7 |
5,5 |
17,0 |
Атырау облысы |
743,1 |
20,3 |
21,0 |
632,7 |
336,4 |
9,8 |
9,3 |
Шығыс Қазақстан облысы |
1 124,5 |
27,3 |
56,3 |
1 041,8 |
588,1 |
11,3 |
16,1 |
Жамбыл облысы |
685,1 |
8,8 |
16,9 |
613,7 |
351,7 |
4,4 |
4,4 |
Батыс Қазақстан облысы |
518,8 |
16,4 |
12,7 |
466,2 |
244,4 |
6,7 |
2,6 |
Қарағанды облысы |
1 246,3 |
30,4 |
74,5 |
1 114,8 |
628,7 |
13,5 |
33,5 |
Қостанай облысы |
655,0 |
15,0 |
24,2 |
602,3 |
338,9 |
6,9 |
10,5 |
Қызылорда облысы |
527,9 |
8,8 |
35,2 |
468,0 |
257,4 |
4,3 |
22,1 |
Маңғыстау облысы |
662,1 |
17,2 |
16,2 |
561,9 |
300,1 |
7,8 |
4,7 |
Павлодар облысы |
696,5 |
19,4 |
25,7 |
638,2 |
352,5 |
9,4 |
7,8 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
380,8 |
9,0 |
13,3 |
356,7 |
206,2 |
4,1 |
8,4 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 627,0 |
22,5 |
70,0 |
1 473,5 |
787,8 |
9,0 |
15,9 |
Алматы қаласы |
5 535,6 |
4 655,4 |
340,8 |
8 395,0 |
3 197,8 |
2 538,9 |
69,0 |
Астана қаласы |
1 463,4 |
42,9 |
46,5 |
1 265,1 |
600,0 |
24,1 |
11,5 |
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.02.19 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
137 036 |
10 891 |
83 822 |
17 287 |
Ақмола облысы |
2 946 |
332 |
1 922 |
539 |
Ақтөбе облысы |
6 796 |
508 |
4 318 |
923 |
Алматы облысы |
3 090 |
432 |
1 548 |
472 |
Атырау облысы |
4 400 |
548 |
2 429 |
779 |
Шығыс Қазақстан облысы |
7 736 |
813 |
4 267 |
1 547 |
Жамбыл облысы |
2 484 |
397 |
1 178 |
749 |
Батыс Қазақстан облысы |
4 470 |
378 |
2 472 |
709 |
Қарағанды облысы |
10 593 |
866 |
6 519 |
1 856 |
Қостанай облысы |
8 140 |
439 |
5 383 |
940 |
Қызылорда облысы |
1 869 |
337 |
878 |
567 |
Маңғыстау облысы |
4 485 |
839 |
2 638 |
498 |
Павлодар облысы |
7 233 |
556 |
4 356 |
906 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 962 |
315 |
1 465 |
692 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 638 |
773 |
2 850 |
1 312 |
Алматы қаласы |
38 704 |
1 931 |
24 922 |
3 234 |
Астана қаласы |
25 490 |
1 427 |
16 677 |
1 564 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
29 512,7 |
18 265,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,6 |
21,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
29 510,1 |
18 243,7 |
Visa International |
17 551,0 |
10 953,2 |
MasterCard Worldwide |
11 676,7 |
6 101,8 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
354 532,3 |
898 805,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 477,9 |
958,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
352 054,4 |
897 846,1 |
Visa International |
226 187,0 |
588 009,5 |
MasterCard Worldwide |
121 612,4 |
263 620,2 |
2019 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
66 521,0 |
28 865,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,4 |
10,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
66 518,6 |
28 855,1 |
Visa International |
19 242,6 |
12 922,7 |
MasterCard Worldwide |
45 987,2 |
14 735,7 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
678 199,3 |
1 251 929,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3 686,1 |
555,8 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
674 513,3 |
1 251 374,1 |
Visa International |
221 181,8 |
702 154,6 |
MasterCard Worldwide |
427 005,0 |
497 501,8 |
Өзгерісі |
||
Саны |
2,3 есе |
58,0% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-8,1% |
-52,0% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
58,2% |
Visa International |
9,6% |
18,0% |
MasterCard Worldwide |
3,9 есе |
2,4 есе |
Көлемі |
91,3% |
39,3% |
жергілікті жүйе карточкалары |
48,8% |
-42,0% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
91,6% |
39,4% |
Visa International |
-2,2% |
19,4% |
MasterCard Worldwide |
3,5 есе |
88,7% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
59 012,3 |
585 194,9 |
26 446,5 |
1 209 770,8 |
Ақмола облысы |
479,6 |
12 693,4 |
753,6 |
30 034,6 |
Ақтөбе облысы |
854,7 |
10 244,8 |
1 244,5 |
50 423,3 |
Алматы облысы |
2 798,9 |
58 003,8 |
1 320,0 |
57 870,9 |
Атырау облысы |
838,2 |
12 442,7 |
1 242,2 |
61 314,4 |
Шығыс Қазақстан облысы |
607,7 |
9 012,6 |
1 934,2 |
75 444,1 |
Жамбыл облысы |
339,5 |
4 505,4 |
1 059,3 |
36 101,8 |
Батыс Қазақстан облысы |
682,8 |
8 332,3 |
908,6 |
35 551,9 |
Қарағанды облысы |
2 548,5 |
20 883,9 |
2 200,9 |
81 088,4 |
Қостанай облысы |
1 081,3 |
7 923,5 |
1 040,8 |
42 779,0 |
Қызылорда облысы |
231,4 |
2 721,1 |
847,8 |
36 685,1 |
Маңғыстау облысы |
532,2 |
7 623,1 |
1 164,1 |
65 894,3 |
Павлодар облысы |
642,7 |
6 620,4 |
1 122,3 |
46 776,7 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
271,5 |
3 133,4 |
576,4 |
24 586,5 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 689,6 |
11 550,5 |
1 962,5 |
107 675,9 |
Алматы қаласы |
39 289,4 |
360 800,0 |
6 353,7 |
316 247,3 |
Астана қаласы |
6 124,3 |
48 703,9 |
2 715,7 |
141 296,5 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
59 012,3 |
585 194,9 |
26 446,5 |
1 209 770,8 |
POS - терминал |
34 843,8 |
216 487,2 |
2 032,3 |
173 217,6 |
банкомат |
622,5 |
15 445,8 |
24 414,2 |
1 036 553,2 |
интернет пен ұялы телефон |
23 545,4 |
353 214,5 |
- |
- |
банк киоскі |
0,7 |
47,5 |
- |
- |