Долбар ¹184 27/03/2019
2019 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2019 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 24,1 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 20,8 млн. адам болды (2018 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 23,0% және 21,0% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 75,6%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 20,8%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,0% және 1,6% тиеді.
2019 жылдың ақпанында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 817,6 теңгеге жетіп, саны 93,3 млн. бірлікті құрады (2018 жылғы ақпан айымен салыстырғанда көрсеткіштер сәйкесінше 38,4%-ға және 83,5%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны 2,2 есе, ал сомасы 97,9%-ға (транзакциялардың саны 67,9 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 718,3 млрд. теңге) өсіп, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 26,9%-ға (транзакциялардың саны 25,4 млн. болды) және 15,7%-ға (транзакциялар көлемі 1 099,3 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 54,6% және 35,0%) және интернет/мобильді банкинг (тиісінше 44,4% және 62,9%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 90,4% және 83,7%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.03.2018 |
01.03.2019 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
19 601,1 |
24 117,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
86,5 |
2,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
19 514,6 |
24 114,7 |
|
Visa International, оның ішінде: |
12 448,8 |
15 248,5 |
|
дебеттік |
9 223,0 |
9 650,3 |
|
кредиттік |
2 533,6 |
4 782,9 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
692,3 |
815,3 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
5 653,7 |
7 321,5 |
|
дебеттік |
5 468,2 |
7 084,6 |
|
кредиттік |
150,5 |
182,3 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
35,1 |
54,7 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
17 213,6 |
20 825,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
71,1 |
2,1 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 142,6 |
20 823,7 |
|
Visa International |
11 055,8 |
13 225,0 |
|
MasterCard Worldwide |
4 951,5 |
6 452,8 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
9 903,4 |
12 719,3 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
32,3 |
1,6 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
9 871,0 |
12 717,7 |
|
Visa International, оның ішінде: |
6 147,9 |
7 567,2 |
|
дебеттік |
4 519,0 |
4 632,7 |
|
кредиттік |
1 296,5 |
2 579,0 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
332,4 |
355,5 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 904,7 |
4 295,8 |
|
дебеттік |
2 805,3 |
4 193,0 |
|
кредиттік |
86,0 |
83,4 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
13,4 |
19,4 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
129 933 |
138 895 |
|
сауда кәсіпорындарында |
120 031 |
130 397 |
|
банктерде |
9 902 |
8 498 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 702 |
10 674 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 993 |
7 594 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 709 |
3 080 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
81 299 |
84 409 |
|
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
16 306 |
17 446 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.03.19 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
18 241,9 |
5 004,9 |
870,3 |
20 825,9 |
9 659,3 |
2 684,8 |
375,2 |
|
Ақмола облысы |
478,1 |
11,0 |
21,2 |
431,6 |
248,4 |
4,8 |
9,7 |
|
Ақтөбе облысы |
759,0 |
19,0 |
34,5 |
672,4 |
368,8 |
8,7 |
17,0 |
|
Алматы облысы |
804,2 |
13,3 |
34,7 |
735,1 |
418,4 |
5,6 |
16,7 |
|
Атырау облысы |
748,6 |
20,4 |
21,2 |
637,7 |
349,8 |
9,7 |
9,2 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 135,2 |
27,9 |
55,8 |
1 049,1 |
609,7 |
11,4 |
15,5 |
|
Жамбыл облысы |
689,9 |
9,1 |
17,9 |
618,9 |
366,7 |
4,5 |
4,4 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
523,9 |
16,6 |
13,6 |
470,8 |
254,2 |
6,8 |
2,6 |
|
Қарағанды облысы |
1 256,1 |
30,4 |
76,3 |
1 121,6 |
651,4 |
13,4 |
36,3 |
|
Қостанай облысы |
661,0 |
15,4 |
24,1 |
606,0 |
350,2 |
7,0 |
10,6 |
|
Қызылорда облысы |
529,9 |
9,0 |
35,5 |
471,7 |
270,2 |
4,4 |
21,9 |
|
Маңғыстау облысы |
668,5 |
17,5 |
16,9 |
566,6 |
310,0 |
7,9 |
5,2 |
|
Павлодар облысы |
702,7 |
19,9 |
26,9 |
642,8 |
358,8 |
9,6 |
8,2 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
384,5 |
9,0 |
13,2 |
359,3 |
210,5 |
4,1 |
8,3 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 651,0 |
22,9 |
72,0 |
1 493,2 |
834,2 |
9,1 |
16,4 |
|
Алматы қаласы |
5 764,6 |
4 720,3 |
359,4 |
9 666,1 |
3 435,6 |
2 553,6 |
181,3 |
|
Астана қаласы |
1 484,6 |
43,5 |
47,1 |
1 283,0 |
622,2 |
24,4 |
11,9 |
|
3-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
01.03.19 |
|||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
138 895 |
10 674 |
84 409 |
17 140 |
|
Ақмола облысы |
3 033 |
332 |
1 972 |
541 |
|
Ақтөбе облысы |
6 879 |
512 |
4 390 |
933 |
|
Алматы облысы |
3 145 |
432 |
1 574 |
479 |
|
Атырау облысы |
4 424 |
547 |
2 470 |
782 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 825 |
812 |
4 284 |
1 554 |
|
Жамбыл облысы |
2 539 |
396 |
1 186 |
755 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 554 |
378 |
2 531 |
715 |
|
Қарағанды облысы |
10 681 |
872 |
6 526 |
1 880 |
|
Қостанай облысы |
8 258 |
440 |
5 466 |
945 |
|
Қызылорда облысы |
1 896 |
338 |
886 |
569 |
|
Маңғыстау облысы |
4 013 |
838 |
2 392 |
507 |
|
Павлодар облысы |
7 388 |
556 |
4 459 |
914 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
2 996 |
315 |
1 491 |
697 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 675 |
854 |
2 857 |
1 327 |
|
Алматы қаласы |
39 696 |
1 776 |
25 145 |
3 266 |
|
Астана қаласы |
25 893 |
1 276 |
16 780 |
1 276 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Наурыз |
|
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
|
2018 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
30 819,2 |
20 043,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,8 |
21,9 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
30 816,5 |
20 021,2 |
|
Visa International |
17 500,3 |
11 824,7 |
|
MasterCard Worldwide |
13 024,9 |
6 959,5 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
363 021,1 |
950 162,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2 617,5 |
995,3 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
360 403,5 |
949 167,6 |
|
Visa International |
223 147,0 |
621 121,3 |
|
MasterCard Worldwide |
133 229,6 |
281 668,7 |
|
2019 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
67 897,2 |
25 444,4 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,5 |
1,1 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
67 894,7 |
25 443,3 |
|
Visa International |
16 923,6 |
11 359,4 |
|
MasterCard Worldwide |
50 003,8 |
12 884,9 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
718 298,6 |
1 099 286,4 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 065,0 |
55,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
715 233,6 |
1 099 230,9 |
|
Visa International |
227 053,0 |
593 709,8 |
|
MasterCard Worldwide |
462 165,8 |
455 855,8 |
|
Өзгерісі |
||
|
Саны |
2,2 есе |
26,9% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-11,3% |
-95,0% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,2 есе |
27,1% |
|
Visa International |
-3,3% |
-3,9% |
|
MasterCard Worldwide |
3,8 есе |
85,1% |
|
Көлемі |
97,9% |
15,7% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
17,1% |
-94,4% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
98,5% |
15,8% |
|
Visa International |
1,8% |
-4,4% |
|
MasterCard Worldwide |
3,5 есе |
61,8% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Наурыз |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
60 270,4 |
617 111,5 |
23 133,6 |
1 062 513,5 |
|
Ақмола облысы |
260,7 |
3 712,9 |
632,3 |
25 661,1 |
|
Ақтөбе облысы |
665,5 |
8 845,9 |
1 083,8 |
45 086,6 |
|
Алматы облысы |
2 136,0 |
28 576,7 |
1 125,9 |
48 855,4 |
|
Атырау облысы |
714,6 |
12 588,2 |
1 024,1 |
51 089,3 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
673,4 |
9 293,3 |
1 572,3 |
66 953,0 |
|
Жамбыл облысы |
258,6 |
3 802,6 |
920,1 |
40 033,0 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
544,4 |
8 822,8 |
799,2 |
32 386,8 |
|
Қарағанды облысы |
1 382,2 |
16 707,9 |
1 558,4 |
69 996,6 |
|
Қостанай облысы |
1 147,8 |
9 723,8 |
916,7 |
38 625,4 |
|
Қызылорда облысы |
255,7 |
2 989,2 |
700,3 |
30 972,5 |
|
Маңғыстау облысы |
610,1 |
8 895,7 |
892,7 |
53 426,8 |
|
Павлодар облысы |
731,8 |
7 400,9 |
986,3 |
42 292,4 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
302,7 |
3 806,7 |
515,6 |
20 249,6 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
552,6 |
10 377,7 |
2 075,7 |
95 213,8 |
|
Алматы қаласы |
44 865,4 |
431 263,4 |
6 005,6 |
288 020,1 |
|
Астана қаласы |
5 168,8 |
50 303,9 |
2 324,7 |
113 651,1 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Ақпан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
60 270,4 |
617 111,5 |
23 133,6 |
1 062 513,5 |
|
POS - терминал |
32 915,3 |
215 957,1 |
2 216,6 |
173 292,2 |
|
банкомат |
600,3 |
12 992,6 |
20 917,0 |
889 221,3 |
|
интернет пен ұялы телефон |
26 754,2 |
388 129,0 |
- |
- |
|
банк киоскі |
0,6 |
32,8 |
- |
- |
