Долбар ¹185 26/04/2019
2019 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2019 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 24,4 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 21,2 млн. адам болды (2018 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 21,5% және 20,6% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 75,6%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 20,8%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,0% және 1,6% тиеді.
2019 жылдың сәуірінде қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 2 098,6 млрд. теңгеге жетіп, саны 111,8 млн. бірлікті құрады (2018 жылғы ақпан айымен салыстырғанда көрсеткіштер сәйкесінше 47,1%-ға және 97,7%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны 2,4 есе, ал сомасы 112,1%-ға (транзакциялардың саны 80,7 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 866,9 млрд. теңге) өсіп, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 39,5%-ға (транзакциялардың саны 31,1 млн. болды) және 21%-ға (транзакциялар көлемі 1 231,7 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 58,3% және 37,3%) және интернет/мобильді банкинг (тиісінше 40,8% және 60,8%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 91,9% және 85,1%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.04.2018 |
01.04.2019 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
20 103,7 |
24 427,8 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
86,4 |
0,8 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
20 017,2 |
24 427,0 |
|
Visa International, оның ішінде: |
12 729,6 |
15 310,4 |
|
дебеттік |
9 270,7 |
9 623,3 |
|
кредиттік |
2 744,9 |
4 852,9 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
714,0 |
834,2 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
5 868,9 |
7 575,0 |
|
дебеттік |
5 672,9 |
7 334,2 |
|
кредиттік |
161,4 |
185,6 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
31,1 |
55,2 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
17 573,7 |
21 200,8 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
71,0 |
0,7 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 502,7 |
21 200,1 |
|
Visa International |
11 219,5 |
13 342,2 |
|
MasterCard Worldwide |
5 143,4 |
6 713,2 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
10 131,5 |
13 125,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
32,1 |
0,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
10 099,3 |
13 125,6 |
|
Visa International, оның ішінде: |
6 213,3 |
7 728,6 |
|
дебеттік |
4 555,4 |
4 684,2 |
|
кредиттік |
1 310,2 |
2 657,8 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
347,8 |
104,7 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 064,0 |
4 534,5 |
|
дебеттік |
2 959,3 |
4 427,2 |
|
кредиттік |
91,3 |
85,8 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
13,3 |
3,5 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
131 675,0 |
141 377 |
|
сауда кәсіпорындарында |
121 833,0 |
138 879 |
|
банктерде |
9 842,0 |
8 498 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 641,2 |
10 401 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 916 |
7 341 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 725 |
3 060 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
82 050 |
85 592 |
|
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
16 292 |
17 484 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.04.19 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
18 460,16 |
5 077,94 |
857,84 |
21 168,90 |
9 951,1 |
2684,83 |
408,4 |
|
Ақмола облысы |
474,29 |
10,95 |
22,01 |
430,02 |
251,4 |
4,9 |
10,2 |
|
Ақтөбе облысы |
747,17 |
19,26 |
35,11 |
672,41 |
372,0 |
8,9 |
17,5 |
|
Алматы облысы |
809,41 |
13,47 |
36,34 |
740,79 |
425,3 |
5,7 |
18,8 |
|
Атырау облысы |
747,60 |
20,54 |
21,56 |
639,05 |
350,8 |
9,8 |
9,6 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 133,25 |
28,13 |
56,19 |
1 049,84 |
615,7 |
11,8 |
16,8 |
|
Жамбыл облысы |
687,06 |
9,27 |
19,05 |
621,19 |
373,1 |
4,7 |
4,9 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
542,04 |
16,66 |
14,39 |
488,97 |
267,3 |
6,9 |
3,0 |
|
Қарағанды облысы |
1 250,20 |
29,97 |
68,89 |
1 114,73 |
654,2 |
13,5 |
41,1 |
|
Қостанай облысы |
659,61 |
15,48 |
24,30 |
607,76 |
353,1 |
7,2 |
10,9 |
|
Қызылорда облысы |
527,65 |
9,04 |
37,06 |
472,67 |
275,7 |
4,5 |
23,7 |
|
Маңғыстау облысы |
667,76 |
17,58 |
17,38 |
567,66 |
312,5 |
8,0 |
5,2 |
|
Павлодар облысы |
701,07 |
20,50 |
27,39 |
644,13 |
363,1 |
10,1 |
8,4 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
382,65 |
9,16 |
13,76 |
359,94 |
216,6 |
4,2 |
8,8 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 656,84 |
23,19 |
72,45 |
1 467,90 |
856,1 |
9,2 |
17,2 |
|
Алматы қаласы |
5 986,45 |
4 791,67 |
376,44 |
10 010,60 |
3 642,6 |
2 632,4 |
199,8 |
|
Астана қаласы |
1 487,15 |
43,09 |
47,42 |
1 281,25 |
621,6 |
24,5 |
12,5 |
|
3-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
01.04.19 |
|||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
141 377 |
10 401 |
85 592 |
17 484 |
|
Ақмола облысы |
3 117 |
332 |
2 034 |
548 |
|
Ақтөбе облысы |
7 032 |
513 |
4 485 |
936 |
|
Алматы облысы |
3 251 |
484 |
1 633 |
486 |
|
Атырау облысы |
4 471 |
549 |
2 480 |
787 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 928 |
816 |
4 331 |
1 565 |
|
Жамбыл облысы |
2 625 |
400 |
1 224 |
760 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 653 |
378 |
2 595 |
722 |
|
Қарағанды облысы |
10 838 |
886 |
6 561 |
1 882 |
|
Қостанай облысы |
8 388 |
441 |
5 571 |
949 |
|
Қызылорда облысы |
1 971 |
339 |
923 |
568 |
|
Маңғыстау облысы |
4 034 |
540 |
2 328 |
506 |
|
Павлодар облысы |
7 549 |
556 |
4 564 |
907 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 047 |
315 |
1 517 |
697 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 832 |
850 |
2 885 |
1 338 |
|
Алматы қаласы |
40 288 |
1 751 |
25 361 |
3 206 |
|
Астана қаласы |
26 353 |
1 251 |
17 100 |
1 627 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Наурыз |
|
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
|
2018 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
34 306,8 |
22 260,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,8 |
30,9 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
34 304,0 |
22 229,8 |
|
Visa International |
18 649,3 |
12 951,4 |
|
MasterCard Worldwide |
15 337,2 |
7 985,0 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
408 689,9 |
1 018 231,5 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2 632,6 |
1 298,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
406 057,4 |
1 016 933,0 |
|
Visa International |
249 509,9 |
659 650,8 |
|
MasterCard Worldwide |
151 905,2 |
309 640,3 |
|
2019 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
80 740,7 |
31 062,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,6 |
0,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
80 738,1 |
31 062,5 |
|
Visa International |
19 577,7 |
13 106,9 |
|
MasterCard Worldwide |
60 768,4 |
16 667,7 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
866 918,0 |
1 231 704,4 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 504,5 |
18,7 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
863 413,6 |
1 231 685,6 |
|
Visa International |
296 863,0 |
638 949,7 |
|
MasterCard Worldwide |
562 525,4 |
538 221,7 |
|
Өзгерісі |
||
|
Саны |
2,4 есе |
26,9% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-7,1% |
-98,4% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,4 есе |
39,7% |
|
Visa International |
5,0% |
1,2% |
|
MasterCard Worldwide |
4 есе |
2,1 есе |
|
Көлемі |
2,1 есе |
21,0% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
33,1% |
-98,6% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
21,1% |
|
Visa International |
19,0% |
-3,1% |
|
MasterCard Worldwide |
3,7 есе |
73,8% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Наурыз |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
79 233,1 |
777 222,8 |
28 611,1 |
1 202 079,0 |
|
Ақмола облысы |
378,7 |
4253,9 |
768,0 |
28 267,8 |
|
Ақтөбе облысы |
1 096,2 |
12 230,0 |
1 307,8 |
47 637,3 |
|
Алматы облысы |
3 375,2 |
32 414,4 |
1 355,3 |
55 690,3 |
|
Атырау облысы |
1 015,9 |
16 522,1 |
1 273,3 |
56 949,4 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
941,7 |
12 189,1 |
1 912,7 |
73 831,4 |
|
Жамбыл облысы |
424,2 |
4 752,2 |
1 163,9 |
45 152,9 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
782,4 |
10 443,4 |
966,7 |
35 483,1 |
|
Қарағанды облысы |
2 196,6 |
22 992,5 |
1 883,9 |
77 121,2 |
|
Қостанай облысы |
1 389,6 |
11 227,7 |
1 079,9 |
41 742,8 |
|
Қызылорда облысы |
390,3 |
4084,1 |
891,3 |
34 933,2 |
|
Маңғыстау облысы |
889,3 |
10 911,7 |
1 138,0 |
59 527,1 |
|
Павлодар облысы |
1 021,9 |
9449,7 |
1 187,8 |
46 133,9 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
417,8 |
4336,1 |
625,8 |
22 937,7 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
833,0 |
13 194,3 |
2 611,8 |
111 712,2 |
|
Алматы қаласы |
56 053,0 |
537 532,5 |
7 519,5 |
336 236,5 |
|
Астана қаласы |
8027,2 |
70 689,1 |
2 925,4 |
128 722,1 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Наурыз |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
79 233,1 |
777 222,8 |
28 611,1 |
1 202 079,0 |
|
POS - терминал |
45 173,9 |
299 421,2 |
2 505,9 |
181 809,9 |
|
банкомат |
647,1 |
14 549,7 |
26 105,2 |
1 020 269,0 |
|
интернет пен ұялы телефон |
33 411,5 |
463 219,3 |
- |
- |
|
банк киоскі |
0,6 |
32,7 |
- |
- |
