Долбар ¹186 27/05/2019
2019 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2019 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 25,0 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 21,6 млн. адам болды (2018 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 21,5% және 21,1% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі - дебеттік карточкалар, үлесі 75,6%. Екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 20,7%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,0% және 1,7% тиеді.
2019 жылдың сәуірінде қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 2 164,9 млрд. теңгеге жетіп, саны 115,4 млн. бірлікті құрады (2018 жылғы сәуір айымен салыстырғанда көрсеткіштер сәйкесінше 42,8%-ға және 2 есе ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын операциялар саны 2,4 есе, ал сомасы 95,5%-ға өсіп (транзакциялардың саны 84,2 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 878,9 млрд. теңге), ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 40,7%-ға (транзакциялардың саны 31,2 млн. болды) және 20,6%-ға (транзакциялар көлемі 1 286,0 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше (55,4% және 34,7%) және интернет/мобильді банкинг (тиісінше 43,9% және 63,5%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 91,4% және 83,3%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.05.2018 |
01.05.2019 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
20 535,6 |
24 956,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
86,4 |
0,7 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
20 449,3 |
24 955,8 |
Visa International, оның ішінде: |
12 901,8 |
15 499,9 |
дебеттік |
9 519,6 |
9 698,0 |
кредиттік |
2 845,6 |
4 923,6 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
536,5 |
878,3 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
6 119,2 |
7 912,8 |
дебеттік |
5 956,5 |
7 663,3 |
кредиттік |
150,1 |
191,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
12,7 |
57,6 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
17 859,1 |
21 624,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
70,8 |
0,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 788,2 |
21 624,2 |
Visa International |
11 321,7 |
13 431,9 |
MasterCard Worldwide |
5 321,4 |
7 040,1 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
10 186,6 |
13 347,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
32,0 |
0,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
10 154,6 |
13 346,8 |
Visa International, оның ішінде: |
6 165,4 |
7 732,0 |
дебеттік |
4 624,5 |
4 649,1 |
кредиттік |
1 285,5 |
2 670,0 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
255,4 |
412,9 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 173,6 |
4 754,5 |
дебеттік |
3 085,3 |
4 640,9 |
кредиттік |
83,7 |
89,5 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
4,6 |
24,0 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
132 259 |
143 382 |
сауда кәсіпорындарында |
123 141 |
134 801 |
банктерде |
9 118 |
8 581 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 862 |
10 542 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 831 |
7 359 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
2 031 |
3 183 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
82 350 |
86 501 |
Төлем терминалдарының және банк киоскілерінің саны (бірлік)[1] |
16 282 |
16 783 |
2-Кесте |
||||||||
Көрсеткіштер |
01.05.19 |
|||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
||||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
|||
Барлығы, оның ішінде |
18 865,5 |
5 154,8 |
936,3 |
21 624,8 |
10 127,8 |
2 782,1 |
437,2 |
|
Ақмола облысы |
480,9 |
11,1 |
22,6 |
434,0 |
251,8 |
5,0 |
10,1 |
|
Ақтөбе облысы |
755,5 |
19,8 |
36,0 |
678,4 |
370,7 |
9,3 |
18,1 |
|
Алматы облысы |
820,6 |
14,1 |
37,7 |
750,5 |
426,7 |
5,9 |
19,1 |
|
Атырау облысы |
757,4 |
20,8 |
22,2 |
644,7 |
349,7 |
10,0 |
10,0 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 146,2 |
29,0 |
57,2 |
1 059,3 |
614,7 |
12,2 |
17,1 |
|
Жамбыл облысы |
701,9 |
9,6 |
20,6 |
629,7 |
370,7 |
4,9 |
5,3 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
545,9 |
16,8 |
15,5 |
495,2 |
268,2 |
7,2 |
3,2 |
|
Қарағанды облысы |
1 260,0 |
30,1 |
80,9 |
1 133,8 |
650,3 |
13,6 |
42,1 |
|
Қостанай облысы |
672,1 |
16,0 |
25,6 |
614,8 |
352,6 |
7,6 |
11,2 |
|
Қызылорда облысы |
531,8 |
9,2 |
36,9 |
476,6 |
273,5 |
4,7 |
23,0 |
|
Маңғыстау облысы |
676,1 |
17,8 |
17,9 |
574,3 |
312,6 |
8,2 |
5,6 |
|
Павлодар облысы |
709,4 |
21,2 |
28,9 |
649,8 |
360,3 |
10,5 |
9,1 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
387,7 |
9,2 |
13,9 |
362,8 |
214,2 |
4,4 |
8,6 |
|
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
1 681,1 |
24,0 |
74,5 |
1 522,4 |
852,7 |
9,5 |
18,1 |
|
Алматы қаласы |
6 237,7 |
4 862,1 |
398,5 |
10 302,2 |
3 839,1 |
2 644,0 |
223,6 |
|
Астана қаласы |
1 501,2 |
44,1 |
47,2 |
1 296,3 |
620,0 |
25,3 |
13,0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.05.19 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
143 382 |
10 542 |
86 501 |
16 783 |
Ақмола облысы |
3 187 |
334 |
2 090 |
581 |
Ақтөбе облысы |
7 083 |
522 |
4 551 |
917 |
Алматы облысы |
3 299 |
489 |
1 673 |
452 |
Атырау облысы |
4 521 |
563 |
2 509 |
738 |
Шығыс Қазақстан облысы |
8 088 |
824 |
4 414 |
1 530 |
Жамбыл облысы |
2 721 |
404 |
1 244 |
728 |
Батыс Қазақстан облысы |
4 762 |
383 |
2 622 |
696 |
Қарағанды облысы |
11 085 |
903 |
6 636 |
1 872 |
Қостанай облысы |
8 527 |
440 |
5 661 |
907 |
Қызылорда облысы |
2 009 |
340 |
946 |
536 |
Маңғыстау облысы |
4 110 |
548 |
2 387 |
478 |
Павлодар облысы |
7 686 |
558 |
4 661 |
881 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 077 |
315 |
1 530 |
680 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
5 880 |
811 |
2 913 |
1 244 |
Алматы қаласы |
40 855 |
1 916 |
25 489 |
3 102 |
Астана қаласы |
26 492 |
1 192 |
17 175 |
1 441 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Сәуір |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
35 296,7 |
22 167,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3,3 |
22,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
35 293,4 |
22 145,4 |
Visa International |
18 536,2 |
12 646,5 |
MasterCard Worldwide |
16 450,1 |
8 236,1 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
449 518,3 |
1 066 222,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3 372,4 |
1 018,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
446 145,9 |
1 065 203,7 |
Visa International |
254 647,1 |
681 665,4 |
MasterCard Worldwide |
186 733,7 |
336 242,0 |
2019 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
84 219,6 |
31 195,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,7 |
0,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
84 216,9 |
31 194,9 |
Visa International |
16 967,4 |
12 269,2 |
MasterCard Worldwide |
66 973,5 |
17 683,7 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
878 902,6 |
1 286 010,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 292,1 |
17,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
874 610,4 |
1 285 993,4 |
Visa International |
270 811,9 |
645 726,4 |
MasterCard Worldwide |
600 574,7 |
586 325,7 |
Өзгерісі |
||
Саны |
2,4 есе |
40,7% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-17,9% |
-98,2% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,4 |
40,9% |
Visa International |
-8,5% |
-3,0% |
MasterCard Worldwide |
4,1 есе |
2,1 есе |
Көлемі |
95,5% |
20,6% |
жергілікті жүйе карточкалары |
27,3% |
-98,3% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
96,0% |
20,7% |
Visa International |
6,3% |
-5,3% |
MasterCard Worldwide |
3,2 есе |
74,4% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Сәуір |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
82 914,1 |
839 654,4 |
28 349,2 |
1 252 520,1 |
Ақмола облысы |
388,9 |
5 199,3 |
751,5 |
28 873,9 |
Ақтөбе облысы |
1 130,2 |
13 149,2 |
1 323,1 |
50 311,1 |
Алматы облысы |
2 756,7 |
34 580,0 |
1 392,6 |
58 994,4 |
Атырау облысы |
1 042,2 |
17 157,8 |
1 258,1 |
58 656,6 |
Шығыс Қазақстан облысы |
941,6 |
12 636,5 |
1 889,3 |
76 764,7 |
Жамбыл облысы |
422,2 |
5 069,6 |
1 129,5 |
45 495,6 |
Батыс Қазақстан облысы |
804,4 |
11 185,7 |
985,8 |
37 933,6 |
Қарағанды облысы |
2 246,7 |
23 416,8 |
1 904,5 |
81 695,0 |
Қостанай облысы |
1 473,7 |
12 215,6 |
1 071,4 |
43 636,6 |
Қызылорда облысы |
386,5 |
4 476,9 |
868,9 |
35 140,1 |
Маңғыстау облысы |
924,6 |
11 617,9 |
1 095,4 |
62 914,7 |
Павлодар облысы |
1 033,0 |
9 735,3 |
1 162,8 |
46 180,2 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
415,1 |
4 222,8 |
603,4 |
22 603,4 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
845,5 |
14 031,3 |
2 566,8 |
115 234,4 |
Алматы қаласы |
59 530,3 |
588 548,0 |
7 387,6 |
354 580,1 |
Астана қаласы |
8 572,4 |
72 411,6 |
2 958,5 |
133 505,6 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Сәуір |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
82 914,1 |
839 654,4 |
28 349,2 |
1 252 520,1 |
POS - терминал |
45 940,7 |
291 058,2 |
2 440,3 |
208 980,9 |
банкомат |
592,7 |
15 246,3 |
25 908,9 |
1 043 539,2 |
интернет пен ұялы телефон |
36 380,0 |
533 316,1 |
- |
- |
банк киоскі |
0,7 |
33,9 |
- |
- |