Долбар ¹193 27/11/2019
2019 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ.
2019 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 31,2 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 27,8 млн. болды (2018 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 42,9% және 55% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі - дебеттік карточкалар, үлесі 78,9%. Екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 17,4%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2% және 1,7% тиеді.
2019 жылдың он айында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 24,1 трлн. теңгеге жетіп, саны 1,2 млрд бірлікті құрады (2018 жылғы осындай уақыт аралығы көрсеткіштерімен салыстырғанда сәйкесінше 52%-ға және 94,1%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын операциялар саны мен көлемі 2 есе өсіп (транзакциялардың саны 912 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 10,6 трлн. теңге), ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 38,3%-ға (транзакциялардың саны 316,3 млн. болды) және 23,2%-ға (транзакциялар көлемі 13,5 трлн. теңге) өсті.
Қазақстан аумағында қолма-қол жасалмайтын операциялардың негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше (50,4% және 30,7%) және интернет/мобильді банкинг (тиісінше 48,9% және 67,5%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 93,1% және 85,4% үлес алады).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.11.2018 |
01.11.2019 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
21 830,2 |
31 189,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
42,9 |
4 484,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
21 787,3 |
26 705,4 |
Visa International, оның ішінде: |
13 711,8 |
15 565,1 |
дебеттік |
9 552,3 |
9 370,5 |
кредиттік |
3 467,5 |
5 165,3 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
692,1 |
1 029,3 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
6 555,5 |
9 646,5 |
дебеттік |
6 344,2 |
9 321,3 |
кредиттік |
159,2 |
224,2 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
52,1 |
101 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
17 955,0 |
27 824,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
38,5 |
4 484,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 916,4 |
23 339,9 |
Visa International |
11 290,3 |
13 310,0 |
MasterCard Worldwide |
5 527,2 |
8 904,6 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
10 605,1 |
19 166,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
30,4 |
3 866,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
10 574,6 |
15 300,0 |
Visa International, оның ішінде: |
6 266,8 |
8 013,1 |
дебеттік |
4 553,7 |
4 890,6 |
кредиттік |
1 431,5 |
2 639,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
281,7 |
482,6 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 520,2 |
6 378,4 |
дебеттік |
3 467,3 |
6 242,9 |
кредиттік |
45,5 |
96,3 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
7,4 |
39,2 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
133 107 |
163 001 |
сауда кәсіпорындарында |
123 385 |
154 297 |
банктерде |
9 722 |
8 704 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
10 811 |
11 707 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 018 |
7 110 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
2 793 |
4 597 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
78 699 |
91 095 |
Төлем терминалдарының саны (бірлік)[1] |
17 084 |
16 336 |
2-Кесте |
||||||||
Көрсеткіштер |
01.11.19 |
|||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
||||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
|||
Барлығы, оның ішінде |
24 594,3 |
5 427,9 |
1 167,7 |
27 824,4 |
15 849,4 |
2 765,8 |
551,6 |
|
Ақмола облысы |
637,3 |
132,3 |
29,8 |
711,6 |
395,8 |
59,7 |
12,3 |
|
Ақтөбе облысы |
1 171,6 |
303,9 |
45,3 |
1 346,5 |
737,3 |
155,9 |
19,9 |
|
Алматы облысы |
1 449,1 |
325,3 |
49,6 |
1 679,6 |
945,6 |
167,6 |
20,7 |
|
Атырау облысы |
1 284,6 |
248,5 |
30,1 |
1 379,6 |
825,4 |
133,6 |
13,2 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 565,0 |
382,7 |
69,9 |
1 808,5 |
984,4 |
174,9 |
19,5 |
|
Жамбыл облысы |
1 040,3 |
187,3 |
29,4 |
1 142,8 |
668,7 |
95,9 |
6,0 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
848,3 |
206,9 |
21,5 |
969,3 |
531,3 |
101,6 |
5,2 |
|
Қарағанды облысы |
1 887,2 |
409,7 |
98,9 |
2 135,1 |
1 233,1 |
206,4 |
57,5 |
|
Қостанай облысы |
930,7 |
203,9 |
30,5 |
1 050,4 |
601,5 |
91,9 |
12,8 |
|
Қызылорда облысы |
833,4 |
204,3 |
44,1 |
950,9 |
529,6 |
118,8 |
25,5 |
|
Маңғыстау облысы |
1 140,9 |
247,9 |
24,6 |
1 245,3 |
743,7 |
128,5 |
8,4 |
|
Павлодар облысы |
1 004,4 |
239,0 |
37,4 |
1 159,2 |
645,0 |
112,1 |
12,0 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
497,8 |
98,9 |
17,0 |
553,3 |
312,0 |
42,3 |
10,2 |
|
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
2 667,3 |
605,5 |
82,4 |
3 039,5 |
1 672,6 |
317,3 |
19,7 |
|
Алматы қаласы |
5 004,2 |
1 064,3 |
499,5 |
5 706,0 |
3 151,3 |
545,4 |
291,6 |
|
Нұр-Сұлтан қаласы |
2 632,2 |
567,3 |
57,9 |
2 946,9 |
1 872,2 |
313,9 |
17,1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.11.19 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
163 001 |
11 707 |
91 095 |
16 336 |
Ақмола облысы |
3 523 |
350 |
2 272 |
578 |
Ақтөбе облысы |
7 917 |
538 |
4 670 |
911 |
Алматы облысы |
3 591 |
539 |
1 783 |
533 |
Атырау облысы |
5 021 |
588 |
2 563 |
718 |
Шығыс Қазақстан облысы |
9 294 |
879 |
4 669 |
1522 |
Жамбыл облысы |
3 194 |
455 |
1 340 |
663 |
Батыс Қазақстан облысы |
5 303 |
419 |
2 745 |
684 |
Қарағанды облысы |
12 661 |
977 |
6 903 |
1693 |
Қостанай облысы |
9 463 |
452 |
5 947 |
917 |
Қызылорда облысы |
2 323 |
397 |
981 |
540 |
Маңғыстау облысы |
4 751 |
598 |
2 512 |
452 |
Павлодар облысы |
8 457 |
609 |
4 758 |
877 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 534 |
314 |
1 725 |
682 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
6 947 |
979 |
3 037 |
1250 |
Алматы қаласы |
47 104 |
2217 |
27 040 |
2928 |
Нұр-Сұлтан қаласы |
29 918 |
1396 |
18 150 |
1388 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
403 970,8 |
228 696,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
30,0 |
280,8 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
403 940,8 |
228 415,9 |
Visa International |
193 179,6 |
122 790,1 |
MasterCard Worldwide |
204 721,6 |
92 708,8 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
4 879 657,2 |
10 962 860,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
31 272,8 |
13 541,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
4 848 384,3 |
10 949 319,0 |
Visa International |
2 739 743,3 |
6 832 274,8 |
MasterCard Worldwide |
1 980 633,0 |
3 610 779,6 |
2019 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
912 020,0 |
316 299,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
192 514,5 |
5 016,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
719 505,4 |
311 283,7 |
Visa International |
186 407,4 |
124 454,6 |
MasterCard Worldwide |
528 435,2 |
174 354,6 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
10 575 376,8 |
13 501 532,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 697 345,4 |
256 249,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 878 031,4 |
13 245 282,6 |
Visa International |
3 048 356,7 |
6 647 193,0 |
MasterCard Worldwide |
4 744 981,9 |
6 033 411,1 |
Өзгерісі |
||
Саны |
2,3 раз |
38,3% |
жергілікті жүйе карточкалары |
6417,2 раз |
17,9 раз |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
78,1% |
36,3% |
Visa International |
-3,5% |
1,4% |
MasterCard Worldwide |
2,6 раз |
88,1% |
Көлемі |
2,2 раз |
23,2% |
жергілікті жүйе карточкалары |
86,3 раз |
18,9 раз |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
62,5% |
21,0% |
Visa International |
11,3% |
-2,7% |
MasterCard Worldwide |
2,4 раз |
67,1% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан[3] |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
872 465,3 |
9 839 123,8 |
287 910,2 |
13 039 246,8 |
Ақмола облысы |
6 426,9 |
86 729,8 |
7 824,5 |
309 363,0 |
Ақтөбе облысы |
17 961,0 |
207 802,0 |
13 544,3 |
536 483,5 |
Алматы облысы |
28 043,6 |
394 846,0 |
14 678,7 |
636 026,7 |
Атырау облысы |
17 072,9 |
260 302,9 |
13 006,1 |
617 690,6 |
Шығыс Қазақстан облысы |
16 692,6 |
196 089,3 |
19 390,1 |
799 495,7 |
Жамбыл облысы |
8 930,4 |
104 213,4 |
11 963,0 |
484 994,6 |
Батыс Қазақстан облысы |
12 270,4 |
172 866,8 |
10 147,0 |
400 315,8 |
Қарағанды облысы |
32 488,3 |
347 449,1 |
20 144,3 |
857 467,1 |
Қостанай облысы |
19 221,5 |
170 218,9 |
10 968,9 |
452 120,1 |
Қызылорда облысы |
7 483,5 |
90 347,6 |
9 189,0 |
384 666,7 |
Маңғыстау облысы |
14 335,5 |
185 501,7 |
11 525,2 |
627 218,9 |
Павлодар облысы |
15 974,9 |
151 720,8 |
12 006,5 |
487 790,0 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
6 144,9 |
62 408,1 |
6 308,4 |
248 609,7 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
17 824,8 |
294 102,7 |
26 725,2 |
1 257 893,0 |
Алматы қаласы |
538 503,9 |
6 027 077,5 |
71 360,0 |
3 518 177,3 |
Нұр-Сұлтан қаласы |
113 090,0 |
1 087 447,2 |
29 128,9 |
1 420 934,1 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
872 465,3 |
9 839 123,8 |
287 910,2 |
13 039 246,8 |
POS - терминал |
426 074,8 |
2 806 665,4 |
21 874,6 |
1 926 193,0 |
банкомат |
5 676,5 |
158 351,7 |
266 035,6 |
11 113 053,7 |
интернет пен ұялы телефон |
440 708,2 |
6 873 790,3 |
- |
- |
банк киоскі |
5,8 |
316,3 |
- |
- |