Долбар ¹234 27/03/2023
2023 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды 18 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ
2023 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 66,5 млн. жетті. Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 78,9%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 17,9%%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 3,2% тиеді.
2023 жылдың ақпан айында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана жүргізілген транзакциялардың көлемі 10,9 трлн. теңгеге жетіп, транзакциялар саны 792,4 млн. бірлікті құрады.
Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын транзакциялар саны 33,3% өсіп, 774,0 млн. құрады және көлемі 35,0%, өсіп 9,3 трлн. тенге құрады. Төлем карточкаларын ұстаушылардың қолма-қол ақшаны алу операцияларының саны 18,3 млн. бірлікті, көлемі 1,6 трлн. теңгені құрады. 2022 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда ақша шешу операцияларының саны 5,2%-ға түсіп, көлемі 1,9%ға артты.
Қазақстан аумағында қолма-қол ақшасыз операциялардың негізгі үлесі интернет/мобильді банкинг (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 64,1% және 82,1%) және POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 35,9% және 17,6%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 98,7% және 91,1%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 – 7 кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.03.2022 |
01.03.2023 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
56 875,5 |
66 495,4 |
жергілікті жүйе карточкалары |
19 219,8 |
22 655,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
37 655,7 |
43 840,0 |
Visa International, оның ішінде: |
27 342,0 |
33 935,1 |
дебеттік |
23 892,2 |
30 685,6 |
кредиттік |
1 655,0 |
1 137,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1 794,8 |
2 111,6 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
8 698,0 |
8 306,3 |
дебеттік |
8 393,2 |
7 970,4 |
кредиттік |
300,6 |
327,5 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
4,2 |
8,4 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
29 140,4 |
33 111,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
11 211,0 |
13 303,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 929,4 |
19 807,4 |
Visa International, оның ішінде: |
12 882,4 |
16 657,0 |
дебеттік |
12 193,7 |
15 843,3 |
кредиттік |
364,1 |
362,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
324,6 |
450,8 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
4 365,5 |
2 596,6 |
дебеттік |
4 285,2 |
2 526,1 |
кредиттік |
79,0 |
68,2 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1,3 |
2,3 |
Тоқсандық көрсеткіштер |
01.01.2022 |
01.01.2023 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
509 194 |
831 780 |
сауда кәсіпорындарында |
500 684 |
815 501 |
банктерде |
8 510 |
16 279 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
12 443 |
12 391 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
6 195 |
5 378 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
6 248 |
7 013 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
273 947 |
567 687 |
Банктердің онлайн сервистерін қолданушылар саны (мың бірлік)[1] |
19 288,87 |
22 912,09 |
2-Кесте |
||||||
Көрсеткіштер |
01.03.2023 |
|||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
|
Барлығы, оның ішінде |
52 491 |
11 884 |
2 120 |
28 838 |
3 820 |
453 |
Ақмола облысы |
1 193 |
183 |
85 |
574 |
42 |
12 |
Ақтөбе облысы |
2 001 |
393 |
119 |
992 |
104 |
22 |
Алматы облысы |
2 649 |
296 |
159 |
1 334 |
76 |
17 |
Атырау облысы |
1 758 |
312 |
99 |
893 |
84 |
14 |
Шығыс Қазақстан облысы |
2 802 |
506 |
164 |
1 344 |
123 |
27 |
Жамбыл облысы |
1 916 |
315 |
114 |
929 |
75 |
9 |
Батыс Қазақстан облысы |
1 466 |
275 |
76 |
735 |
70 |
11 |
Қарағанды облысы |
3 183 |
545 |
219 |
1 581 |
144 |
78 |
Қостанай облысы |
1 774 |
278 |
79 |
860 |
65 |
12 |
Қызылорда облысы |
1 543 |
278 |
98 |
702 |
70 |
9 |
Маңғыстау облысы |
1 755 |
288 |
79 |
854 |
81 |
14 |
Павлодар облысы |
1 663 |
306 |
104 |
848 |
75 |
22 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
1 007 |
138 |
45 |
481 |
29 |
7 |
Түркістан облысы |
2 143 |
85 |
127 |
902 |
22 |
11 |
Алматы қаласы |
18 417 |
6 173 |
324 |
12 162 |
2 327 |
134 |
Нұр-султан қаласы |
2 991 |
797 |
72 |
1 434 |
206 |
16 |
Шымкент қаласы |
4 229 |
715 |
157 |
2 214 |
228 |
38 |
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.01.2023 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Кәсіпкерлердің саны[3] (бірлік) |
Сауда нүктелерінің саны[4] (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
831 780 |
12 391 |
567 687 |
778 988 |
Ақмола облысы |
27 894 |
400 |
18 678 |
25 736 |
Ақтөбе облысы |
41 532 |
606 |
28 992 |
39 319 |
Алматы облысы |
45 116 |
539 |
50 514 |
46 711 |
Атырау облысы |
32 410 |
592 |
21 996 |
30 475 |
Шығыс Қазақстан облысы |
47 990 |
940 |
31 597 |
42 935 |
Жамбыл облысы |
28 736 |
518 |
23 432 |
27 967 |
Батыс Қазақстан облысы |
30 109 |
453 |
19 564 |
27 160 |
Қарағанды облысы |
61 467 |
1 070 |
39 600 |
54 320 |
Қостанай облысы |
39 344 |
480 |
23 153 |
34 836 |
Қызылорда облысы |
21 756 |
407 |
20 054 |
23 077 |
Маңғыстау облысы |
37 241 |
600 |
25 011 |
35 751 |
Павлодар облысы |
39 105 |
587 |
22 155 |
33 631 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
18 340 |
338 |
10 671 |
15 947 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
21 222 |
429 |
27 296 |
23 271 |
Алматы қаласы |
180 764 |
2 261 |
98 114 |
167 188 |
Нұр-султан қаласы |
47 285 |
748 |
34 134 |
49 546 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Ақпан |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|
2022 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
1 019 347,76 |
37 306,82 |
жергілікті жүйе карточкалары |
849 931,85 |
3 495,85 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
169 415,91 |
33 810,98 |
Visa International |
126 057,74 |
24 160,67 |
MasterCard Worldwide |
41 736,35 |
8 126,96 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
12 241 771,11 |
2 872 006,37 |
жергілікті жүйе карточкалары |
9 755 261,56 |
219 632,81 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2 486 509,55 |
2 652 373,56 |
Visa International |
1 850 335,87 |
1 879 972,76 |
MasterCard Worldwide |
609 468,23 |
679 164,04 |
2023 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
1 516 050,73 |
35 604,45 |
жергілікті жүйе карточкалары |
1 275 691,05 |
7 294,37 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
240 359,68 |
28 310,08 |
Visa International |
184 257,59 |
23 424,58 |
MasterCard Worldwide |
24 599,65 |
3 733,53 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
18 060 961,83 |
3 110 209,38 |
жергілікті жүйе карточкалары |
13 555 724,89 |
524 743,84 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
4 505 236,94 |
2 585 465,54 |
Visa International |
2 543 959,58 |
2 069 039,66 |
MasterCard Worldwide |
700 959,96 |
435 235,65 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Ақпан 2023 жыл |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
1 513 740,9 |
18 051 990,3 |
36 725,1 |
3 138 110,4 |
Ақмола облысы |
21 878,8 |
231 053,9 |
1 214,2 |
78 807,1 |
Ақтөбе облысы |
50 337,1 |
568 717,8 |
1 699,1 |
125 570,9 |
Алматы облысы |
57 667,3 |
668 365,2 |
2 543,3 |
180 457,2 |
Атырау облысы |
47 683,8 |
640 051,1 |
1 285,8 |
112 989,5 |
Шығыс Қазақстан облысы |
50 975,7 |
558 811,4 |
2 750,5 |
188 246,6 |
Жамбыл облысы |
40 460,3 |
464 404,2 |
1 772,8 |
126 501,8 |
Батыс Қазақстан облысы |
34 404,9 |
378 843,1 |
1 244,6 |
92 490,2 |
Қарағанды облысы |
67 353,5 |
817 151,3 |
3 051,8 |
227 750,3 |
Қостанай облысы |
33 496,9 |
345 555,3 |
1 549,9 |
111 332,3 |
Қызылорда облысы |
33 146,4 |
392 711,3 |
1 241,3 |
89 471,7 |
Маңғыстау облысы |
47 447,3 |
665 463,8 |
1 361,4 |
131 762,4 |
Павлодар облысы |
35 497,3 |
372 671,1 |
1 744,0 |
117 722,6 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
14 844,4 |
157 081,3 |
996,8 |
63 123,5 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
30 799,2 |
431 481,2 |
1 596,9 |
131 360,5 |
Алматы қаласы |
701 646,1 |
8 149 203,4 |
7 438,9 |
823 619,1 |
Нұр-султан қаласы |
160 938,7 |
2 098 536,4 |
3 173,4 |
345 001,7 |
Шымкент қаласы |
85 163,1 |
1 111 888,5 |
2 060,3 |
191 903,3 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Ақпан 2023 жыл |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
1 513 740,9 |
18 051 990,3 |
36 725,1 |
3 138 110,4 |
POS - терминал |
576 275,8 |
3 274 721,3 |
459,7 |
278 918,7 |
банкомат |
131,7 |
17 972,9 |
36 265,3 |
2 859 191,8 |
интернет пен ұялы телефон |
937 333,3 |
14 759 278,3 |
- |
- |
төлем терминалы |
0,1 |
17,8 |
- |
- |
Қазақстан Республикасы аумағынан тыс жерде қазақстандық эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
7-кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Ақпан |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
2022 жыл |
||||
Барлығы, оның ішінде: |
16 531,2 |
172 214,4 |
621,8 |
40 114,3 |
POS - терминал |
6 715,2 |
89 580,5 |
24,56 |
2 360,29 |
банкомат |
1,6 |
109,5 |
597,26 |
37 753,99 |
интернет пен ұялы телефон |
9 764,3 |
81 779,5 |
- |
- |
басқа |
50,1 |
744,9 |
- |
- |
2023 жыл |
||||
Барлығы, оның ішінде: |
20 419,9 |
374 043,1 |
665,1 |
56 458,3 |
POS - терминал |
9 018,6 |
206 777,9 |
7,0 |
2 258,9 |
банкомат |
4,3 |
307,8 |
658,1 |
54 199,4 |
интернет пен ұялы телефон |
11 200,6 |
161 239,3 |
- |
- |
басқа |
196,5 |
5 718,1 |
- |
- |
[1] Банктермен орнатылған.
[2] Кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген.
[3] Эквайермен төлем карточкаларын ұстаушыларға қызмет көрсету шартын жасаған кәсіпкерлер (бірлік).
[4] POS-терминалдар және (немесе) ақы төлеуге төлем карточкаларын қабылдауға арналған өзге жабдық орнатылған сауда нүктелері.