Долбар ¹232 27/01/2023
2023 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды 18 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ.
2023 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 65,1 млн жетті. Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 78,77%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 18,07%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 3,16% тиеді.
2022 жылдың желтоқсан айында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана жүргізілген транзакциялардың көлемі 13,3 трлн теңгеге жетіп, транзакциялар саны 880,6 млн бірлікті құрады.
Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын транзакциялар саны 33,7% өсіп, 858,8 млн транзакция құрады және көлемі 40,6%, өсіп 11,3 трлн тенге құрады. Төлем карточкаларын ұстаушылардың қолма-қол ақшаны алу операцияларының саны 21,8 млн бірлікті, көлемі 2,0 трлн теңгені құрады. 2021 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда ақша шешу операцияларының саны 11,1%-ға түсті, көлемі 4,1%ға артты.
Қазақстан аумағында қолма-қол ақшасыз операциялардың негізгі үлесі интернет/мобильді банкинг (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 64,6% және 82,1%) және POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 35,4% және 17,7%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 98,8% және 91,0%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 – 7 кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.01.2022 |
01.01.2023 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
59 258,3 |
65 080,0 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
19 649,5 |
22 165,8 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
39 608,8 |
42 914,2 |
|
Visa International, оның ішінде: |
28 904,9 |
33 314,8 |
|
дебеттік |
23 060,9 |
30 063,9 |
|
кредиттік |
4 047,7 |
1 196,6 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1 796,2 |
2 054,3 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
9 024,6 |
7 980,3 |
|
дебеттік |
8 726,3 |
7 654,0 |
|
кредиттік |
294,0 |
324,2 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
4,3 |
2,0 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
30 412,8 |
33 430,6 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
12 191,9 |
13 437,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
18 220,9 |
19 993,0 |
|
Visa International, оның ішінде: |
12 684,1 |
16 698,4 |
|
дебеттік |
11 911,7 |
15 817,9 |
|
кредиттік |
380,4 |
390,9 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
392,0 |
489,6 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
4 809,8 |
2 711,0 |
|
дебеттік |
4 720,1 |
2 634,1 |
|
кредиттік |
88,2 |
76,2 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1,6 |
0,7 |
|
Тоқсандық көрсеткіштер |
01.01.2022 |
01.01.2023 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
509 194 |
831 780 |
|
сауда кәсіпорындарында |
500 684 |
815 501 |
|
банктерде |
8 510 |
16 279 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
12 443 |
12 391 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
6 195 |
5 378 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
6 248 |
7 013 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
273 947 |
567 687 |
|
Банктердің онлайн сервистерін қолданушылар саны (мың бірлік)[1] |
19 288,87 |
22 912,09 |
|
2-Кесте |
||||||
|
Көрсеткіштер |
01.01.2023 |
|||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
51 264 |
11 759 |
2 056 |
28 837 |
4 104 |
490 |
|
Ақмола облысы |
1 160 |
184 |
83 |
579 |
47 |
12 |
|
Ақтөбе облысы |
1 976 |
399 |
117 |
1 009 |
117 |
22 |
|
Алматы облысы |
2 593 |
298 |
156 |
1 353 |
82 |
17 |
|
Атырау облысы |
1 744 |
316 |
98 |
912 |
93 |
15 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
2 757 |
512 |
163 |
1 363 |
136 |
27 |
|
Жамбыл облысы |
1 890 |
318 |
113 |
948 |
84 |
10 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
1 448 |
280 |
74 |
743 |
80 |
11 |
|
Қарағанды облысы |
3 149 |
552 |
216 |
1 606 |
162 |
81 |
|
Қостанай облысы |
1 747 |
282 |
77 |
875 |
73 |
12 |
|
Қызылорда облысы |
1 515 |
280 |
96 |
716 |
78 |
9 |
|
Маңғыстау облысы |
1 739 |
291 |
78 |
869 |
89 |
14 |
|
Павлодар облысы |
1 644 |
311 |
102 |
858 |
84 |
21 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
979 |
139 |
44 |
484 |
34 |
6 |
|
Түркістан облысы |
2 102 |
85 |
124 |
920 |
24 |
11 |
|
Алматы қаласы |
17 733 |
5 978 |
297 |
11 921 |
2 442 |
169 |
|
Шымкент қаласы |
2 931 |
807 |
69 |
1 447 |
231 |
17 |
|
Нұр-султан қаласы |
4 159 |
729 |
151 |
2 233 |
246 |
38 |
|
3-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
01.01.2023 |
|||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Кәсіпкерлердің саны[3] (бірлік) |
Сауда нүктелерінің саны[4] (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
831 780 |
12 391 |
567 687 |
778 988 |
|
Ақмола облысы |
27 894 |
400 |
18 678 |
25 736 |
|
Ақтөбе облысы |
41 532 |
606 |
28 992 |
39 319 |
|
Алматы облысы |
45 116 |
539 |
50 514 |
46 711 |
|
Атырау облысы |
32 410 |
592 |
21 996 |
30 475 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
47 990 |
940 |
31 597 |
42 935 |
|
Жамбыл облысы |
28 736 |
518 |
23 432 |
27 967 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
30 109 |
453 |
19 564 |
27 160 |
|
Қарағанды облысы |
61 467 |
1 070 |
39 600 |
54 320 |
|
Қостанай облысы |
39 344 |
480 |
23 153 |
34 836 |
|
Қызылорда облысы |
21 756 |
407 |
20 054 |
23 077 |
|
Маңғыстау облысы |
37 241 |
600 |
25 011 |
35 751 |
|
Павлодар облысы |
39 105 |
587 |
22 155 |
33 631 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
18 340 |
338 |
10 671 |
15 947 |
|
Түркістан облысы |
21 222 |
429 |
27 296 |
23 271 |
|
Алматы қаласы |
180 764 |
2 261 |
98 114 |
167 188 |
|
Шымкент қаласы |
47 285 |
748 |
34 134 |
49 546 |
|
Нұр-султан қаласы |
111 469 |
1 423 |
72 726 |
101 118 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Желтоқсан |
|
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|
|
2021 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
6 271 337,61 |
271 148,23 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
5 132 567,19 |
20 995,34 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
1 138 770,42 |
250 152,89 |
|
Visa International |
716 074,61 |
157 969,62 |
|
MasterCard Worldwide |
413 445,43 |
81 127,51 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
73 123 296,72 |
20 589 962,02 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
58 304 597,66 |
1 298 014,75 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 818 699,06 |
19 291 947,27 |
|
Visa International |
10 189 814,05 |
12 567 200,16 |
|
MasterCard Worldwide |
4 487 834,73 |
6 074 346,61 |
|
2022 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
8 586 764,57 |
254 295,94 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
7 290 148,27 |
38 407,46 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
1 296 616,30 |
215 888,48 |
|
Visa International |
966 485,50 |
166 113,36 |
|
MasterCard Worldwide |
211 886,87 |
40 960,65 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
103 787 622,70 |
21 356 451,15 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
80 253 090,59 |
2 672 060,36 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
23 534 532,11 |
18 684 390,79 |
|
Visa International |
14 199 488,21 |
14 146 608,77 |
|
MasterCard Worldwide |
4 254 247,59 |
3 986 465,44 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Желтоқсан 2022 жыл |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
8 506 547,3 |
102 808 018,7 |
263 189,7 |
21 788 782,3 |
|
Ақмола облысы |
121 159,6 |
1 336 280,6 |
8 886,4 |
565 930,4 |
|
Ақтөбе облысы |
295 590,2 |
3 327 028,4 |
12 793,6 |
926 552,3 |
|
Алматы облысы |
311 539,3 |
3 613 809,7 |
17 552,1 |
1 223 283,1 |
|
Атырау облысы |
284 166,4 |
3 812 017,5 |
9 614,1 |
826 260,3 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
273 406,7 |
3 111 592,2 |
20 513,8 |
1 311 091,7 |
|
Жамбыл облысы |
243 934,2 |
2 763 530,5 |
12 777,0 |
884 200,9 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
186 386,5 |
2 158 611,9 |
9 785,3 |
693 569,1 |
|
Қарағанды облысы |
404 875,7 |
4 952 687,7 |
22 457,7 |
1 569 531,7 |
|
Қостанай облысы |
189 197,8 |
1 971 575,8 |
11 526,9 |
797 312,1 |
|
Қызылорда облысы |
193 614,3 |
2 342 282,1 |
8 998,8 |
636 663,2 |
|
Маңғыстау облысы |
277 255,2 |
3 764 545,2 |
9 744,5 |
920 605,8 |
|
Павлодар облысы |
195 436,8 |
2 132 685,9 |
12 792,7 |
824 273,3 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
81 207,4 |
885 400,2 |
7 531,2 |
479 435,1 |
|
Түркістан облысы |
189 198,1 |
2 566 906,3 |
11 755,7 |
932 667,8 |
|
Алматы қаласы |
3 771 571,8 |
45 199 078,8 |
48 685,6 |
5 321 430,1 |
|
Нұр-султан қаласы |
955 905,1 |
12 039 828,5 |
22 970,0 |
2 508 478,6 |
|
Шымкент қаласы |
532 101,9 |
6 830 157,2 |
14 804,1 |
1 367 496,9 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қаңтар- Желтоқсан 2022 жыл |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
8 506 547,3 |
102 808 018,7 |
263 189,7 |
21 788 782,3 |
|
POS - терминал |
3 174 604,5 |
17 957 782,7 |
3 171,7 |
2 235 004,0 |
|
банкомат |
1 098,9 |
138 581,2 |
260 017,9 |
19 553 778,4 |
|
интернет пен ұялы телефон |
5 330 842,5 |
84 711 410,9 |
- |
- |
|
төлем терминалы |
1,4 |
243,8 |
- |
- |
Қазақстан Республикасы аумағынан тыс жерде қазақстандық эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
|
7-кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қаңтар- Желтоқсан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
2021 жыл |
||||
|
Барлығы, оның ішінде: |
90 470,7 |
967 004,0 |
3 176,1 |
206 602,7 |
|
POS - терминал |
37 206,7 |
487 766,7 |
31,97 |
9 221,83 |
|
банкомат |
13,2 |
822,8 |
3 144,15 |
197 380,85 |
|
интернет пен ұялы телефон |
52 979,6 |
472 916,1 |
- |
- |
|
басқа |
271,2 |
5 498,4 |
- |
- |
|
2022 жыл |
||||
|
Барлығы, оның ішінде: |
97 067,9 |
1 722 754,1 |
3 562,6 |
252 199,9 |
|
POS - терминал |
41 032,0 |
915 685,5 |
51,0 |
10 161,0 |
|
банкомат |
16,8 |
1 277,0 |
3 511,6 |
242 038,8 |
|
интернет пен ұялы телефон |
55 425,8 |
781 027,5 |
- |
- |
|
басқа |
593,3 |
24 764,2 |
- |
- |
[1] Банктермен орнатылған.
[2] Кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген.
[3] Эквайермен төлем карточкаларын ұстаушыларға қызмет көрсету шартын жасаған кәсіпкерлер (бірлік).
[4] POS-терминалдар және (немесе) ақы төлеуге төлем карточкаларын қабылдауға арналған өзге жабдық орнатылған сауда нүктелері.
