Долбар ¹207 25/12/2020
2020 жылғы 1 желтоқсан жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды 21 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ
2020 жылғы 1 желтоқсан жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 46,8 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 38,8 млн. адам болды (2019 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 46,7% және 36,5% % өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 74,9%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 22,2%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,4% және 0,5% тиеді.
2020 жылдың қаңтар-қараша аралығында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана жүргізілген транзакциялардың көлемі 45,5 трлн. теңгеге жетіп (2019 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда 57,7%-ға өскен), транзакциялар саны 2 778,3 млн. бірлікті құрады (2019 жылдың қаңтар-қыркүйек аралығымен салыстырғанда 80,4%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын транзакциялар саны 2 есе, ал сомасы 2 есе өсті (транзакциялардың саны 2 506,9 млн. бірлік және көлемі 30,6 трлн. теңге). Төлем карточкаларын ұстаушылардың қолма-қол ақшаны алу операцияларының саны 271,3 млн. бірлікті, көлемі 14 869,4 млрд. теңгені құрады. 2019 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда ақша шешу операцияларының саны 21,2%-ға, көлемі 0,5%-ға азайды.
Қазақстан аумағында қолма-қол ақшасыз операциялардың негізгі үлесі интернет/мобильді банкинг (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 58,5% және 81,5%) және POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 41,3% және 18,1%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 98,8% және 91,8%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 – 7 кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.12.2019 |
01.12.2020 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
31 863,5 |
46 756,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 670,3 |
13 293,7 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
27 193,2 |
33 462,3 |
Visa International, оның ішінде: |
15 783,3 |
21 763,7 |
дебеттік |
9 546,1 |
15 845,9 |
кредиттік |
5 127,1 |
4 662,8 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1 110,0 |
1 255,0 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
9 996,6 |
10 097,5 |
дебеттік |
9 659,5 |
9 735,6 |
кредиттік |
230,4 |
249,1 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
106,7 |
112,9 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
28 439,0 |
38 822,2 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 670,2 |
10 436,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
23 768,8 |
28 386,1 |
Visa International |
13 445,8 |
17 499,7 |
MasterCard Worldwide |
9 245,9 |
9 368,9 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
19 166,4 |
25 835,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 030,2 |
9 158,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 136,3 |
16 676,6 |
Visa International, оның ішінде: |
7 797,6 |
9 616,6 |
дебеттік |
4 632,7 |
7 698,0 |
кредиттік |
2 636,3 |
1 576,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
528,6 |
342,2 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
6 512,5 |
6 345,6 |
дебеттік |
6 366,8 |
6 229,7 |
кредиттік |
105,2 |
77,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
40,5 |
37,9 |
Тоқсандық көрсеткіштер |
01.10.2019 |
01.10.2020 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
160 679 |
194 477 |
сауда кәсіпорындарында |
152 013 |
185 716 |
банктерде |
8 666 |
8 761 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
11 609 |
12 528 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 139 |
6 752 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
4 470 |
5 776 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
89 764 |
102 895 |
Банктердің онлайн сервистерін қолданушылар саны (мың бірлік)[1] |
17 809 |
26 993 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.12.2020 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
34 998 |
10 390 |
1 368 |
38 822 |
21 409 |
4 046 |
380 |
Ақмола облысы |
854 |
250 |
54 |
974 |
500 |
82 |
14 |
Ақтөбе облысы |
1 560 |
556 |
70 |
1 754 |
934 |
218 |
18 |
Алматы облысы |
1 603 |
322 |
84 |
1 724 |
912 |
126 |
13 |
Атырау облысы |
1 447 |
438 |
53 |
1 541 |
843 |
168 |
13 |
Шығыс Қазақстан облысы |
2 078 |
691 |
109 |
2 388 |
1 225 |
230 |
24 |
Жамбыл облысы |
1 442 |
442 |
69 |
1 652 |
875 |
170 |
10 |
Батыс Қазақстан облысы |
1 077 |
378 |
46 |
1 223 |
667 |
132 |
9 |
Қарағанды облысы |
2 469 |
770 |
155 |
2 766 |
1 501 |
290 |
67 |
Қостанай облысы |
1 228 |
386 |
51 |
1 367 |
748 |
122 |
13 |
Қызылорда облысы |
1 147 |
381 |
65 |
1 298 |
666 |
172 |
21 |
Маңғыстау облысы |
1 362 |
431 |
44 |
1 451 |
790 |
178 |
10 |
Павлодар облысы |
1 290 |
439 |
63 |
1 470 |
794 |
148 |
14 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
678 |
189 |
30 |
750 |
396 |
57 |
9 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
3 720 |
1 203 |
120 |
4 322 |
2 196 |
499 |
23 |
Алматы қаласы |
9 753 |
2 512 |
268 |
10 562 |
6 352 |
1 068 |
101 |
Нұр-султан қаласы |
3 289 |
1 004 |
88 |
3 578 |
2 011 |
387 |
21 |
3-Кесте | ||||
Көрсеткіштер | 01.10.2020 | |||
POS – терминалдар саны (дана) | Банкоматтар саны (дана) | Кәсіпкерлердің саны[3] (бірлік) | Сауда нүктелерінің саны[4] (дана) | |
Барлығы, оның ішінде | 194 477 | 12 528 | 102 895 | 155 722 |
Ақмола облысы | 5 075 | 390 | 2 942 | 4 244 |
Ақтөбе облысы | 8 412 | 601 | 4 427 | 6 871 |
Алматы облысы | 4 703 | 542 | 2 131 | 3 486 |
Атырау облысы | 5 744 | 648 | 3 007 | 4 667 |
Шығыс Қазақстан облысы | 11 094 | 961 | 5 622 | 8 846 |
Жамбыл облысы | 4 408 | 509 | 1 606 | 3 099 |
Батыс Қазақстан облысы | 5 962 | 461 | 3 009 | 4 736 |
Қарағанды облысы | 15 449 | 1 037 | 8 422 | 12 806 |
Қостанай облысы | 11 312 | 489 | 6 769 | 9 810 |
Қызылорда облысы | 3 535 | 422 | 1 476 | 2 780 |
Маңғыстау облысы | 6 471 | 604 | 3 255 | 5 363 |
Павлодар облысы | 10 488 | 631 | 5 500 | 8 406 |
Солтүстік Қазақстан облысы | 4 696 | 340 | 2 179 | 3 570 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы | 9 141 | 1 062 | 4 103 | 6 831 |
Алматы қаласы | 54 748 | 2 370 | 28 909 | 43 474 |
Нұр-султан қаласы | 33 239 | 1 461 | 19 538 | 26 733 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қараша |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|
2019 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
1 041 697,2 |
344 196,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
261 267,3 |
5 492,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
780 429,9 |
338 703,7 |
Visa International |
204 743,7 |
135 151,3 |
MasterCard Worldwide |
570 656,7 |
189 890,3 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
12 081 306,0 |
14 787 181,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3 682 451,8 |
270 000,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 398 854,1 |
14 517 180,6 |
Visa International |
3 319 009,3 |
7 272 061,7 |
MasterCard Worldwide |
4 987 150,7 |
6 624 185,7 |
2020 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
2 506 941,9 |
271 313,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
1 702 693,7 |
8 691,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
804 248,2 |
262 622,4 |
Visa International |
292 878,4 |
120 968,8 |
MasterCard Worldwide |
506 694,9 |
130 157,8 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
30 606 598,8 |
14 868 365,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
22 117 710,2 |
334 506,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 488 888,6 |
14 533 859,4 |
Visa International |
4 464 362,2 |
7 719 532,6 |
MasterCard Worldwide |
3 964 792,0 |
6 225 246,0 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
2020ж. қаңтар-қараша |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
2 453 187,9 |
29 951 948,0 |
275 511,5 |
14 979 019,4 |
Ақмола облысы |
37 786,9 |
401 020,2 |
8 736,5 |
394 709,3 |
Ақтөбе облысы |
104 056,8 |
1 066 893,9 |
13 624,6 |
630 755,7 |
Алматы облысы |
102 912,9 |
1 224 605,3 |
18 760,4 |
898 831,2 |
Атырау облысы |
98 101,1 |
1 224 365,4 |
11 298,7 |
639 534,0 |
Шығыс Қазақстан облысы |
80 549,7 |
913 113,4 |
21 538,3 |
991 232,3 |
Жамбыл облысы |
73 228,2 |
824 595,4 |
13 733,8 |
640 542,6 |
Батыс Қазақстан облысы |
58 760,7 |
713 601,0 |
10 604,4 |
476 014,2 |
Қарағанды облысы |
147 594,6 |
1 604 373,6 |
23 099,8 |
1 133 844,8 |
Қостанай облысы |
66 644,7 |
653 008,0 |
11 884,4 |
558 271,9 |
Қызылорда облысы |
58 714,3 |
653 445,6 |
10 337,4 |
487 169,8 |
Маңғыстау облысы |
93 388,1 |
1 057 360,0 |
11 610,0 |
701 700,1 |
Павлодар облысы |
71 692,6 |
714 205,0 |
13 432,4 |
600 944,2 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
23 778,0 |
264 860,5 |
7 082,6 |
315 629,5 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
188 197,5 |
2 667 763,3 |
31 698,8 |
1 745 925,7 |
Алматы қаласы |
844 095,5 |
11 571 015,1 |
44 579,9 |
3 140 251,7 |
Нұр-султан қаласы |
403 686,2 |
4 397 722,5 |
23 489,4 |
1 623 662,3 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
2020ж. қаңтар-қараша |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
2 453 187,9 |
29 951 948,0 |
275 511,5 |
14 979 019,4 |
POS - терминал |
1 014 085,2 |
5 421 304,1 |
3 301,7 |
1 230 191,0 |
банкомат |
3 141,2 |
129 702,6 |
272 209,8 |
13 748 828,4 |
интернет пен ұялы телефон |
1 435 956,5 |
24 400 578,3 |
- |
- |
төлем терминалы |
5,1 |
362,9 |
- |
- |
Қазақстан Республикасы аумағынан тыс жерде қазақстандық эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
7-кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қараша |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
2019 жыл |
||||
Барлығы, оның ішінде: |
43 963,4 |
579 684,2 |
2 857,1 |
200 071,2 |
POS - терминал |
29 204,5 |
403 334,2 |
22,6 |
8 273,0 |
банкомат |
84,7 |
1 051,7 |
2 834,5 |
191 798,2 |
интернет пен ұялы телефон |
14 600,5 |
172 296,3 |
|
|
басқа |
73,7 |
3 002,0 |
|
|
2020 жыл |
||||
Барлығы, оның ішінде: |
54 214,4 |
514 515,4 |
2 260,3 |
147 121,9 |
POS - терминал |
22 488,6 |
247 043,7 |
24,0 |
7 312,5 |
банкомат |
12,4 |
641,3 |
2 236,3 |
139 809,4 |
интернет пен ұялы телефон |
31 514,0 |
261 834,5 |
- |
- |
басқа |
199,4 |
4 996,0 |
- |
- |
[1] Банктермен орнатылған.
[2] Кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген.
[3] Эквайермен төлем карточкаларын ұстаушыларға қызмет көрсету шартын жасаған кәсіпкерлер (бірлік).
[4] POS-терминалдар және (немесе) ақы төлеуге төлем карточкаларын қабылдауға арналған өзге жабдық орнатылған сауда нүктелері.