Долбар ¹206 27/11/2020
2020 жылғы 1 қарашада жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды 21 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ
2020 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 45,4 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 37,9 млн. адам болды (2019 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 45,6% және 36,3% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 75,4%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 21,1%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,4% және 1,1% тиеді.
2020 жылдың қаңтар-қазан аралығында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана жүргізілген транзакциялардың көлемі 40,1 трлн. теңгеге жетіп (2019 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда 67,5%-ға өскен), транзакциялар саны 2 435,7 млн. бірлікті құрады (2019 жылдың қаңтар-қыркүйек аралығымен салыстырғанда 98,3%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын транзакциялар саны 2,4 есе, ал сомасы 2,5 есе өсті (транзакциялардың саны 2 187,2 млн. бірлік және көлемі 26,7 трлн. теңге). Төлем карточкаларын ұстаушылардың қолма-қол ақшаны алу операцияларының саны 248,5 млн. бірлікті, көлемі 13 415,5 млрд. теңгені құрады. 2019 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда ақша шешу операцияларының саны 21,4%-ға, көлемі 0,4%-ға азайды.
Қазақстан аумағында қолма-қол ақшасыз операциялардың негізгі үлесі интернет/мобильді банкинг (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 57,7% және 81,4%) және POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 42,1% және 18,2%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 98,8% және 91,9%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 – 7 кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.11.2019 |
01.11.2020 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
31 201,9 |
45 440,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 484,5 |
12 362,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
26 717,4 |
33 077,5 |
Visa International, оның ішінде: |
15 595,8 |
21 304,2 |
дебеттік |
9 379,1 |
15 214,7 |
кредиттік |
5 169,3 |
4 625,3 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
1 047,5 |
1 464,2 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
9 646,6 |
10 198,5 |
дебеттік |
9 321,3 |
9 816,5 |
кредиттік |
224,2 |
249,7 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
101,1 |
132,3 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
27 824,4 |
37 914,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 484,4 |
9 930,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
23 339,9 |
27 984,6 |
Visa International |
13 310,0 |
17 043,9 |
MasterCard Worldwide |
8 904,6 |
9 445,4 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
19 156,1 |
25 683,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3 866,9 |
8 747,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 289,1 |
16 936,4 |
Visa International, оның ішінде: |
8 031,9 |
9 727,2 |
дебеттік |
4 899,5 |
7 626,7 |
кредиттік |
2 649,9 |
1 509,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
482,6 |
591,1 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
6 378,4 |
6 505,0 |
дебеттік |
6 242,9 |
6 384,7 |
кредиттік |
96,3 |
79,1 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
39,2 |
41,2 |
Тоқсандық көрсеткіштер |
01.10.2019 |
01.10.2020 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
160 679 |
194 477 |
сауда кәсіпорындарында |
152 013 |
185 716 |
банктерде |
8 666 |
8 761 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
11 609 |
12 528 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 139 |
6 752 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
4 470 |
5 776 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
89 764 |
102 895 |
Банктердің онлайн сервистерін қолданушылар саны (мың бірлік)[1] |
17 809 |
26 993 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.11.2020 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
34 270 |
9 574 |
1 597 |
37 915 |
21 363 |
3 688 |
632 |
Ақмола облысы |
831 |
225 |
51 |
949 |
500 |
77 |
13 |
Ақтөбе облысы |
1 535 |
507 |
67 |
1 724 |
941 |
191 |
17 |
Алматы облысы |
1 951 |
477 |
87 |
2 197 |
1 258 |
191 |
20 |
Атырау облысы |
1 430 |
400 |
50 |
1 517 |
855 |
154 |
12 |
Шығыс Қазақстан облысы |
2 050 |
630 |
107 |
2 333 |
1 243 |
222 |
24 |
Жамбыл облысы |
1 419 |
397 |
65 |
1 618 |
880 |
156 |
9 |
Батыс Қазақстан облысы |
1 068 |
344 |
43 |
1 202 |
671 |
119 |
8 |
Қарағанды облысы |
2 440 |
699 |
148 |
2 706 |
1 512 |
268 |
68 |
Қостанай облысы |
1 200 |
352 |
48 |
1 336 |
747 |
116 |
12 |
Қызылорда облысы |
1 142 |
344 |
62 |
1 276 |
672 |
155 |
20 |
Маңғыстау облысы |
1 340 |
393 |
42 |
1 428 |
801 |
160 |
10 |
Павлодар облысы |
1 273 |
400 |
60 |
1 446 |
802 |
142 |
14 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
667 |
171 |
28 |
738 |
398 |
56 |
9 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
3 650 |
1 083 |
118 |
4 224 |
2 211 |
454 |
23 |
Алматы қаласы |
9 058 |
2 220 |
537 |
9 740 |
5 843 |
869 |
355 |
Нұр-султан қаласы |
3 216 |
933 |
84 |
3 481 |
2 029 |
358 |
20 |
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.10.2020 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Кәсіпкерлердің саны[3] (бірлік) |
Сауда нүктелерінің саны[4] (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
194 477 |
12 528 |
102 895 |
155 722 |
Ақмола облысы |
5 075 |
390 |
2 942 |
4 244 |
Ақтөбе облысы |
8 412 |
601 |
4 427 |
6 871 |
Алматы облысы |
4 703 |
542 |
2 131 |
3 486 |
Атырау облысы |
5 744 |
648 |
3 007 |
4 667 |
Шығыс Қазақстан облысы |
11 094 |
961 |
5 622 |
8 846 |
Жамбыл облысы |
4 408 |
509 |
1 606 |
3 099 |
Батыс Қазақстан облысы |
5 962 |
461 |
3 009 |
4 736 |
Қарағанды облысы |
15 449 |
1 037 |
8 422 |
12 806 |
Қостанай облысы |
11 312 |
489 |
6 769 |
9 810 |
Қызылорда облысы |
3 535 |
422 |
1 476 |
2 780 |
Маңғыстау облысы |
6 471 |
604 |
3 255 |
5 363 |
Павлодар облысы |
10 488 |
631 |
5 500 |
8 406 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
4 696 |
340 |
2 179 |
3 570 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
9 141 |
1 062 |
4 103 |
6 831 |
Алматы қаласы |
54 748 |
2 370 |
28 909 |
43 474 |
Нұр-султан қаласы |
33 239 |
1 461 |
19 538 |
26 733 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|
2019 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
912 228,7 |
316 299,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
192 514,5 |
5 016,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
719 714,2 |
311 283,7 |
Visa International |
186 446,3 |
124 454,6 |
MasterCard Worldwide |
528 605,0 |
174 354,6 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
10 478 532,2 |
13 474 006,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 697 345,4 |
256 249,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 781 186,8 |
13 217 756,5 |
Visa International |
3 014 546,1 |
6 639 360,6 |
MasterCard Worldwide |
4 681 947,8 |
6 013 717,4 |
2020 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
2 187 201,3 |
248 502,2 |
жергілікті жүйе карточкалары |
1 466 516,0 |
7 660,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
720 685,3 |
240 842,2 |
Visa International |
254 319,6 |
109 257,1 |
MasterCard Worldwide |
462 205,2 |
120 988,6 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
26 701 321,9 |
13 415 512,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
19 183 869,9 |
286 717,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 517 452,0 |
13 128 794,4 |
Visa International |
3 886 998,8 |
6 921 260,5 |
MasterCard Worldwide |
3 577 562,9 |
5 669 020,5 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
2020ж. қаңтар-қазан |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Саны (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
2 139 419,6 |
26 116 221,7 |
252 256,0 |
13 514 446,3 |
Ақмола облысы |
33 236,1 |
350 199,0 |
8 024,2 |
357 559,6 |
Ақтөбе облысы |
91 059,8 |
934 584,9 |
12 483,7 |
570 758,3 |
Алматы облысы |
94 400,0 |
1 116 788,3 |
17 173,9 |
814 466,6 |
Атырау облысы |
85 918,3 |
1 080 905,4 |
10 406,3 |
583 119,7 |
Шығыс Қазақстан облысы |
70 356,4 |
800 828,0 |
19 748,7 |
898 391,4 |
Жамбыл облысы |
63 440,9 |
715 510,9 |
12 614,8 |
581 564,9 |
Батыс Қазақстан облысы |
51 499,0 |
628 410,9 |
9 712,7 |
431 211,5 |
Қарағанды облысы |
129 696,4 |
1 407 045,0 |
21 109,4 |
1 025 333,5 |
Қостанай облысы |
59 193,4 |
574 435,1 |
10 878,5 |
504 359,2 |
Қызылорда облысы |
51 159,8 |
568 960,9 |
9 480,6 |
443 152,2 |
Маңғыстау облысы |
81 611,1 |
926 060,4 |
10 685,4 |
637 851,1 |
Павлодар облысы |
63 430,9 |
630 590,5 |
12 314,3 |
544 216,3 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
20 949,8 |
232 939,3 |
6 479,1 |
285 347,2 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
161 431,9 |
2 307 017,1 |
29 114,0 |
1 581 144,7 |
Алматы қаласы |
723 698,8 |
9 960 520,3 |
40 542,0 |
2 799 958,9 |
Нұр-султан қаласы |
358 336,8 |
3 881 425,7 |
21 488,4 |
1 456 011,1 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
2020ж. қаңтар-қазан |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
2 139 419,6 |
26 116 221,7 |
252 256,0 |
13 514 446,3 |
POS - терминал |
901 308,2 |
4 745 639,9 |
2 998,4 |
1 091 211,9 |
банкомат |
2 955,1 |
120 086,9 |
249 257,6 |
12 423 234,4 |
интернет пен ұялы телефон |
1 235 151,9 |
21 250 193,4 |
- |
- |
төлем терминалы |
4,5 |
301,6 |
- |
- |
Қазақстан Республикасы аумағынан тыс жерде қазақстандық эмитенттер шығарған төлем карточкаларымен операция өткізу ортасы бойынша
7-кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Қазан |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
2019 жыл |
||||
Барлығы, оның ішінде: |
38 913,3 |
524 071,1 |
2 547,6 |
183 546,6 |
POS - терминал |
26 516,9 |
369 693,5 |
19,6 |
7 247,5 |
банкомат |
83,7 |
1 007,4 |
2 528,0 |
176 299,1 |
интернет пен ұялы телефон |
12 248,0 |
150 731,7 |
- |
- |
басқа |
64,8 |
2 638,5 |
- |
- |
2020 жыл |
||||
Барлығы, оның ішінде: |
47 501,7 |
448 559,8 |
2 061,5 |
133 130,0 |
POS - терминал |
20 132,5 |
217 863,1 |
21,8 |
6 663,4 |
банкомат |
11,2 |
561,2 |
2 039,8 |
126 466,6 |
интернет пен ұялы телефон |
27 181,9 |
225 673,9 |
- |
- |
басқа |
176,2 |
4 461,6 |
- |
- |
[1] Банктермен орнатылған.
[2] Кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген.
[3] Эквайермен төлем карточкаларын ұстаушыларға қызмет көрсету шартын жасаған кәсіпкерлер (бірлік).
[4] POS-терминалдар және (немесе) ақы төлеуге төлем карточкаларын қабылдауға арналған өзге жабдық орнатылған сауда нүктелері.