Долбар ¹4 01/10/2007

2007 жылдың 3–ші тоқсанында екінші деңгейдегі банктер және «Казпочта» АҚ № 1 Кестеде ұсынылған төлем құралдарын пайдалана отырып 23 179.2млрд. теңге сомаға 33 098мың транзакция көлемінде транзакция өткізді. Тұтастай алғанда түрлі төлем құралдарын пайдаланудың артуы байқалады. Мәселен, 2006 жылдың 3-ші тоқсанымен салыстырғанда саны 23.8%, ал төлемдер сомасы 62.6% ұлғайды.

Ұсынылған төлем құралдарының жалпы санының ұлғаюы негізінен 1 338.1 мың транзакцияға төлем тапсырмалары санының және 4 342.7 мың транзакцияға төлем карточкаларын пайдалану операциясы санының ұлғаюына байланысты болды. Төлемдер көлемінің ұлғаюы негізінен 8 669.5 млрд. теңгеге төлем тапсырмаларын пайдалана отырып төлемдер көлемінің өсуіне байланысты болды.

Бұрынғыдай Қазақстанның аумағында төлем тапсырмалары және төлем карточкалары неғұрлым таралған болып табылады. Бұл ретте, бір төлем тапсырмасының орташа сомасы 2007 жылдың 3–ші тоқсанында 2.4 млн. теңге құрады және 2006 жылдың 3-ші тоқсанымен салыстырғанда 40,1% ұлғайды. Сонымен бірге төлемдер саны бойынша төлем карточкаларының жоғары үлес салмағы және төлемдер көлемі бойынша төмен үлес салмағы осы төлем құралын негізінен шамалы қолма-қол ақша сомасын алу үшін пайдаланылатындығымен сипатталады (2007 жылдың 3–ші тоқсанында бір транзакцияның орташа сомасы 22.4 мың теңге болды).

Төлем талаптары – тапсырмалар және инкассалық өкімдер аз пайдаланылады. Жалпы сан мен көлемдегі осы құралдарды шамалы пайдалану үлесі олардың ерекшелігіне байланысты.

Басқа құралдарға тауарлар мен қызмет көрсетуге есеп беретін чектер, банк шотын тікелей дебеттеу және орындалған аккредетив жатады.

2007 жылдың III тоқсандағы төлем құралдарына қатысты төлемдер бойынша мәліметтер

№ 1 Кесте
(саны, мың тр.; сомасы, млрд. теңге)
Төлем құралдары		2006ж. III тоқсан		2007ж. III тоқсан		Өзгеріс (%)
Төлем құралдары		абсолюттік көрсеткіш	жалпы көлемнен %	абсолюттік көрсеткіш	жалпы көлемнен %	Өзгеріс (%)
Төлем тапсырмалары	Саны	7 722.0	28.9%	9 060.1	27.4%	17.3%
Төлем тапсырмалары	Сомасы	13 476.9	94.6%	22 146.4	95.5%	64.3%
Төлем талап-тапсырмалары	Саны	32.3	0.12%	55.9	0.2%	73.2%
Төлем талап-тапсырмалары	Сомасы	8.3	0.06%	37.1	0.2%	4.5 есе
Инкассалық өкімдер	Саны	76.6	0.3%	130.0	0.4%	69.7%
Инкассалық өкімдер	Сомасы	35.2	0.25%	37.1	0.16%	5.5%
Төлем карточкалары	Саны	17 013.4	63.6%	21 356.1	64.5%	25.5%
Төлем карточкалары	Сомасы	326.3	2.3%	477.8	2.1%	46.4%
Басқа құралдары	Саны	1 896.3	7.1%	2 496.0	7.5%	31.6%
Басқа құралдары	Сомасы	407.8	2.9%	480.7	2.1%	17.9%
Жалпы жиынтығы	Саны	26 740.6	100.0%	33 098.0	100.0%	23.8%
Жалпы жиынтығы	Сомасы	14 254.5	100.0%	23 179.2	100.0%	62.6%

2007 жылдың 3–ші тоқсанында аймақтар бойынша төлем құралдарын пайдалану

(транзакциялар саны бойынша)

№ 2 Кесте
(бірл.транзакциямен)
Облыс атауы	Төлем тапсырмалары	Төлем талап-тапсырма-лары	Инкассалық өкімдер	Басқа құралдары
Ақмола	1 063 673	4 643	9 107	176 093
Ақтөбе	473 945	3 771	3 516	75 538
Алматы	1 537 618	8 414	12 623	251 631
Атырау	2 011 563	12 185	16 139	327 169
Шығыс Қазақстан	638 155	2 262	6 855	158 624
Жамбыл	242 598	921	5 494	151 414
Батыс Қазақстан	254 295	4 951	5 104	120 614
Қарағанды	496 893	5 872	10 598	272 028
Қостанай	471 135	1 104	5 417	128 150
Қызылорда	204 238	669	5 312	28 766
Маңғыстау	675 373	1 773	10 729	156 916
Павлодар	879 611	2 442	16 041	185 682
Солтүстік Қазақстан	310 978	293	3 184	50 810
Оңтүстік Қазақстан	359 576	3 411	8 518	168 262
Жалпы жиынтығы	9 060 050	55 913	129 960	2 495 970

2007 жылдың 3–ші тоқсанында аймақтар бойынша төлем құралдарын пайдалану

(транзакциялар сомасы бойынша)

№ 3 Кесте
(млн. теңге)
Облыс атауы	Төлем тапсырмалары	Төлем талап-тапсырма-лары	Инкассалық өкімдер	Басқа құралдары
Ақмола	2 474 259.5	972.6	2 689.1	34 228.1
Ақтөбе	395 564.4	491.6	270.6	65 099.2
Алматы	2 869 823.9	1 464.1	2 959.7	99 327.2
Атырау	3 265 388.3	1 955.7	3 230.2	164 426.4
Шығыс Қазақстан	345 556.7	178.7	647.5	11 360.6
Жамбыл	107 800.9	783.9	440.4	3 944.1
Батыс Қазақстан	111 674.8	1 898.9	379.2	63 294.5
Қарағанды	219 475.7	2 682.9	819.6	67 238.6
Қостанай	253 643.4	425.1	624.2	21 250.6
Қызылорда	284 888.0	191.2	935.0	3 450.5
Маңғыстау	538 531.4	616.2	1 559.2	24 701.1
Павлодар	823 419.4	807.4	2 494.2	28 151.6
Солтүстік Қазақстан	133 112.8	67.1	2 395.3	4 300.1
Оңтүстік Қазақстан	229 267.4	1 078.3	1 492.1	13 774.7
Жалпы жиынтығы	22 146 407.6	37 142.4	37 146.7	480 715.4