Долбар ¹5 01/01/2008
2007 жылдың 4–ші тоқсанында екінші деңгейдегі банктер және «Қазпочта» АҚ № 1 Кестеде ұсынылған төлем құралдарын пайдалана отырып 24 101.3 млрд. теңге сомаға 36 352.7 мың транзакция көлемінде транзакция өткізді. Тұтастай алғанда түрлі төлем құралдарын пайдаланудың артуы байқалады. Мәселен, 2006 жылдың 4-ші тоқсанымен салыстырғанда төлемдердің жалпы саны 21.5%, ал төлемдердің жалпы сомасы 29.8% ұлғайды.
Ұсынылған төлем құралдарының жалпы санының ұлғаюы негізінен 540 мың транзакцияға төлем тапсырмалары санының және 5 456.0 мың транзакцияға төлем карточкаларын пайдалану операциясы санының ұлғаюына байланысты болды. Төлемдер көлемінің ұлғаюы негізінен 5 337.5 млрд. теңгеге төлем тапсырмаларын пайдалана отырып төлемдер көлемінің өсуіне байланысты болды.
Бұрынғыдай Қазақстанның аумағында төлем тапсырмалары және төлем карточкалары неғұрлым таралған болып табылады. Бұл ретте, бір төлем тапсырмасының орташа сомасы 2007 жылдың 4–ші тоқсанында 2.5 млн. теңге құрады және 2006 жылдың 4-ші тоқсанымен салыстырғанда 22,8% ұлғайды. Сонымен бірге төлемдер саны бойынша төлем карточкаларының жоғары үлес салмағы және төлемдер көлемі бойынша төмен үлес салмағы осы төлем құралын негізінен шамалы қолма-қол ақша сомасын алу үшін пайдаланылатындығымен сипатталады (2007 жылдың 4–ші тоқсанында бір транзакцияның орташа сомасы 21.8 мың теңге болды).
2007 жылдың 4–ші тоқсанында төлем талаптары – тапсырмалар және инкассалық өкімдер аз пайдаланылады. Жалпы сан мен көлемдегі осы құралдарды шамалы пайдалану үлесі олардың ерекшелігіне байланысты.
Басқа құралдарға тауарлар мен қызмет көрсетуге есеп беретін чектер, банк шотын тікелей дебеттеу және орындалған аккредетивтер жатады. 2006 жылдың 4-ші тоқсанымен салыстырғанда көрсетілген төлем құралдары санының 14.5 % өсуі негізіненбанк шотын тікелей дебеттеу құралын пайдалану сынының өсуіне байланысты. Ал осы төлем құралдарының төлем сомасының 2006 жылдың 4-ші тоқсанымен салыстырғанда 19.8% өсуі негізінен тауарлар мен қызмет көрсетуге есеп беретін чектер мен орындалған аккредетивтерді пайдалану сомасының өсуінен туындаған.
2007 жылдың IV тоқсандағы төлем құралдарына қатысты төлемдер бойынша мәліметтер
№ 1 Кесте |
||||||
(саны, мың тр.; сомасы, млрд. теңге) |
||||||
Төлем құралдары |
2006ж. IV тоқсан |
2007ж. IV тоқсан |
Өзгеріс (%) |
|||
абсолюттік көрсеткіш |
жалпы көлемнен % |
абсолюттік көрсеткіш |
жалпы көлемнен % |
|||
Төлем тапсырмалары |
Саны |
8 739.8 |
29.20% |
9 279.8 |
25.53% |
6.2% |
Сомасы |
17 593.9 |
94.76% |
22 931.4 |
95.15% |
30.3% |
|
Төлем талап-тапсырмалары |
Саны |
37.2 |
0.12% |
98.8 |
0.27% |
2.7 есе |
Сомасы |
17.3 |
0.09% |
61.6 |
0.26% |
3.6 есе |
|
Инкассалық өкімдер |
Саны |
94.9 |
0.32% |
168.2 |
0.46% |
77.3% |
Сомасы |
171.1 |
0.92% |
64.2 |
0.27% |
-62.5% |
|
Төлем карточкалары |
Саны |
19 028.4 |
63.58% |
24 484.3 |
67.35% |
28.7% |
Сомасы |
358.6 |
1.93% |
534.4 |
2.22% |
49.0% |
|
Басқа құралдары |
Саны |
2 027.2 |
6.77% |
2 321.6 |
6.39% |
14.5% |
Сомасы |
425.0 |
2.29% |
509.7 |
2.11% |
19.9% |
|
Жалпы жиынтығы |
Саны |
29 927.4 |
100.00% |
36 352.7 |
100.00% |
21.5% |
Сомасы |
18 565.9 |
100.00% |
24 101.3 |
100.00% |
29.8% |
2007 жылдың 4–ші тоқсанында аймақтар бойынша төлем құралдарын пайдалану (транзакциялар саны бойынша)
№ 2 Кесте |
|||||
(бірл.транзакциямен) |
|||||
Облыс атауы |
Төлем тапсырмалары |
Төлем талап-тапсырмалары |
Инкассалық өкімдер |
Басқа құралдары |
|
Ақмола |
1 154 702 |
25 380 |
15 892 |
171 821 |
|
Ақтөбе |
502 026 |
3 092 |
6 458 |
71 346 |
|
Алматы |
3 097 231 |
24 608 |
51 176 |
618 346 |
|
Атырау |
388 916 |
4 454 |
4 115 |
120 868 |
|
Шығыс Қазақстан |
651 889 |
3 134 |
8 306 |
145 547 |
|
Жамбыл |
260 344 |
1 539 |
6 952 |
158 696 |
|
Батыс Қазақстан |
259 804 |
5 270 |
6 288 |
106 972 |
|
Қарағанды |
754 531 |
9 876 |
22 173 |
261 231 |
|
Қостанай |
497 733 |
5 991 |
3 457 |
135 827 |
|
Қызылорда |
202 283 |
1 221 |
6 117 |
26 732 |
|
Маңғыстау |
369 968 |
4 167 |
10 091 |
77 561 |
|
Павлодар |
406 396 |
3 907 |
8 516 |
219 964 |
|
Солтүстік Қазақстан |
309 274 |
1 143 |
3 345 |
46 744 |
|
Оңтүстік Қазақстан |
424 670 |
5 016 |
15 283 |
159 930 |
|
Жалпы жиынтығы |
9 279 767 |
98 798 |
168 169 |
2 321 585 |
2007 жылдың 4–ші тоқсанында аймақтар бойынша төлем құралдарын пайдалану (транзакциялар сомасы бойынша)
№ 3 Кесте |
||||
(млн. теңге) |
||||
Облыс атауы |
Төлем тапсырмалары |
Төлем талап-тапсырмалары |
Инкассалық өкімдер |
Басқа құралдары |
Ақмола |
4 793 891.1 |
29 211.8 |
5 088.5 |
30 778.7 |
Ақтөбе |
447 276.1 |
4 482.6 |
501.1 |
48 655.7 |
Алматы |
14 112 416.8 |
9 101.7 |
46 668.5 |
277 996.1 |
Атырау |
350 127.9 |
1 717.0 |
855.7 |
11 326.0 |
Шығыс Қазақстан |
359 715.9 |
806.1 |
464.2 |
7 878.7 |
Жамбыл |
116 851.5 |
3 209.7 |
402.6 |
3 115.5 |
Батыс Қазақстан |
140 591.9 |
919.9 |
366.8 |
51 981.8 |
Қарағанды |
586 177.8 |
2 170.6 |
3 276.3 |
15 179.8 |
Қостанай |
486 116.0 |
3 478.3 |
797.2 |
23 035.9 |
Қызылорда |
392 693.5 |
377.5 |
739.2 |
2 966.0 |
Маңғыстау |
406 703.9 |
2 675.8 |
2 374.8 |
6 029.5 |
Павлодар |
348 750.2 |
2 589.0 |
1 383.5 |
13 749.7 |
Солтүстік Қазақстан |
141 713.4 |
322.5 |
508.7 |
3 632.8 |
Оңтүстік Қазақстан |
248 352.2 |
573.5 |
783.0 |
13 341.3 |
Жалпы жиынтығы |