Төлем жүйелері 21 сұрақ
Я, Рамазанов Сериккали Кайраткалиевич прошу Вас посодействовать в моем вопросе, дело в том, что я являюсь индивидуальным предпринимателем и не могу работать по финансовой части так, как Halyk Bank заблокировал мои данные в мобильном приложении и не могу работать онлайн. Ведь, чтобы не заблудиться в бюрократических лабиринтах и не потерять по пути веру в себя или найти помощь, мы обращаемся к государству, думая что меня поддержать в моем маленьком бизнесе. На себе пришлось испытать трудности финансового характера, то есть как заблокировали мой личный кабинет вышеуказанном приложении приходиться все время в обращаться в банк либо пользоваться услугами банкомата, где мне очень не удобно и занимает много времени. Прошу вас урегулировать мой вопрос, стоить отметить мною как добропорядочный гражданин РК был оплачен налог о доходах на 2022 года в полном объеме. Также за первый квартал 2023 года было оплачено. Кроме того я непосредственно обращался Halyk Bank по моему вопросу, однако отказали и порекомендовали обратится вышестоящий орган. Прилагаю сопотствующие документы
В соответствии с подпунктом 3) статьи 1 Закона Республики Казахстан «О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций» Агентство Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка осуществляет государственное регулирование, контроль и надзор финансового рынка и финансовых организаций, в том числе защиту прав потребителей финансовых услуг. В связи с чем, по изложенному в Вашем обращении вопросу рекомендуем обратиться в Агентство Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.
В соответствии с подпунктом 3) статьи 1 Закона Республики Казахстан «О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций» Агентство Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка осуществляет государственное регулирование, контроль и надзор финансового рынка и финансовых организаций, в том числе защиту прав потребителей финансовых услуг. В связи с чем, по изложенному в Вашем обращении вопросу рекомендуем обратиться в Агентство Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.
Также, сообщаем, что данное письмо не является официальным ответом Национального Банка и носит исключительно разъяснительный характер. При необходимости получения официального ответа Национального Банка Вам необходимо обратиться с письменным обращением в соответствии с Административным процедурно-процессуальным кодексом Республики Казахстан.
Здравствуйте. Я имею свое ИП по продаже одежды. С 14 июля 2023 года по 16 июля 2023 в Каспий банке была рассрочка Каспий жума. В этот период у меня были большие продажи, теперь Каспий банк заблокировал меня и не дает мне снять сумму со счета ИП, также я не могу совершать переводы со счета ИП, при обращении в банк они мне нечего вразумительного не отвечают, и вот уже в течении 3 дней я не могу проводить операции со счета. Что мне делать и куда обратиться.
В соответствии с подпунктом 3) статьи 1 Закона Республики Казахстан «О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций» (далее – Закон о регулировании) Агентство Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка (далее - Агентство) осуществляет государственное регулирование, контроль и надзор финансового рынка и финансовых организаций. В соответствии с подпунктом 4) пункта 2 статьи 9 Закона о регулировании, Агентство вправе проводить проверки финансовых организаций и их аффилированных лиц, филиалов банков - нерезидентов Республики Казахстан, филиалов страховых (перестраховочных) организаций - нерезидентов Республики Казахстан, филиалов страховых брокеров - нерезидентов Республики Казахстан, в том числе с привлечением аудиторских организаций, оценщиков и специалистов в области финансовых технологий с целью выявления и предупреждения нарушений прав потребителей финансовых услуг. В связи с чем, Вам следует официально обратиться в Агентство Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка для проведения им дальнейших работ по Вашему обращению.
В соответствии с подпунктом 3) статьи 1 Закона Республики Казахстан «О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций» (далее – Закон о регулировании) Агентство Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка (далее - Агентство) осуществляет государственное регулирование, контроль и надзор финансового рынка и финансовых организаций. В соответствии с подпунктом 4) пункта 2 статьи 9 Закона о регулировании, Агентство вправе проводить проверки финансовых организаций и их аффилированных лиц, филиалов банков - нерезидентов Республики Казахстан, филиалов страховых (перестраховочных) организаций - нерезидентов Республики Казахстан, филиалов страховых брокеров - нерезидентов Республики Казахстан, в том числе с привлечением аудиторских организаций, оценщиков и специалистов в области финансовых технологий с целью выявления и предупреждения нарушений прав потребителей финансовых услуг. В связи с чем, Вам следует официально обратиться в Агентство Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка для проведения им дальнейших работ по Вашему обращению.
Также, сообщаем, что данное письмо не является официальным ответом Национального Банка и носит исключительно разъяснительный характер. При необходимости получения официального ответа Национального Банка Вам необходимо обратиться с письменным обращением в соответствии с Административным процедурно-процессуальным кодексом Республики Казахстан.
Британия мемлекетінде барклайс банкте офшорный счетагы акшаны казакстанга аударуга өтініш жазган болатынмын акша аударды брак казакстан ултык банк кабылдамай коцыпты волютный контролдегі адамдар англияның айтуы боцынша акша воздухта тур казакстан кабылдамай жатыр себеб налог толесін деп брак мен британия мемлететіне нолог толедім акшаны аудару ушін не себебті кабылдамаганына одел вольютный контр кіргізбей жатыр
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жеке тұлғаларға банктік қызмет көрсетуді жүзеге асырмайды, оның ішінде олардың төлемдерін және (немесе) ақша аударымдарын жүргізбейді.
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жеке тұлғаларға банктік қызмет көрсетуді жүзеге асырмайды, оның ішінде олардың төлемдерін және (немесе) ақша аударымдарын жүргізбейді.
Бұл ретте Сіз жүргізіп жатқан операцияның мәні (оның ішінде қашан, қандай жағдайда және қандай уәкілетті банкте ақша қаражатын аудару жүзеге асырылатыны) туралы жеткілікті ақпарат бермегенсіз, осыған байланысты сіз қойған сұрақтарға толық жауап беру мүмкін емес.
Осыған байланысты, Сізді қызықтыратын мәселелер бойынша толығырақ ақпарат алу үшін Сізге қызмет көрсететін уәкілетті банкке хабарласуды ұсынамыз.
Сонымен қатар, осы хат Ұлттық Банктің ресми жауабы болып табылмайды және түсіндіру сипатында ғана екендігін хабарлаймыз. Ұлттық Банктің ресми жауабын алу қажет болған жағдайда Сізге Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексіне сәйкес жазбаша өтініш жасау қажет.
Шетелдік шоттан Қазақстандағы өз шотыма ақша аударған едім, алайда ақша түскен жоқ. Ақша қашан түседі? Оны қалай табуға болады?
Қазақстанның банктері Қазақстанның бейрезидент банктерімен жүзеге асыратын төлемдер мен ақша аударымдарына байланысты қатынастар олардың арасында жасалған шарттармен реттеледі. Осыған байланысты жағдайды шешу үшін сіздің банктік шотыңызға қызмет көрсететін Қазақстанның банкіне өтініш жасау қажет.
Қазақстан банктері алаяқтықпен күрестің қандай әдістерін қолдануда және төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалатын алаяқтықтың қандай түрлері Қазақстанда көбірек таралған?
Төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалатын алаяқтық тәуекелін төмендету мақсатында қазақстандық банктер бірқатар іс-шаралар жүргізуде, олардың ішіндегі ең белгілілері:
Төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалатын алаяқтық тәуекелін төмендету мақсатында қазақстандық банктер бірқатар іс-шаралар жүргізуде, олардың ішіндегі ең белгілілері:
- дұрыс емес енгізілген PIN-кодтың шектеулі санынан кейін карточканы оқшаулау;
- банк шоты бойынша шығыс операцияларының лимитін белгілеу;
- карточка ұстаушыларды банк шоты бойынша қаражаттың қозғалысы туралы SMS-хабарлау қызметіне қосылу туралы хабардар ету;
- сайттарға ақпарат орналастыру, буклеттерді тарату және т.б. арқылы клиенттерге алаяқтықтың түрлері мен тәсілдері туралы ақпарат беру;
- банкоматтарға бейнебақылау жүйелерін орнату.
Жоғарыда атап көрсетілген әдістерден басқа, эмитент банктер карточкалық операциялардың мониторингін жүргізеді, және күмәнді транзакцияларды анықтаған жағдайда тиісті шаралар қабылданады.
Қазақстан эмитенттерінің карточкаларын пайдалана отырып жасалған алаяқтық транзакциялардың басым бөлігі шетелде орын алатындықтан банктер өздері үшін «тәуекелді» деп аталатын елдердің (негізінен Азия-Тынық мұхиты аймағындағы) тізімін қалыптастырады. Осы елдердің төлем карточкаларын ұстаушылар операциялар жасаған кезде банктер банк шоттары бойынша шығыс операцияларына күшейтілген мониторинг жүргізеді, сондай-ақ төлем карточкаларын кейіннен қайта шығаруға дейін қауіпсіздіктің қосымша шаралары қабылданады.
Қазақстанда негізінен қолдан жасалған немесе ұрланған төлем карточкаларын, сондай-ақ төлем карточкаларының магниттік жолақтарынан ақпарат алу үшін пайдаланылатын скиммингтік құрылғыларды пайдалану арқылы алаяқтық операциялардың фактілері кездеседі.
Төлем карточкасы жоғалған немесе ұрланған кезде не істеу қажет?
Карточканы ұстаушы, ең алдымен, эмитент банкпен байланысатын телефон нөмірін жазып алғаны (ұялы телефондағы хабарласатындар тізіміне енгізу) немесе есте сақтағаны дұрыс. Бұл нөмір төлем карточкасының сырт жағында көрсетіледі.
Карточканы ұстаушы, ең алдымен, эмитент банкпен байланысатын телефон нөмірін жазып алғаны (ұялы телефондағы хабарласатындар тізіміне енгізу) немесе есте сақтағаны дұрыс. Бұл нөмір төлем карточкасының сырт жағында көрсетіледі.
Төлем карточкасы жоғалған, ұрланған, ақшаның қате алынғаны немесе банк шотына қате есептелгені анықталған, санкцияланбаған төлем жасалған жағдайда жоғарыда көрсетілген нөмір бойынша тез арада хабарласу және төлем карточкасын оқшаулау қажет. Бұл ретте осы операцияны жүргізу үшін Сіздің төлем карточкасын шығаруға өтініш берген кезде көрсеткен код сөзін есте сақтауыңыз қажет.
Төлем карточкаларын пайдалана отырып төлемдерді қабылдаудан бас тартса не істеу керек?
Сауда операцияларын жүзеге асырған кезде төлем карточкаларын қабылдауға міндетті дара кәсіпкер немесе заңды тұлға төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалатын төлемдерді қабылдаудан бас тартқан жағдайда, жеке тұлға аталған мәселелерді қарау және, қажеттілігіне қарай, әкімшілік істі қозғау құзыретіне кіретін Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігіне өтініш жасауға құқылы.
Сауда операцияларын жүзеге асырған кезде төлем карточкаларын қабылдауға міндетті дара кәсіпкер немесе заңды тұлға төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалатын төлемдерді қабылдаудан бас тартқан жағдайда, жеке тұлға аталған мәселелерді қарау және, қажеттілігіне қарай, әкімшілік істі қозғау құзыретіне кіретін Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігіне өтініш жасауға құқылы.
«Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» ҚР Кодексінің 194-бабына сәйкес сауда қызметін жүзеге асыру (қызметтер көрсету) кезiнде төлемдерді қабылдауға мiндеттi дара кәсіпкердің немесе заңды тұлғаның оларды төлем карточкаларын пайдалана отырып, қабылдаудан бас тартуы үшін дара кәсіпкерлерге – жиырма және заңды тұлғаларға – отыздан елу айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салу түріндегі әкімшілік жауапкершілік көзделген.
Төлем жүйелерінің тізіліміне енгізу үшін төлем жүйелерінің операторлары Ұлттық Банкке қандай құжаттар ұсынуы қажет?
«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін қоспағанда, төлем жүйесінің операторы Қазақстан Республикасының аумағында төлем жүйесі жұмыс істей бастаған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде мынадай құжаттарды:
«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін қоспағанда, төлем жүйесінің операторы Қазақстан Республикасының аумағында төлем жүйесі жұмыс істей бастаған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде мынадай құжаттарды:
- төлем жүйесі операторының орналасқан жері туралы мәліметтерді;
- атқарушы органның басшысы (мүшелері) туралы мәліметтерді;
- осы баптың 4-тармағында көзделген құжаттар орналастырылған, төлем жүйесінің операторы интернет-ресурсының домендік аты туралы мәліметтерді;
- төлем жүйесі операторының капиталында он пайыздан көп үлесі (акциясы) бар төлем жүйесі операторының құрылтайшылары (акционерлері) туралы мәліметтерді бере отырып, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне Қазақстан Республикасының аумағында меншікті төлем жүйесінің құрылғаны немесе Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік төлем жүйесі жұмыс істей бастағаны туралы хабарлайды.
Көрсетілген мәліметтердің нысандары, сондай-ақ оларды ұсыну тәртібі «Төлем жүйелерінің тізілімін жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 31 тамыздағы № 221 қаулысында (қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркеуде жатыр) айқындалған.
Бұл ретте төлем жүйесі операторының атқарушы органының басшысы (мүшелері) туралы мәліметтерге төлем жүйесі операторының атқарушы органы басшысының (мүшесінің) жеке басын куәландыратын құжаттың/құжаттардың көшірмесі/көшірмелері қоса берілуге тиіс.
Төлем жүйелерінің тізіліміне енгізу үшін төлем жүйелерінің операторлары Ұлттық Банкке қандай құжаттар ұсынуы қажет?
«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін қоспағанда, төлем жүйесінің операторы Қазақстан Республикасының аумағында төлем жүйесі жұмыс істей бастаған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде мынадай құжаттарды:
«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін қоспағанда, төлем жүйесінің операторы Қазақстан Республикасының аумағында төлем жүйесі жұмыс істей бастаған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде мынадай құжаттарды:
- төлем жүйесі операторының орналасқан жері туралы мәліметтерді;
- атқарушы органның басшысы (мүшелері) туралы мәліметтерді;
- осы баптың 4-тармағында көзделген құжаттар орналастырылған, төлем жүйесінің операторы интернет-ресурсының домендік аты туралы мәліметтерді;
- төлем жүйесі операторының капиталында он пайыздан көп үлесі (акциясы) бар төлем жүйесі операторының құрылтайшылары (акционерлері) туралы мәліметтерді бере отырып, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне Қазақстан Республикасының аумағында меншікті төлем жүйесінің құрылғаны немесе Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік төлем жүйесі жұмыс істей бастағаны туралы хабарлайды.
Көрсетілген мәліметтердің нысандары, сондай-ақ оларды ұсыну тәртібі «Төлем жүйелерінің тізілімін жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 31 тамыздағы № 221 қаулысында (қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркеуде жатыр) айқындалған.
Бұл ретте төлем жүйесі операторының атқарушы органының басшысы (мүшелері) туралы мәліметтерге төлем жүйесі операторының атқарушы органы басшысының (мүшесінің) жеке басын куәландыратын құжаттың/құжаттардың көшірмесі/көшірмелері қоса берілуге тиіс.
Банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың қолданыстағы шарттар/«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» Қазақстан Республикасының Заңы қолданысқа енгізілгенге дейін жасалған шарттар бойынша төлем жүйелеріне қатысуы туралы ақпаратты Ұлттық Банкке ұсынуы қажет пе?
«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 59-бабының 3-тармағына сәйкес Заңның 5-бабының 6-тармағында көзделген талаптар Заң қолданысқа енгізілгенге дейін туындаған қатынастарға қолданылады. Заңның 5-бабының 6-тармағы банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың төлем жүйесіне қатысу туралы ақпаратты Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне ұсынатындығы жөніндегі норманы айқындайды.
«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 59-бабының 3-тармағына сәйкес Заңның 5-бабының 6-тармағында көзделген талаптар Заң қолданысқа енгізілгенге дейін туындаған қатынастарға қолданылады. Заңның 5-бабының 6-тармағы банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың төлем жүйесіне қатысу туралы ақпаратты Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне ұсынатындығы жөніндегі норманы айқындайды.
Соған байланысты төлем жүйелеріне, оның ішінде шетелдік төлем жүйелеріне қатысу туралы қолданыстағы шарттары (Заң қолданысқа енгізілгенге дейін жасалған) бар банктер және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар төлем жүйесіне қатысуды жүзеге асыруға негіз болатын шарттың (шарттардың) көшірмесімен (көшірмелерімен) бірге Ұлттық Банкке тиісті ақпарат жіберуге тиіс.
Ақпаратты беру тәртібі мен нысаны «Төлем жүйелерінің тізілімін жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 31 тамыздағы № 221 қаулысында (қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркеуде жатыр) көзделген.